Hỏi đáp Có nên giữ đúng nguyên tác khi làm ebook?

Hi, mọi người!

Mình thấy cuốn Chuông nguyện hồn ai của Ernest Hemingway được bạn @Sophia post ở đây, được các bạn tranh luận khá sôi nổi:

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

Cụ thể:

Bạn @V.C là người biên tập cuốn này, phần text được lấy bên vnthuquan, chỉ có khác là bên vnthuquan thì tên tác phẩm được dịch giả Huỳnh Phan Anh dịch là "Chuông gọi hồn ai", còn @V.C không thích tên này, chỉ thích tên "Chuông nguyện hồn ai" (tên này khá hay và phổ biến hơn).

Phần bìa minh họa thì bạn @V.C lấy của Nhà xuất bản Văn Học với hai dịch giả là Nguyễn Vĩnh - Hồ Thể Tần và edit lại. Lý do cho sự thay đổi tên tác phẩm và bìa thì bạn @V.C giải thích khá rõ ràng: "Bìa trên xấu không chơi được, tên gọi không hay nên đổi, ai muốn thay thì cứ xin mời, vì đây là sở thích cá nhân nên VC sẽ không sửa gì hết".

Bạn @dongtrang thì cho rằng "phải tôn trọng chứ dịch giả"; "tùy tiện thay đổi theo ý thích thì tôi nghĩ không phải lẽ"; "dịch giả dịch sao thì ta cứ để nguyên như vậy".

Mình đọc Nội quy của diễn đàn thì không thấy quy định nguyên tắc khi làm ebook.

BQT cho mình hỏi: Khi làm ebook có nhất thiết phải đúng nguyên tác (nhất là phần tên gọi tác phẩm) không? Nhất là khi mình lấy toàn bộ phần text của cuốn đó giống như bạn @dongtrang nói là "tôn trọng tác giả", hay làm ebook thì mình có thể tùy tiện theo sở thích của mình? Nếu được có nên đưa vào Nội quy hay không?

P/s: Đối với sách tái bản thì thời hạn công bố là bao lâu vậy sao thấy không quy định trong nội quy diễn đàn.

 

Úi chà chà! Đá đểu VC này à?
Cái Nick @Chân quê này rất lạ, không hiểu sao ngày tháng đăng ký làm Mem lại không có, theo VC biết thì ngày tháng đăng ký mem không thể xóa hay ẩn, thay đổi được, vậy sao nick này lại làm được.
Vậy xin hỏi BQT, điều gì đang xảy ra ở đây?

 

Cậu Cường xem kỹ lại xíu nha, thông tin đăng ký của bạn đó là ngày Hôm nay. Sao lại bảo là không rõ ràng nhỉ? À quên mình là Lười Đọc Sách đây, mình dùng nick thành viên thường để xem thông tin có bị ẩn đi hay không

​

 

À, thấy roài! Mới đk mà lại đá đểu VC này, trùng hợp quá nha, lại đúng ngay cuốn "Chuông Nguyện Hồn Ai", mà VC biết chắc có kẻ cũng bê bên Vnthuquan về nhưng đang làm dở.

 

Vậy dịch giả thay đổi tên nguyên tác thì sao nhỉ? Còn bìa thì hầu hết các cuốn VC này lam đều thay hết, có cuốn đặt tên rất kêu nữa là đằng khác.

 

VD: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Cuốn này VC còn thay cả bìa Tây và dịch luôn cho hoành tráng.

 

Theo ý kiến của cá nhân mình, khi đã lấy nguyên phần text để làm ebook thì cũng nên tôn trọng tác giả/dịch giả bằng cách giữ nguyên tên tác phẩm ấy. Nếu thích thì ta cứ làm một ebook cho riêng mình. Và tốt nhất nếu mình thích tên gọi "Chuông nguyện hồn ai" và bìa của NXB Văn Học thì mình cứ mua về làm một ebook cho hoành .

Nhưng khi đã đưa công khai lên diễn đàn (tức là đã tuyên truyền) mà lại đưa thông tin sai thì không hay lắm.

Chúng ta có nghĩ đến cảm giác của dịch giả hoặc người thân, bạn bè của dịch giả khi thấy đứa con tinh thần của mình bị đối xử như vậy không?

P/s: Ở đây là hỏi đáp chứ mình không đá đểu ai hết. Bản thân mình cũng rất thích tên "Chuông nguyện hồn ai".

 

Cậu có phải họ "Tào" đâu mà đa nghi dữ vậy? Cho dù đó là nick mới của một người cũ thì đã sao? Câu hỏi vẫn chỉ là câu hỏi. Và vì thắc mắc đó liên quan đến nội qui của diễn đàn. Có phải nên để BQT trả lời?

 

“Chia sẻ" nhé! Làm cuốn nào là quăng lên, ai thích thì tải, không thích thì thôi, nếu muốn theo ý mình thì tự sửa thôi, ebook có cái hay là chỉnh sửa vô tư, dù bạn có tự vẽ bìa cũng chẳng ai phản đối, thậm chị họ còn động viên nữa.

 

Theo quan điểm cá nhân của tôi thì sai là sai ngay từ hành động mua sách về gõ lại, tất cả những sự việc sau hành động đó nếu đem ra tranh luận đúng sai đều vô nghĩa. Tác giả dịch giả và người nhà khi biết sách mình có ebook họ chẳng quan tâm nó đúng bao nhiêu phần trăm đâu, họ chỉ muốn xé xác cái gã rỗi hơi ngồi type thôi.

 

Đây cũng là "ý kiến cá nhân" của tớ . Có được phát biểu không, hay cũng phải xóa nốt?

 

Mình cũng nghĩ vậy. Một tác phẩm có thể có rất nhiều bản dịch, mỗi bản lại có cái hay cái dở riêng. Đơn cử chúng ta có "Tiếng chim hót trong bụi mận gai" và cũng có "Những con chim ẩn mình chờ chết". 2 cái tên vốn có nhiều tranh cãi, nhưng bản thân dịch giả có những lý do riêng lựa chọn những cái tên này. Và chỉ cần đọc tên thôi là chúng ta cũng biết bản dịch này là của dịch giả, dịch từ tiếng nước nào. Tương tự như những "Kẻ xa lạ", "Người xa lạ", "Người dưng".

Giữa muôn trùng vây ebook, chúng ta đang cố gắng ghi chú đầy đủ chi tiết thông tin về tác giả, tác phẩm, dịch giả, ảnh bìa, nhà xuất bản, thậm chí cả kích thước lẫn giá bìa. Mục đích để mọi người có thể dễ dàng tìm được chính xác phiên bản mà họ cần, kể cả khi muốn tìm mua ở ngoài thị trường (như chủ trương kêu gọi ủng hộ nhà xuất bản trong này).

Ngày xưa lúc TVE còn, có nhiều bạn cũng chỉnh sửa ebook (chỉ chỉnh vài điểm nhỏ thôi). Lúc hoàn thành ebook, có ghi vài trong ebook và bài đăng đại ý: "Có vài điểm trong bản dịch tôi thấy chưa đúng có lẽ là lỗi đánh máy hoặc biên tập, nay tôi mạn phép làm lại cuốn này có chỉnh sửa theo ý kiến cá nhân tôi. Tôi vẫn có đính kèm bản ebook gốc cho mọi người để tải tùy theo ý thích."

Nói chung là những hành động nhỏ thôi, nhưng mình vẫn nể phục cử chỉ đó. Nó cho thấy cái "tầm" của người thực hiện. Có lẽ thời đại đổi thay rồi, đã sai thì phải sai tới bến, cũng không cần tôn trọng ở nơi chẳng thiết tha gì nó nữa. Buồn nhỉ.

 

Ở đây chẳng phải là nơi quảng cáo sách cho nxb hay dịch giả, nơi có bản quyền chẳng ngu ngốc mà thích ebook, họ chỉ muốn dẹp bỏ thôi. Bạn nghĩ họ vui mừng chăng, còn người có điều kiện chẳng ai đi tìm hiểu thông tin sách trong này,mà họ vào nhà sách.

 

Như đã nói, đã không tôn trọng thì cứ làm, không có cái kiểu vừa ăn cắp lại vừa nói tôn trọng nhà có tác quyền này kia, vả lại ebook làm theo sở thích cá nhân chứ không phải buôn bán, trước tiên phục vụ bản thân đã, sau đó mới chia sẻ, ai cần thì tải, ai thích gì thì sửa, không hay ho gì chuyện làm ebook lậu đâu, cho nên không có "tầm" hay "tâm" ở đây cả.
Cứ câm lặng mà làm thôi, cùng một giuộc cả, hay ho gì chuyện ăn cắp mà bới lỗi của nhau. Nhà xuất bản và dịch giả nhìn vào họ cười cho xấu mặt.

 

Ebook qua tay VC phải lên đến hàng trăm cuốn, tất cả đều được làm theo sở thích của VC (giờ vẫn đang trợn mắt để tỉa tót cho ebook đây). Cho nên các vị có nói mỏi mồm VC vẫn cứ làm theo ý muốn.

 

VC lấy cuốn này làm ví dụ: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link Cuốn này tôi thay bìa, trình bày lại, đổi tên, thêm truyện.
Như vậy là tôi có tôn trọng gì ai đâu, vì đây là bản hoàn toàn khác nhà xuất bản, tìm mỏi mắt cũng chả có sách giấy giống thế.
Ebook loại như trên thì thư viện có nhan nhan, không thể thống kê hết được.

 

Xin góp chút ý kiến nhỏ! Trong chuyện này mình ủng hộ bạn V.C90, vì:

1. Bạn mua sách (hay không mua) về làm ebook, không xin phép tác giả hay nhà xuất bản, tức là bạn đã sai rồi. Mình thấy hầu như không có ebook nào đưa lên đây mà xin phép cả . Và vì sai như thế, nên bản ebook ấy sẽ là một thứ "không thừa nhận", "thuộc về cá nhân người đánh máy". Nên theo quan điểm của mình, bác ấy muốn làm thế nào là quyền của bác ấy. Còn người sử dụng, ý là những người như mình, mà muốn biết chi tiết đầy đủ bản dịch nào, bìa nào, dịch giả nào...thì mình có thể hỏi trực tiếp bác V.C90 hay ra nhà sách mà xem . Cho dù diễn đàn đã có luật không đăng sách mới xuất bản, để giảm thiệt hại cho sách bản quyền, nhưng làm ebook vẫn là không hợp pháp, thế thôi
2. Mình hiểu và tôn trọng ý của bạn. Nhưng cá nhân mình thấy, nếu bạn không đồng ý kiểu làm ebook của bạn V.C90, bạn có thể sử dụng bản ebook ấy (hoặc tự đánh máy lại từ đầu theo ý muốn của bạn, và tạo topic tải lên chẳng hạn, thí dụ như "ebook dù không có bản quyền - nhưng vẫn tôn trọng nguyên tác ??"
3. Xin lỗi bạn mình nói thẳng nhưng mà mình rất không thích những ý kiến như của bạn. Ngay từ khi bạn đăng ký nick thành viên của tve-4u, nghĩa là bạn đã chấp nhận chuyện sai trái về ebook không bản quyền rồi. Chuyện bạn đề nghị, phải chăng tìm lại chút đúng trong cái đã sai toét ?

Cám ơn đã đọc
Chào thân ái

 

Theo bạn mục đích chính của việc làm ebook (tiếng Việt) và share free là gì? Để giới thiệu sách dùm tác giả / dịch giả và nhà xuất bản? Bạn có thể có đủ “tầm” để tin vào điều này nhưng mình thì không. Bởi vậy, việc một người sau khi đọc ebook của một tác phẩm mà còn tìm sách giấy để mua là điều, mình chắc chắn là có, nhưng dĩ nhiên không nhiều. Nếu bạn làm ebook từ sách giấy như trong “Dự án bảo vệ 1000……” của diễn đàn thì việc theo sát nội dung là điều bắt buộc (trừ những lỗi về in ấn), vì cần chuyển tải những thông tin chính xác đến người đọc. Đây cũng có thể là trường hợp của những ebook được chia sẻ bởi Tve cũ. Việc “sao y bản chính” là để “tỏ lòng tôn trọng tác / dịch giả…..” chỉ là cảm quan riêng của mỗi người. Và đã gọi là “cảm quan riêng” thì việc mỗi người có mỗi cách nhìn là điều rất thường.

Bạn đã làm ebook lấy nội dung từ những trang web khác để chia xẻ bao giờ chưa? Nếu có thì bạn đã nhận thấy là, vì tve-4u đòi hỏi / (khuyến khích việc cung cấp?) thông tin về sách, nên người share ebook thường phải lấy phần này từ các trang web của nhà xuất bản (dựa vào tên tác / dịch giả), vì không thể tìm thấy ở trang web có text. Bạn chắc chắn là nội dung sách và phần thông tin này thật ăn khớp? Và tve-4u là nơi mà bạn đọc đến để tìm thông tin về cuốn sách muốn mua? Họ không biết search để tìm ra trang web của các nhà xuất bản, vốn có đầy trên mạng?
Việc bạn suy nghĩ khác với bạn VC làm cho bạn cảm thấy là bạn có tầm hơn bạn ấy. Mình tin là điều có thật!

(Câu trên đã bị mod @teacher.anh xóa. Mình viết lại vì những lý do nêu dưới đây - Derby)

(Đã chỉnh sửa nội dung nhằm tránh gây ra tranh cãi không đáng có - Người sửa: teacher.anh)

Yêu cầu mod @teacher.anh đừng tự động sửa / xóa post của mình mà không hội ý trước. Vì:

1. Làm vậy, bạn đã xâm phạm quyền được phát biểu ý tưởng của mình như đã được qui định ở đây:

"TVE-4U đánh giá cao sự khác biệt của từng thành viên.
TVE-4U tranh luận bao gồm nhưng không giới hạn sự việc/sự kiện/vấn đề/quan điểm/ý kiến."
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link​

2. Câu (bạn xóa) được viết ra để trả lời cho câu này của bạn @muatatnang:

Chẳng lẽ bạn không hiểu cái implication? Thế nên, lý do bạn đưa ra để xóa một phần post của mình là không có sức thuyết phục.

3. Diễn đàn cũng có điều luật rất rõ ràng: “Mỗi thành viên tự chịu trách nhiệm với bài viết..”
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

Như vậy, trừ phi nội dung post có thể gây nguy hại đến sự an toàn của BQT, và trong trường hợp không thể liên lạc được với người viết tức thì, việc sửa post của thành viên là điều không bao giờ nên xảy ra. Vì, tuy không phải là một cuốn sách, những lời viết ra cũng là sản phẩm trí óc của một người, và cần phải được tôn trọng.​

Xin bạn @Chân quê tha lỗi việc đã làm loãng topic của bạn. Vì yêu cầu của mình đối với mod @teacher.anh liên quan trực tiếp đến những ý kiến mình đóng góp trong topic này của bạn nên đành phải mượn đất vậy. Chân thành cảm ơn!

 

@Chân quê, nếu bạn tự xử ebook, dẹp mấy cái đạo nghĩa đã nhé vì chúng ta đều không đủ tư cách nói chuyện đó, thì bạn tự quyết định rồi. Nếu bạn chỉ download, thì bạn thích nguồn nào cứ kéo nguồn đó. Không ai ép bạn đâu. Tất cả đều là vui vẻ thôi, dù định nghĩa có thể khác nhau.

Sent from Oneplus One

 

Tôi thấy không cần quá câu nệ phải giữ nguyên "bản gốc" khi làm ebook. Có khá nhiều bản dịch không được chuẩn, dùng từ không được hay, hoặc lỗi chính tả tùm lum. Nếu cứ khư khư giữ đúng bản gốc thì chỉ tạo ra sản phẩm kém chất lượng mà thôi.