Lịch sử - Dã sử Chiến trận <Goncourt 1997> - Patrick Rambaud

CHIẾN TRẬN
Tác giả: Patrick Rambaud
Dịch giả: Nguyễn Thị Giới
Công ty Cổ phần sách Tao Đàn
Nhà Xuất Bản Văn Học - 2015
—*—
“Chiến Trận (La Bataille) đoạt Giải thưởng Goncourt 1997 và Giải thưởng lớn cho tiểu thuyết của Viện hàn lâm Pháp.”
—★—​

VCTVEGROUP]​

• Scan: @V/C, @Nhantinh
• Pdf: @inno14
• Ocr: @Gassie
• Soát lỗi:
- @SWAK13: Gói 1
- @Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link: Gói 2
- @annie_tuongminh: Gói 3
- @IronMan: Gói 4
- @xoideo: Gói 5
- @pinoko: Gói 6
• Soát tổng thể: @SWAK13​

 

Không muốn làm nhụt chí các chiến sĩ làm ebook, nhưng phải thú nhận là em Nguyễn thị Giới này dịch cuốn sách này ẹ quá.

1.Bản dịch: “ … từ việc phân phối những đôi giày golliot[2] mới cho đội Vệ binh…” với chú thích: golliot: một loại giày ống thấp dùng cho binh lính thời Napoléon.

Tự điển Larousse không có từ golliot này. Xem nguyên tác La Bataille thì ra là :



godillot

nom masculin

(de A. Godillot, nom propre)

• Ancienne chaussure militaire à tige courte, utilisée jusqu'à la Seconde Guerre mondiale.
• Familier. Grosse chaussure.

2. “Dùng khinh khí cầu[3] tiếp tục thăm dò độ sâu…” với chú thích là : Khinh khí cầu: Đây chỉ một loại dụng cụ dùng khí cầu để đo độ sâu của lòng sông, hồ.

Không biết chị Giới phát minh ra dụng cụ gì mà lại có thể dùng Khinh khí cầu để dò độ sâu của lòng sông, hồ?

Trong khi bản tiếng Pháp:



Và bản dịch tiếng Anh:



Cả nacelle và skiff đều có nghĩa là xuồng nhỏ.

nacelle

nom féminin

(bas latin navicella, du latin classique navicula, petit bateau)

• Littéraire. Petit bateau à rames, sans mât ni voiles.

Mới đọc được hai trang đầu.

 

Không tính việc sai chính tả (golliot) thì chú thích là giày ống thấp dùng cho binh lính là đúng rồi (theo định nghĩa mà bạn dẫn ra), còn dùng từ thời Napoléon với giày cổ dùng cho đến thế chiến thứ hai thì có gì mâu thuẫn đâu bạn, có thể dịch giả tra từ điển khác nói rằng giày đó dùng từ thời Napoléon thì sao?

 

Vấn đề chính là ở chỗ viết sai chính tả sẽ dẫn dắt độc giả tưởng rằng golliot là chữ có thật trong tiếng Pháp. Đó là về danh từ chung, nếu sai chính tả ở danh từ riêng thì thật là thảm họa.

Về góc độ này, tôi tán thành cách Tornad (Ebolic) phân tích trong bài viết "DỊCH TÊN: TIẾP CẬN TỪ GÓC ĐỘ NGƯỜI DỊCH".

Xin phép Tornad cho tôi trích dẫn ở đây:

"The gallery and pit were fairly full, but the two rows of dingy stalls were quite empty, and there was hardly a person in what I suppose they called the dress-circle.” (The picture of Dorian Gray – Oscar Wilde)
Câu trên có: gallery, pit, stall, dress-circle; 4 từ trên là thuật ngữ chỉ các vị trí ngồi trong nhà hát, và cả 4 từ ấy đều không có phương án dịch trong từ điển, chỉ có giải nghĩa chung chung là chỗ ngồi cao/thấp ở rạp mà thôi, bạn tra thử đi.
Vào tay một dịch giả cẩu thả sẽ dịch như thế này: “Ở gallery và pit khá kín người, nhưng hai hàng stall dơ dáy hoàn toàn trống, và hầu như không có ai ngồi nơi mà em đồ rằng người ta gọi là dress-circle.” rồi chú thích như từ điển, thay vì phải tìm hiểu toàn bộ cấu trúc một nhà hát để chọn từ ngữ phù hợp."


Chữ golliot hoàn toàn có thể bỏ đi và không cần chú thích, mà thay thế câu văn bằng: “ … từ việc phân phối những đôi giày ống thấp mới cho đội Vệ binh…”
Dịch ẹ là ở chỗ đó.

 

mình nghĩ dịch không thể nào quá sát nghĩa, có thể vẫn còn sạn, chuyện này không quan trọng bằng việc chia sẻ các cuốn sách hay. Cảm ơn các bạn đã làm ebook này, mình mê chú lùn Pháp này lắm , đang đọc cuốn Napoleon do dịch giả Lê Đình Chi dịch, một cuốn đồ sộ về ngài.

 

Quyển này lỗi nhiều, tên riêng đôi lúc sai chính tả và không đồng nhất.

Lúc đọc cũng suy nghĩ không biết sử dụng khinh khí cầu là cái gì, nhưng không đi tra lại như bác

 

Dịch cả cuốn nó khó. Lật từng câu thì khá dễ. Tôi đây dốt tiếng Tây mà còn “bóc” được kha khá, nhưng chung quy thì thấy ổn. Trừ khi ....
Chả nói...