Gương chiến đấu (Nguyễn Hiến Lê)

GƯƠNG CHIẾN ĐẤU​

Tác giả: Nguyễn Hiến Lê​

Nhà xuất bản: Văn hoá Thông tin​

Năm xuất bản: 2003​

Số trang: 247​

Giá bìa: 25.000đ

​

​

​

Tạo eBook lần đầu: Goldfish​

Tạo lại: Goldfish​

Ngày hoàn thành: 11-06-2013​

http://www.e-thuvien.com​

Thay lời giới thiệu​

Cuốn Gương chiến đấu do Nxb Nguyễn Hiến Lê in lần đầu tiên vào năm 1966. Trong cuối Đời viết văn của tôi, cụ Nguyễn Hiến Lê cho biết bài Voltaire đăng trên tạp chí Giáo dục phổ thông (số 39, 40 - năm 1959), ba bài sau đăng trên tạp chí Bách khoa: Dostoïevsky (số 82, 83 - năm 1960), Mustapha Kémal (số 86, 87 - cũng năm 1960), Ibn Séoud (số 107, 109, 110, 111 - năm 1961). Ngoài 4 bài đó, trong sách còn 2 bài nữa mà chúng tôi không biết trước đó có đăng trên báo hay không, đó là: Jack London và Geoge Gordon Byron.

Bìa sau bản in của Nhà xuất bản Văn hoá Thông tin, năm 2003, trích in đoạn kết tiểu sử Dostoïevsky như sau:

“Ngày 28 tháng giêng năm 1881, sau mấy ngày ngoạ bệnh, mấy lần thổ huyết, ông tắt nghỉ. Thanh niên tranh nhau khiêng quan tài tới nhà thờ. Lính canh phải đóng cửa nhà thờ vì không còn chỗ đứng. Có kẻ mặc tang phục, dắt con gái, mạo nhận là bà Dostoïevsky để được vô. Ba vạn người, bảy mươi cơ quan phái người đưa ông tới huyệt: có đủ các giới từ các ông hoàng, các linh mục, thợ thuyền, nông dân, và cả hành khất; cờ đâm tua tủa lên như rừng, hoa thơm chất thành núi. Và còn hơn các văn hào khác, tới nay tám chục năm, danh ông mỗi ngày một tăng chứ không hề giảm. Ông nói: “Muốn viết cho hay thì phải đau khổ, đau khổ”. Suốt đời, ông đã thực hành đúng lời đó”.

Đọc Hồi kí Nguyễn Hiến Lê, ta thấy cụ cũng “mấy lần thổ huyết” cũng như Dostoïevsky. Và cũng như Jack London, cụ cũng muốn được “hoả táng”:

“Trước khi chết ông (tức Jack London) viết thư cho một bạn thân, bác sĩ Ecrison, dặn dò những lời cuối cùng: “Hoả tán là cách độc nhất thích nghi, hợp lý và đoan chính để cho đời khỏi bận về ta (…). Như vậy cũng tiện cho con cháu nữa. Tại sao để cho thể xác thối nát của ta làm xấu cảnh thiên nhiên đi (…)? Vả lại đọc sử ta chẳng thấy rằng bao nhiêu những gắng sức ích kỷ để vĩnh tồn sau khi chết đều thất bại cả ư? Trong các Kim tự tháp, vua Ai Cập chỉ lưu lại cho ta ít di tích để bày trong các viện bảo cổ, chứ có gì khác đâu?”.

Những gắng sức ích kỷ để vĩnh tồn thì tất phải thất bại, nhưng những gắng sức vị tha trong lúc sống thì bao giờ cũng thành công. Còn thanh niên, thì tên ông còn nhắc tới, và những tác phẩm của ông như Tiếng gọi của rừng, Đứa con của sói, Nanh trắng, Truyện biển miền nam… còn được trân tàng trong mỗi tủ sách gia đình vì ai cũng nhận ông là một trong số các nhà văn có công nhất với bọn trẻ: ông đã dạy họ bài học can đảm, mạo hiểm, kiên nhẫn, thương người trong những truyện mà nghệ thuật hấp dẫn rất cao”.

Đọc tiểu sử các danh nhân Dostoïevsky, Jack London… chẳng những để biết cuộc đời và sự nghiệp các nhà đó mà còn để biết được ít nhiều quan điểm của tác giả về văn học, nghệ thuật, về chính trị, xã hội, nhân sinh… Hơn nữa, đọc Gương chiến đấu của cụ Nguyễn Hiến Lê, ta còn thỉnh thoảng thấy thấp thoáng cuộc đời của chính tác giả, một người luôn phải chiến đấu với nghịch cảnh, chiến đấu với bệnh tật để học và để viết; còn sự nghiệp của cụ, tôi cho rằng, cũng không khác mấy với những lời cụ nhận định về sự nghiệp các danh nhân đó: “danh ông [Dostoïevsky] mỗi ngày một tăng chứ không hề giảm”, và “còn thanh niên, thì tên ông [Jack London] còn được nhắc tới, và những tác phẩm của ông (…) còn được trân tàng trong mỗi tủ sách gia đình”.

Vâng, nếu ta bảo rằng “Danh cụ Nguyễn Hiến Lê mỗi ngày một tăng chứ không hề giảm; còn thanh niên, thì tên cụ còn được nhắc tới, và những tác phẩm của cụ như các sách trong loại “Gương danh nhân” như cuốn Gương chiến đấu này chẳng hạn, còn được trân tàng trong mỗi tủ sách gia đình”, thì lời nhận xét đó cũng có phần hợp lý.

Goldfish​

Đầu tháng 04 năm 2010​

Viết lại đầu tháng 06 năm 2013​

Code:
Định dạng PRC link Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

goldfish

 

GƯƠNG CHIẾN ĐẤU
Tác giả: Nguyễn Hiến Lê
Epub


​