Paco de Lucia - Concierto de Aranjuez – Custom (tambao)

[Concierto de Aranjuez của Rodrigo có lẽ là bản concerto nổi tiếng nhất trong các concerto dành cho guitar. Và nhắc đến nó, điều đầu tiên người ta nghĩ tới là chương 2-adagio, một chương nhạc được viết ra trong hoàn cảnh thật đặc biệt.

Joanquin Rodrigo có một người vợ tên là Victoria Kamhi. Khi được hỏi về hoàn cảnh ra đời chương 2 này, bà từng nói rằng: "Đó là những tháng ngày hạnh phúc trong tuần trăng mật của chúng tôi, khi hai người cùng sánh đôi trên con đường trong cung điện ở Aranjuez. Đó, là một bản tình ca". Và với những lý do như thế, bản nhạc ra đời với tên gọi Concierto de Aranjuez.


Nhưng sự thực phải chăng đúng là như vậy...

... Kamhi đã phải nhập viện trong tình trạng hết sức nguy kịch khi đang mang thai đứa con đầu lòng của mình. Từ bệnh viện trở về nhà, Rodrigo đã dành trọn cả một đêm, một mình, trong bóng tối, viết nên chương 2 concerto này. Đó có lẽ là thời điểm đáng buồn nhất trong cuộc đời vợ chồng ông. Họ đã rất mong muốn, rất hi vọng về đứa trẻ. Vậy mà, Chúa đã không cho ông đôi mắt, và giờ còn đem theo cả đứa bé đi...

***

Mở đầu chương 2 với tiếng kèn oboa buồn bã, thổi những ký ức xa xăm, nhuốm màu u tối che phủ cung điện ở Aranjuez. Những tiếng rải nhẹ, đều đặn của guitar xen lẫn tiếng kèn như bàn tay đang gạt những đám mây ký ức, giúp Rodrigo kết nối với ánh sáng của cuộc sống, và trên hết cảm nhận được sự hiện hữu của Chúa trời.

Ngay sau đó, chủ đề tác phẩm đã được hiện lên. Cây đàn guitar cất tiếng. Nó như một lời van xin Chúa hãy giữ lại mạng sống cho vợ và đứa con đầu lòng của ông, đầy thống thiết, nhưng không quỵ lụy. Sự đối đáp diễn ra liên tục giữa người nhạc sĩ mù (cây đàn guitar), Chúa trời (với dàn nhạc). Có những lúc âm thanh được cân bằng. Có những lúc, dàn nhạc nổi lên, át hẳn tiếng đàn guitar. Cảm giác rằng con người, khi đứng trước Chúa trời, thật là bé nhỏ...

...Giằng co...

Và bỗng dưng, dàn nhạc im bặt. Chúa đã ngừng lại. Chỉ còn tiếng cadenza của guitar. Sự dằn vặt nổi lên. Mọi thứ ngày càng trở nên hướng nội, và đồng thời như tìm kiếm chút lay động từ Chúa.
Kêu gọi, nhưng không có ai trả lời. Sự im lặng đến đáng sợ của dàn nhạc khiến cho người nghệ sĩ càng trở nên bức bách trong tâm trí. Tốc độ, âm thanh được đẩy cao lên tới đỉnh điểm. Toàn bộ khối óc, cơ thể dường như căng ra. Và, ngay trước cái đỉnh điểm ấy, một tiếng rải nốt bất thường vang lên đầy đột ngột. Thân mình người nghệ sĩ dường như khẽ giật nảy lên theo tiếng rải, dồn toàn bộ sinh lực vào trong cơ thể...

ĐỈNH ĐIỂM! Sợi dây vô hình giữa Chúa và người nhạc sĩ mù đột nhiên căng lên. Cả hai đang cố gắng hết sức kéo nó về phía mình. Tiếng rasg điên cuồng của guitar.

GÀO THÉT, PHẪN NỘ, ĐIÊN CUỒNG, HOẢNG LOẠN!!!

Giờ đây tâm trí ông không còn nghĩ được gì cả, việc duy nhất có thể làm, đó là giữ chặt sợi dây vô hình trong tay.

PHỰT! Âm thanh khô khốc của tiếng pizzicato của bè dây vang lên. Sợi dây giờ đây thật mỏng mảnh.

Gần như ngay lập tức, tiếng gạt dây điên cuồng lại nổi lên, như nỗ lực cuối cùng giành lại những gì của mình.

PHỰT! Vẫn âm thanh khô khốc của dàn dây.

Lần thứ ba, lại là sự gào thét cuồng nộ trên những dây đàn. Chỉ khác rằng, không gian bỗng im bặt. Sợi dây đã đứt. Và giờ là lúc Chúa lên tiếng. Chủ đề tác phẩm lại được tái hiện, nhưng giờ đây là bởi dàn nhạc. Cây guitar lặng im, như chấp nhận số phận của mình. Kamhi được cứu, nhưng đứa bé đã mãi ra đi. Đoạn nhạc đẩy được lên đến cao trào của cảm xúc, sự vỡ òa của con tim, và nước mắt...

Bè dây của dàn nhạc giảm dần, và cây đàn guitar nhẹ nhàng lên tiếng. Từng nốt chậm rãi, và lên cao. Giờ đây, ẩn dưới tiếng đàn không còn là việc giành giật sự sống, không còn là lời van xin thống thiết nữa, mà đơn giản, đó là hình ảnh đứa bé đang bay lên thiên đường, với kết thúc bằng những bằng âm bồi trong vắt.

Đứa bé đã về với Chúa, khi chưa kịp nhìn mặt cha mẹ mình dù chỉ một lần...

Tuấn Việt
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

 

Paco de Lucia , một trong những guitarist có tên tuổi nhất của thời hiện tại , ra đời ngày 21 tháng 12 năm 1947 tại Algeciras , một thành phố của Cadiz , thuộc Mũi Nam Tây Ban Nha . Tên khai sinh Francisco Sanchez Gomez được thay thế bằng tên hiệu Paco de Lucia như một sự tôn kính dành cho mẹ ông - Lucia Gomez .

Cha ông - Antonio Sanchez là người lao động công nhật và tăng thêm thu nhập cho gia đình bằng cách chơi guitar vào buổi tối . Bố , anh trai Ramon de Algeciras và nghệ sĩ flamenco Niöo Ricardo là những người có ảnh hưởng lớn nhất tới de Lucia . Ba anh em Ramon , Pepe ( ca sĩ ) và Paco là một nửa liên minh trong ban nhạc 6 người Paco de Lucia .

" Nền tảng cho việc tập luyện để trở thành một tay đàn guitar

flamenco " - de Lucia từng nói " chính là âm nhạc trong cuộc sống , thứ âm nhạc được tạo nên từ những người xung quanh anh và từ chính anh , bạn trẻ ạ . Anh học cách " tạo ra " âm nhạc từ gia đình , từ bạn bè , từ những cuộc hội hè ... và đưa kỹ thuật của anh vào . Để trở thành guitarist anh không nhất thiết phải theo học ở trường lớp . Và với bất cứ loại hình âm nhạc nào cũng vậy , 1 nghệ sĩ lớn là người biết cách làm việc với những tài năng âm nhạc trẻ tuổi . Anh phải hiểu rằng cuộc đời du mục là cuộc đời mang tính tự do tuyệt đối . Đó là lý do tại sao flamenco được biết đến như một hình thức âm nhạc không có những chuẩn mực cố định . NHững người du mục không cố gắng để tổ chức mọi thứ trong tư duy theo một trật tự gò bó , cũng không cần đi đến trường để tìm ra nó . Chúng tôi chỉ đơn giản SỐNG . Âm nhạc hiện diện ở mọi nơi trong cuộc sống của chúng tôi . "

Nguồn gốc của từ " flamenco " vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi . Có những ý kiến cho rằng từ này xuất hiện cùng với những cư dân Flemish , những người đã di cư đến Tây Ban Nha vào thế kỷ thứ 16 và mang nghĩa đơn giản " người ngoại chủng - không phải dòng giống Tây Bân Nha chính thống " . Ý kiến khác lại cho rằng " flamenco " xuất phát từ cụm từ " felah mengu " , trong tiếng A rập nghĩa là sự bay bổng nhẹ nhàng .
Nhưng một điều không thể tranh cãi là sự pha trộn của nhiều nền văn hóa trong âm nhạc flamenco với những dấu ấn Di gan , đạo Hồi , Do Thái đã từng một lần ngự trị tại Andalucia - miền Nam Tây Ban Nha . Ảnh hưởng của những nền văn hóa này có thể phân biệt được qua âm điệu của lời hát , giai điệu nhạc , những làn âm thanh chậm rãi ...

Flamenco , cũng như blues , là âm nhạc của một cộng đồng thiểu số nghèo , bị tước bỏ mọi quyền lợi . Nhưng mặc kệ nguồn gốc , nó vẫn là một hình thức nghệ thuật hoàn chỉnh được tạo thành từ sự gắn kết âm thanh của cây guitar , lời hát và vũ điệu , tạo nên những giai điệu và cảm xúc mạnh mẽ . Paco de Lucia đã nắm bắt được những nét nghệ thuật tinh tế này từ rất sớm .

Năm 1958 , ở tuổi 11 , de Lucia lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng . Và một năm sau cậu đã được trao giải thưởng đặc biệt trong cuộc thi Jerez flamenco . 14 tuổi cậu đi lưu diễn cùng nhóm flamenco của vũ công Jose Greco trông suốt 3 mùa diễn . Trong thời gian lưu diễn tại Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ de Lucia đã gặp cây đại thụ Sabicas - một guitarist có ảnh hưởng sâu rộng khiến tên tuổi của ông trở nên gắn liền với âm nhạc flamenco tại đây . Sabicas đã khuyến khích de Lucia hình thành một phong cách mang đậm cá tính riêng hơn nữa , điều mà cậu đã làm trong lần trình tấu đầu tiên tại Carnegie Hall năm 1970 .

" Trong âm nhạc flamenco , người chơi guitar không bao giờ được phép chạy theo cảm hứng của mình mà quên đi người hát . " - De Lucia giải thích " Chỉ có một thứ ngôn ngữ chung giữa nhạc đệm và lời ca . Trong flamenco không có những bài hát thực sự mà chỉ có các khúc ca ngắn . Vì thế tiếng đàn không được phép lấn át tiếng hát . Người chơi đàn phải nương theo , hỗ trợ cho tiếng hát . Đó là truyền thống flamenco . "

Quay trở lại Tây Ban Nha , de Lucia tham gia Festival Flamenco Gitano , một chương trình nhạc flamenco thường niên và thu album đầu tiên năm 1965 , ở tuổi 18 .

Với La Fabulosa Guitarra de Paco de Lucia , ra năm 1967 , de Lucia bắt đầu vươn ra khỏi cái bóng trùm lợp của những tên tuổi lớn như Ricardo và Mario Escudero . Và đến Fantasia Flamenca ( 1969 ) thì một phong cách riêng " made in Paco de Lucia " đã thực sự được định hình . Kỹ thuật tuyệt vời của ông được thể hiện trong những tác phẩm có cấu trúc rất tốt , thoát ra khỏi những đề tài và biến tấu flamenco truyền thống .

Vào năm 1968 , de Lucia gặp Camaron de la Isla , một ca sĩ flamenco hàng đầu . Sự hợp tác giữa họ đã cho ra đời hơn 10 bản thu âm . Trong thực tế , album Potro de Rabia y Miel ( 1991 ) , được thu lần đầu từ năm 1984 , có lẽ là lần ghia âm cuối cùng của Camaron de la Isla - qua đời năm 1992 .

Phong cách mới của ông trở nên rõ ràng hơn trong El Duende Flamenco ( 1972 ) , Fuente Y Caudal ( 1973 ) ( album gồm bản hit Entre Dos Aguas ) và Almoraima ( 1976 ) được xem như một tác phẩm mẫu mực . Tiếp đó là Interpreta a Manuel de Falla ( 1980 ) - album vinh danh nhà soạn nhạc luôn được tôn kính trong âm nhạc flamenco . Solo Quiero Caminar ra đời năm 1981 .

Paco de Lucia thành lập nhóm nhạc 6 người với cả bass , trống , saxophone . Hơn thế nữa ông còn làm việc với nhiều nhạc công chơi jazz , tiêu biểu là pianist Chick Corea và những guitarist như John McLaughlin , Lary Coyrell , Al DiMeola . Chính vì những cách tân này mà de Lucia luôn bị kết tội là kẻ đã tàn phá âm nhạc flamenco . Nhưng rất nhiều bản thu âm vẫn nối tiếp nhau ra đời như những kết quả chói sáng của quá trình đổi mới , trong đó phải kể đến 3 albums guitar Castro Marin ( 1979 ) , Passion , Grace and Fire ( 1982 ) và Friday Night in San Francisco ( 1981 ) . Ông cũng thu âm soundtracks cho nhiều bộ phim như Carmen của Carlos Saura , La Sabina của Borau , và bản ballet Los Tarantos - được trình diễn tại nhà hát nổi tiếng của Madrid Teatro de la Zarzuela năm 1986 .

Tuy nhiên , nhìn từ một góc độ khác , de Lucia vẫn làm nên những điều kỳ diệu trong sự trở về với âm nhạc flamenco thuần túy khi ra Sicoro ( 1987 ) - một sự tổng hợp tuyệt vời cho phong cách của ông . Sau đó , 1990 , Zyryab lại mang dấu ấn của sự pha trộn với sự tham gia của pianist Chick Corea .

De Lucia phớt lờ mọi lời công kích rằng ông đang đánh mất đi nguồn gốc , đang phản bội flamenco . " Tôi không bao giờ là kẻ mất gốc , bởi nếu thế có khác nào tôi tự đánh mất mình . Tất cả những gì tôi đang cố gắng làm là gìn giữ truyền thống , bên cạnh đó không ngừng lục lọi , kiếm tìm những chất liệu nhằm làm mới flamenco . Đã từng có khi tôi lo sợ mình sẽ không còn là mình nữa . Nhưng bây giờ , tôi nhận ra rằng , thậm chí ngay cả khi tôi muốn , tôi cũng không thể làm bất kỳ điều gì khác . Tôi là một guitarist flamenco . Cho dù tôi có cố để chơi một loại âm nhạc nào khác , nó cũng vẫn sẽ chỉ vang lên như flamenco mà thôi . "

( Fernando Gonzales )

Những bản thu âm hoàn chỉnh của Paco de Lucia :

1961 Los Chiquitos de Algeciras with his brother Pepe de Lucia
1965 Dos guitarras flamencas en stereo and Doce Exitos para dos guitarras flamencas with Ricardo Modrego
1966 Mþsica Cl½sica transcrita para guitarra, Canciones andaluzas para dos guitarras and Dos guitarras flamencas in America Latina with his brother Ram÷n de Algeciras
1967 La Fabulosa guitarra de Paco de Lucia
1969 Fantasia Flamenca de Paco de Lucia
1972 El duende flamenco de Paco de Lucia
1973 Fuente y Caudal (Entre dos Aguas)
1975 Paco de Lucia en vivo desde el Teatro Real
1976 Almoraima
1978 Paco de Lucia performs Manuel de Falla (with the group Dolores)
1981 S÷lo Quiero Caminar
Friday Night in San Francisco with John McLaughlin and Al Di Meola
1982 La guitarra de oro de Paco de Lucia (2 volumes)
1983 Passion, Grace and Fire with John McLaughlin and Al Di Meola
1985 Live....On one summer night (with the sextet)
1987 Siroco
1990 Ziryab
1991 Concierto de Aranjuez
1993 Live In America
1996 Guitar Trio with John McLaughlin and Al Di Meola
1998 Luzia
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

Đây là link mới cập nhật (đã xóa cái cũ), các bạn quan tâm có thể tải lại. Thân ái.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link