LS-Việt Nam Lịch sử Việt Nam Q.2 - Từ Lê Lợi khởi nghĩa đến Nguyễn suy vong - Phan Xuân Hoà <1000QSV1TVB #0303>

Tên sách : LỊCH SỬ VIỆT-NAM Q.II
TỪ LÊ-LỢI KHỞI NGHĨA ĐẾN NGUYỄN SUY VONG
Tác giả : PHAN XUÂN HÒA
Nhà xuất bản : VĨNH THỊNH
Năm xuất bản : 1952
------------------------
Nguồn sách : scmn-vietnam.blogspot.com
Đánh máy : Nguyễn T. Kiều Tiên
Kiểm tra chính tả : Thế Ninh, anfat3, Hoàng Thị Xoan
Biên tập ebook : Thư Võ
Ngày hoàn thành : 29/10/2018

Ebook này được thực hiện theo dự án phi lợi nhuận
« Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link »
của diễn đàn TVE-4U.ORG

Cảm ơn tác giả PHAN XUÂN HÒA và nhà xuất bản VĨNH THỊNH
đã chia sẻ với bạn đọc những kiến thức quý giá.​

MỤC LỤC

CHƯƠNG I : KỲ PHỤC HƯNG
Bài 1 : LÊ LỢI KHỞI NGHĨA
BÀI 2 : NHỮNG CHIẾN CÔNG ANH DŨNG CỦA LÊ LỢI

A) TỪ LAM-SƠN XUỐNG LẤY NGHỆ-AN, THANH-HOÁ, TÂN-BÌNH VÀ THUẬN-HOÁ
B) TỪ TRUNG RA CHIẾM BẮC​

BÀI 3 : LỜI BÌNH VỀ LÊ LỢI

CHƯƠNG II : THỜI KỲ THỐNG NHẤT
BÀI 4 : DÒNG LÊ PHỤC HƯNG

A) THỜI KỲ CƯỜNG THỊNH : TỪ LÊ THÁI-TỔ ĐẾN LÊ HIẾN-TÔNG (1428-1504)​

BÀI 5 : DÒNG LÊ PHỤC HƯNG (NỐI THEO)

B) THỜI KỲ SUY NHƯỢC : TỪ LÊ TÚC-TÔNG ĐẾN LÊ CUNG-HOÀNG (1505-1527)​

BÀI 6 : LÊ THÁNH TÔNG MỘT ĐỨNG ANH-QUÂN
BÀI 7 : NƯỚC CHIÊM-THÀNH SUY VONG

CHƯƠNG III : NHÀ MẠC
BÀI 8 : NHÀ MẠC CƯỚP NGÔI NHÀ LÊ
BÀI ĐỌC THÊM : GƯƠNG TRUNG NGHĨA

CHƯƠNG IV : LÊ TRUNG HƯNG
BÀI 9 : NAM TRIỀU VÀ BẮC TRIỀU
BÀI 10 : NHÀ MẠC MẤT NGÔI
BÀI 11 : HẬU-LÊ GIAO THIỆP VỚI NHÀ MINH
BÀI 12 : NHÀ MẠC Ở CAO-BẰNG

CHƯƠNG V : TRỊNH NGUYỄN PHÂN TRANH
BÀI 13 : HỌ TRỊNH CHUYÊN QUYỀN
BÀI 14 : HỌ TRỊNH XƯNG CHÚA Ở BẮC VÀ HỌ NGUYỄN XƯNG CHÚA Ở NAM

A) TRỊNH Ở BẮC
B) NGUYỄN Ở NAM​

BÀI 15 : NGUYỄN TRỊNH CHIẾN TRANH
BÀI 16 : CÔNG NGHIỆP HỌ TRỊNH Ở BẮC
BÀI 17 : CÔNG NGHIỆP HỌ TRỊNH Ở BẮC (NỐI THEO)
BÀI 18 : CÔNG NGHIỆP HỌ NGUYỄN Ở NAM
BÀI 19 : CUỘC NAM TIẾN

CHƯƠNG VI : NGƯỜI TÂY PHƯƠNG VÀ CÁC GIÁO-SĨ ĐẠO GIA-TÔ ĐẾN ĐẠI-VIỆT
BÀI 20 : NGƯỜI TÂY PHƯƠNG ĐẾN ĐẠI-VIỆT
BÀI 21 : CÁC GIÁO-SĨ VỚI SỰ TRUYỀN GIÁO
BÀI 22 : NGƯỜI TÂY PHƯƠNG VỚI VĂN-HOÁ ĐẠI-VIỆT
BÀI ĐỌC THÊM : TIỂU SỬ CỐ ALEXANDRE DE RHODES VÀ PIGNEAU DE BÉHAINE

a) ALEXANDRE DE RHODES
B) PIGNEAU DE BÉHAINE​

CHƯƠNG VII : CHÚA NGUYỄN SUY VONG
BÀI 23 : TRƯƠNG PHÚC-LOAN CHUYÊN QUYỀN
BÀI 24 : NGUỒN GỐC TÂY-SƠN
BÀI 25 :TÂY-SƠN LẤY QUI-NHÂN, QUẢNG-NGHĨA,BÌNH-THUẬN VÀ QUẢNG-NAM
BÀI 26 : HỌ TRỊNH LẤY PHÚ-XUÂN
BÀI 27 : TÂY-SƠN GẶP TRỊNH, TÂY-SƠN HOÀ VỚI TRỊNH ĐỂ DIỆT NGUYỄN
BÀI 28 :NGUYỄN ÁNH ĐÁNH TÂY-SƠN
BÀI 29 : NGUYỄN VƯƠNG CẦU CỨU VỚI PHÁP
BÀI 30 : NGUYỄN HUỆ PHÁ QUÂN TIÊM LA

TÓM TẮT

BẢNG THỐNG KÊ CÁC THỜI ĐẠI TỪ HÙNG VƯƠNG ĐẾN NGUYỄN SUY VONG
THỜI SƠ KHAI
BẮC THUỘC LẦN THỨ 1
THỜI KỲ TỰ CHỦ 1
BẮC THUỘC LẦN THỨ 2
THỜI KỲ TỰ CHỦ 2
BẮC THUỘC LẦN THỨ 3
THỜI KỲ TỰ CHỦ 3
BẮC THUỘC LẦN THỨ 4
THỜI KỲ TỰ CHỦ 4

PHỤ TRƯƠNG
I. BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO (MỘT ÁNG VĂN KIỆT-TÁC CỦA NGUYỄN TRÃI)
II. 24 ĐIỀU RĂN DÂN CỦA LÊ THÁNH-TÔNG
III. ĐỆ NHẤT KHAI-QUỐC CÔNG-THẦN CỦA NHÀ TIỀN LÊ

A) KHAI QUỐC CÔNG THẦN
B) MÃI QUỐC CẦU VINH​

IV. LÒNG HY SINH CAO CẢ CỦA NGUYỄN TRÃI


ĐỌC THÊM
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

 

Đọc Thêm :
0302 Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
0304 Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
0305 Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

EBOOK

 

TÓM TẮT

Năm 1418, Lê Lợi (Bình-định-vương) khởi nghĩa ở Lam-sơn. Sau 10 năm chiến đấu gian-lao mà anh-dũng, Lê Lợi phá tan cuộc đô-hộ tàn khốc của nhà Minh, xây nền tự chủ cho giang-sơn.

Lên ngôi năm 1428, Lê Lợi dựng nghiệp Đế cho nhà Lê. Nhưng từ năm 1505, những vị vua kế nghiệp về sau, đã không làm được việc gì, lại quá bạo tàn, say mê tửu sắc, cho nên ngôi vua mất về nhà Mạc (1527).

Tuy nhiên, nhờ Nguyễn Kim và Trịnh Kiểm tôn phù, dòng Lê chả bao lâu lại trung hưng lên được.

Nhà Lê chiếm lại Nghệ-an năm 1540, lấy lại Thanh-hoá năm 1542, đoạt lại Tây-đô năm 1543, lập ra Nam triều riêng biệt ; nhà Mạc chỉ còn đất từ Sơn-nam giở ra, gọi là Bắc triều.

Nam triều và Bắc triều, sau khi xây dựng cơ đồ đã vững chãi, chiến tranh liên tiếp. Mãi tận năm 1592, nhà Lê mới thu hồi được Thăng-long, nhà Mạc chịu mất ngôi, để rồi, nhờ thế Minh, con cháu còn được giữ Cao-bằng đến năm 1667.

Sau khi Nguyễn Kim mất (1545) binh quyền của nhà Lê về tay con rể là Trịnh-Kiểm. Kế Trịnh Kiểm là Trịnh Tùng.

Đánh bạt được họ Mạc, thu toàn đất cả Bắc Nam, dòng Trịnh trở nên hống-hách kiêu-căng. Dòng Nguyễn lánh vào Nam ngầm gây thế lực rồi chống lại. Chẳng bao lâu, Trịnh xưng Chúa ở Bắc, Nguyễn xưng Chúa ở Nam, một lần nữa, mở ra thời đại nam bắc phân tranh.

Sự chiến tranh Nguyễn Trịnh kéo dài từ 1627 đến 1672, không phân thua được. Kết cuộc đôi bên đều thủ thế đợi thời. Trong lúc ấy, Chúa Nguyễn tiến vào Nam, Chiêm-thành, Thuỷ chân-lạp, cho biên cương thêm mở rộng.

Triệu phú cường như vừa hứa hẹn với giang-sơn của Chúa Nguyễn, thì trong triều, Quốc-phó Trương phúc-Loan chuyên quyền, làm điều trái phép gây oán thù ngoài dân chúng, để Tây-sơn vin cớ dấy quân mà đánh phá.

Chẳng mấy chốc, Chúa Nguyễn mất Qui-nhân, mất Quảng-Ngãi, mất Bình-thuận (1773).

Nhân đất Nguyễn bị Tây-sơn quấy rối, Chúa Trịnh sai quân đánh ép từ Bắc vào Nam, đoạt Phú-xuân năm 1774.

Chạy Trịnh vào Quảng-Nam, lại gặp phải Tây-sơn. Chúa Nguyễn vào Gia-định. Năm 1776, rồi 1777, hai lần Gia-định bị Tây-sơn vào phá, và Chúa Nguyễn (Định-vương) cùng Tông-Dương ở Long-xuyên, bị hại. Riêng con Chương-Võ là Nguyễn Ánh trốn thoát, lại mưu đường quật khởi.

Đã bao phen, mất đi lấy lại, rồi lại mất Gia-định cho Tây-sơn, Nguyễn-vương (Nguyễn Ánh) định xin viện binh cùng nước Pháp, có giám-mục Bá-đa-lộc đứng trung gian, can thiệp hộ.

Bá-đa-lộc chưa kịp khởi hành qua Pháp, thì Nguyễn-vương đã nhận được Tiêm-la gửi quân sang giúp (1784). Song quân Tiêm-la bị Tây-sơn đại phá ở Mỹ-tho.

Nhận thấy sức Tiêm-la không đủ giúp chống Tây-sơn, Nguyễn-vương giục Bá-đa-lộc cầu cứu với Tây-phương.

Trong lúc đợi thời, Nguyễn-vương tạm trú ở Tiêm-la.

BẢNG THỐNG KÊ CÁC THỜI ĐẠI TỪ HÙNG VƯƠNG ĐẾN NGUYỄN SUY VONG
THỜI SƠ KHAI

* NĂM : Cuối thế kỷ thứ IX trước Thiên Chúa giáng sinh (tr. Th. Ch. G.S.) : giống Việt bị người Sở chinh phục dựng lên đất Dương-việt ở Thiệu-hưng (Bắc Triết giang). Sau Dương Việt đứng độc-lập, gọi là « Sích quỷ » Giống Việt bị người Sở phá bỏ nước Xích-quỷ di cư xuống hạ-lưu sông Hồng Hà (địa hạt Bắc phần bây giờ)

* NĂM : Từ năm 333 tr. Th. Ch. G.S. đến năm 256 tr. Th. Ch. G.S.
- THỜI ĐẠI : 18 đời vua Hùng-Vương
- QUỐC HIỆU : Văn-Lang
- KINH ĐÔ : Phong-Châu
- CHÚ THÍCH : Thuộc Bạch-Hạc tỉnh Vĩnh-Yên

* NĂM : 256-207 tr. Th. Ch. G.S.
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nhà Thục (An-Dương-Vương), thần phục Nhà Tần
- QUỐC HIỆU : Âu-Lạc
- KINH ĐÔ : Phong-Khê
- CHÚ THÍCH : Thuộc huyện Đông-Anh Phúc-Yên Xây thành Cổ-Loa

* NĂM : 207-111 tr. Th. Ch. G.S.
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nhà Triệu (Triệu-Đà tức Vũ Vương-Làm Vua 4 đời, 97 năm)
- QUỐC HIỆU : Nam Việt
- KINH ĐÔ : Phiên-Ngưng
- CHÚ THÍCH : Gần thành Quảng-Châu bên Tàu

BẮC THUỘC LẦN THỨ 1

* NĂM : Từ 111 trước Th. Ch. G.S. đến 40 sau Th. Ch. G.S.
- THỜI ĐẠI : Thuộc nhà Hán
- QUỐC HIỆU : Vũ-Đế
- KINH ĐÔ : Giao-Chỉ
- CHÚ THÍCH : Chia Giao-chỉ làm 9 Quận. đặt 9 quan thái-thú cai trị.

THỜI KỲ TỰ CHỦ 1

* NĂM : 40-43
- THỜI ĐẠI : Trưng Trắc và Trưng Nhị
- QUỐC HIỆU : (không có)
- KINH ĐÔ : Mê-Linh (thuộc Yên lãng Phúc yên)
- CHÚ THÍCH : Hai Bà đánh quân Hán, lên ngôi vua « Trưng-Vương ».

BẮC THUỘC LẦN THỨ 2

* NĂM : 43-220 Thuộc Đông-Hán Đời Tam Quốc : Bắc Nguỵ, Tây Thục, Đông Ngô.

* NĂM : 220-263
- THỜI ĐẠI : Thuộc Đông Ngô
- QUỐC HIỆU : Giao Châu
- KINH ĐÔ : Long Biên (Hà Nội)
- CHÚ THÍCH : Triệu Âu chống quân Ngô ở quận Cửu-Chân năm 248.

* NĂM : 264
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nguỵ

* NĂM : 265-280
- THỜI ĐẠI : Thuộc Ngô

* NĂM : 420-544
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nam Triều (Tống, Tề, Lương, Trần)

THỜI KỲ TỰ CHỦ 2

* NĂM : 544-548
- THỜI ĐẠI : Nhà Tiền-Lý (Lý-Bôn dấy nghiệp)
- QUỐC HIỆU : Vạn Xuân
- CHÚ THÍCH : Lý-Bôn đánh đuổi Thứ-Sử Tiêu-Tư của Nhà Lương.

* NĂM : 549-571
- THỜI ĐẠI : Triệu Quang-Phục lên nối nghiệp Tiền Lý Nam-Đế
- CHÚ THÍCH : Thắng giặc Lương xâm lăng.

* NĂM : 571-602
- THỜI ĐẠI : Nhà hậu Lý (Lý Phật-Tử)
- QUỐC HIỆU : Nam Việt
- KINH ĐÔ : Phong Châu
- CHÚ THÍCH : Giết Triệu Quang-Phục để rồi hàng Tuỳ.

BẮC THUỘC LẦN THỨ 3

* NĂM : 602-618
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nhà Tuỳ
- QUỐC HIỆU : Giao Châu

* NĂM : 621-906
- THỜI ĐẠI : Thuộc Nhà Đường
- QUỐC HIỆU : Giao Châu

* NĂM : 907-931
- THỜI ĐẠI : Thuộc đời Ngũ-Quỷ (Hậu Lương, Hậu Đường, Hậu Tần, Hậu Hán, Hậu Chu).
- CHÚ THÍCH : Họ Khúc khởi nghĩa : Khúc-thừa-Dụ 906-907 : Khúc Hạo 907-917 ; Khúc-thừa-Mỹ 917-923. [1]

THỜI KỲ TỰ CHỦ 3

* NĂM : 931-937
- THỜI ĐẠI : Dương Diên-Nghệ
- CHÚ THÍCH : Đuổi quân Hán

* NĂM : 937
- THỜI ĐẠI : Kiều Công-Tiện
- CHÚ THÍCH : Giết Dương Diên-Nghệ cướp quyền. Ngô-Quyền dấy quân giết Kiều Công Tiện, phá quân Hán do Kiều Công-Tiện giắt về.

* NĂM : 939-944
- THỜI ĐẠI : Nhà Ngô (Ngô-Quyền)
- KINH ĐÔ : Cổ-Loa (Đông-Anh Phúc yên)

* NĂM : 945-965
- THỜI ĐẠI : Hậu Ngô Vương (Ngô Xương-Văn Ngô xương-Ngập)
- CHÚ THÍCH : Loạn thổ-hào nổi các nơi từ 945.

* NĂM : 965-967 đời 12 Sứ-Quân

* NĂM : 968-979
- THỜI ĐẠI : Đinh Bộ-Lĩnh Đinh Tiên Hoàng Đế, làm vua 2 đời 14 năm)
- QUỐC HIỆU : Đại-Cồ-Việt
- KINH ĐÔ : Hoa-Lư
- CHÚ THÍCH : Giẹp 12 sứ-quân, thống nhất Sơn-Hà.

* NĂM : 980-1009
- THỜI ĐẠI : Nhà Tiền Lê (Đại Hành) thay Đinh Tuệ lên ngôi mới có sáu tuổi.
- CHÚ THÍCH : Phá quân Tống qua xâm lăng.

* NĂM : 1009-1225
- THỜI ĐẠI : Nhà Lý (Lý Công Uẩn, lên ngôi thay Lê Long-Đĩnh : Ngoạ Triều, ưa giết người. (Nhà Lý làm vua 9 đời, 216 năm)

- QUỐC HIỆU : Năm 1164 Nhà Tống đổi Giao chỉ quận làm Annam quốc và phong cho Lý anh Tông là An-nam quốc vương.

- KINH ĐÔ : Thăng Long (tức Hà-Nội bây giờ)

- CHÚ THÍCH : Năm 1069 lấy đất Địa-lý, Ma-linh, Bố-Chính của Chiêm-Thành ; năm 1076 Lý Thường-Kiệt phạt Tống bình Chiêm.

* NĂM : 1225-1400

- THỜI ĐẠI : Nhà Trần (Trần Cảnh do thủ-đoạn của Trần Thủ-Độ lấy ngôi nhà Lý tức Thái-Tông). Nhà Trần làm Vua 12 đời, 175 năm.

- CHÚ THÍCH : Năm 1257, Trần Thái-tông giẹp quân Tầu qua phá Thăng Long. Năm 1282, Trần Nhân-Tông đuổi quân Tầu ra ngoài Nam-quan cùng bọn phản quốc Trần Di-Ái Năm 1283 và 1287 Trần Hưng Đạo-Đại-vương đại phá quân Nguyên.

* NĂM: 1400-1407
- THỜI ĐẠI : Nhà Hồ, Hồ Quý-Ly đoạt ngôi của Trần Thiếu-Đế mới 3 tuổi.
- QUỐC HIỆU : Đại-Ngu
- KINH ĐÔ : Đồi Thăng Long gọi là Đông đô
- CHÚ THÍCH : Xây thành Tây-Đô (Thanh-Hóa) từ 1396, khi làm Phụ Chính nhà Trần.

BẮC THUỘC LẦN THỨ 4

* NĂM : 1407-1413

- THỜI ĐẠI : Thuộc Nhà Minh (do Trần Thiểm Bình cầu cứu diệt Hồ)
- CHÚ THÍCH : Trong thời gian này có Giản-Định-đế và Trần Quý Khoách kháng Minh, tức Hậu Trần. Nhưng thất bại.

THỜI KỲ TỰ CHỦ 4

* NĂM : 1414-1427
- THỜI ĐẠI : Lê Lợi khởi nghĩa.

* NĂM : 1428-1527
- THỜI ĐẠI : Nhà Hậu Lê (do Lê Lợi sáng nghiệp Làm vua 10 đời, 100 năm)
- QUỐC HIỆU : Đại-Việt
- KINH ĐÔ : Đông kinh (Trước là Đông-đô, Hà-Nội bây giờ)

* NĂM : 1527-1592
- THỜI ĐẠI : Nhà Mạc (Mạc-đăng-Dung tiếm ngôi Lê)

* NĂM : 1592-1599
- THỜI ĐẠI : Nhà Lê trung hưng (do Nguyễn Kim và Trịnh Kiểm khởi nghĩa) Họ Trịnh chuyên quyền, xưng Chúa ở Bắc, để rồi mất nghiệp vì quân Tây-Sơn năm 1786.

* NĂM : 1599-1777
- THỜI ĐẠI : Họ Nguyễn được Trịnh cho vào Nam năm 1558, lập nghiệp Chúa từ năm 1600, mở rộng thêm bờ cõi vào Nam, và suy vong vì Tây-sơn năm 1777.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link Vua Cao-Tổ nhà Đường đặt An-Nam Đô-Hộ-Phủ năm 679 :
- Mai Thúc-Loan (Mai-Hắc-Đế) đánh quân Đường ở Hoan-Châu (Nghệ-An) năm 722.
- Trương Bá-Nghi (Kinh-lược-sứ của Nhà Đường) đắp thành Đại-La năm 767 (Hà-nội).
- Phùng-Hưng (Bố-Cái-Đại-Vương) đánh quân Đường chiếm được Phủ-tri năm 791.

 

Cám ơn bạn, bạn có quyển tập 1 không?

 

Có đây bạn : Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

 

Cám ơn bạn, nhưng hình như đường dẫn bị làm sao đó, mình không download được. Bạn có thể xem lại được không?

 

Mình vẫn tải trang đó bình thường, bạn thử F5 refresh trang lại mấy lần xem sao nhé !
hay là thử link này xem :
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link