Tiểu sử John Nash - Sự nghiệp vĩ đại

John Forbes Nash Jr., nhà toán học được giải Nobel kinh tế học, nguyên mẫu của bộ phim "Một tâm hồn đẹp" đã qua đời trong vụ tai nạn xe hơi.

những người yêu toán,các nhà hoạch định chiến lược... xin nghiêng mình tiễn biệt ông...

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Nash, 86 tuổi - cùng vợ là Alicia Nash, 82 tuổi, đã qua đời trong vụ tai nạn xe hơi ở bang New Jersey (Mỹ) ngày 23/5.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
John Nash trong một bức ảnh được chụp năm2002. Ảnh: Fred Prouser/Reuters

Nash là một trong những nhà toán học vĩ đại nhất của thế kỷ 20, được biết đến với lý thuyết "Lý thuyết trò chơi" và hình học vi phân.

Ông được trao giải thưởng Nobel kinh tế cùng với hai nhà lý thuyết trò chơi khác là Reinhard Selten và John Harsanyi năm 1994.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
John Nash năm 1994,khi ông đoạt giải Nobel Kinh tế (Ảnh: Charles Rex Arbogast/AP)

Đầu tháng 5/2015, John Nash và một nhà toán học khác (Louis Nirenberg) đã được trao tặng giải thưởng Abel, một giải thưởng danh giá của Na Uy do đóng góp nổi bật và có ảnh hưởng lớn trong lý thuyết phương trình đạo hàm riêng phi tuyến và những ứng dụng trong giải tích hình học.

Đời tư của ông là một trường hợp hy hữu, từng bị chứng tâm thần phân liệt, ra khỏi nơi làm việc, ly dị,v.v... và sau đó trở lại với những kỳ tích không ai có thể ngờ tới.

Alicia Nash - vợ ông, là nhà vật lý lớn của Viện Công nghệ Massachuset, xuất thân từ một gia đình quý tộc người El Salvador. Bà là người có ảnh hưởng lớn trong cuộc đời của nhà toán học, đã mang ông về nhà mình và chăm sóc, kể cả sau khi li dị từ năm 1963 (sau đó họ quyết định tái hôn vào năm 2001).

Cuộc đời chìm nổi thần kỳ của thiên tài toán học John Nash cùng lòng nhân ái vô biên của Alicia và ĐH Princeton làm xúc động nhiều người, trong đó có bà Sylvia Nasar, nhà kinh tế kiêm giáo sư khoa báo chí thương mại ĐH Columbia, phóng viên báo New York Times. Sylvia đã dựa tư liệu cuộc đời Nash viết thành cuốn tiểu thuyết thể loại truyện ký có tên "A Beautiful Mind" phát hành năm 1998. Sách được giải thưởng quốc gia, cùng hợp đồng làm phim với Universal Pictures and DreamWorks.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
John Nash (trái) và Russell Crowe, diễn viên đóng vai ông trong bộ phim "A Beautiful Mind"

Năm 2002, Sylvia Nasar cùng nhà biên kịch Akiva Goldsman cải biên tiểu thuyết thành kịch bản điện ảnh, sau đó đạo diễn Ron Howard dựng thành phim cùng tên. Phim dài 135 phút, do Russell Crowe đóng vai Nash, Ed Harris và Jennifer Connelly vai Alicia. Phim được trao giải Oscar lần thứ 74 vào năm 2001.
(Theo CNN, Guardian)

John Nash cho đến nay là người duy nhất được cả hai giải Nobel (về kinh tế) và Abel (về toán học)

Trong kinh tế, ông nổi tiếng với "ổn định Nash" (hay ``cân bằng Nash" - Nash equilibrium) trong lý thuyết trò chơi. Cân bằng Nash là trạng thái khi mà những người tham gia ``cuộc chơi'' (kinh tế, chính trị, v.v.) sẽ không thể đơn phương thay đổi chiếc lược của mình, vì nếu đơn phương thay đổi (trong khi những người khác giữ nguyên chiến lược) thì chỉ có thiệt. Bởi vậy ổn định Nash là mô hình kinh tế / xã hội quan trọng và hay xảy ra trong thực tế.

Một điều rất hay xảy ra là cân bằng (ổn định) Nash có thể là một ổn định tồi cho tất cả mọi người tham gia cuộc chơi. Ví dụ như trong một xã hội "hoàn toàn lừa đảo", ai không lừa thì bị triệt tiêu nên tất cả đều lừa nhau, nhưng kết quả cuối cùng tồi cho tất cả mọi người. Bởi vậy mà cần có những luật chơi (hiến pháp, luật lệ, đàm phán, v.v.) để thoát khỏi những ổn định tồi đó.

Trong toán học, Nash có hai mảng đóng góp lớn: hình học đại số (kỳ dị Nash) và phương trình đạo hàm riêng trong hình học (phương pháp Nash-Moser). Phương pháp Nash-Moser là một phương pháp giải tích rất mạnh để chứng minh sự tồn tại của nhiều thứ (nghiệm của các phương trình đạo hàm riêng) có ý nghĩa hình học và vật lý, và phương pháp này vẫn đang được tiếp tục phát triển ngày nay. (Bản thân người viết những dòng này có nghiên cứu các định lý dạng chuẩn kiểu Nash-Moser trong hình học và hệ động lực).

Cuộc đời của Nash cũng rất đặc biệt. Ông bị bệnh thần kinh từ thời trẻ (nhìn thấy những người bạn tưởng tượng, v.v. ví dụ khi sống ở trong ký túc xá một mình mà ông luôn nghĩ là sống cùng phòng với một người bạn). Ông có biết là mình bị căn bệnh này nhưng không có cách nào chữa, chỉ sống chung với nó, và tuy bị bệnh khá nặng, ông vẫn có một cuộc đời khoa học vô cùng thành công.
(Theo Sputnik Education)

Nhà toán học John Nash và vợ - bà Alicia Nash tham dự lễ trao giải Oscar hồi năm 2002.

Nhà toán học John Nash là một trong những nhà toán học vĩ đại nhất của thế kỷ 20 với nhiều công trình nghiên cứu quan trọng. Ngoài ra, người ta còn biết đến ông là một “thiên tài bị hành hạ” khi ông từng có những năm tháng phải vật lộn với chứng bệnh hoang tưởng tâm thần phân liệt.

Vợ ông - bà Alicia Nash vốn xuất thân từ một gia đình dòng dõi quý tộc, đã là người “giải cứu” cuộc đời ông sau khi căn bệnh tâm thần tưởng như đã làm trật bánh sự nghiệp hàn lâm của ông vĩnh viễn hồi thập niên 1960. Kể cả sau khi họ đã ly dị hồi năm 1963, bà Alicia Nash vẫn quyết định đưa ông về nhà để chăm sóc.

Bà đã chăm sóc ông cho tới tận những năm tháng cuối đời và họ đã kết hôn lần thứ hai hồi năm 2001. Bà Alicia từng mãn nguyện chia sẻ với truyền thông rằng: “Tôi nghĩ đó là một điều đẹp đẽ bởi sau tất cả, chúng tôi đã ở bên nhau gần suốt cuộc đời mình”.


Ảnh cưới của cặp đôi thời tuổi trẻ

Năm 1998, một cuốn tự truyện viết về nhà toán học John Nash và vợ đã được xuất bản, cuốn sách có tên “A Beautiful Mind” (Một tâm hồn đẹp). Trong cuốn sách có một câu rất thú vị rằng “Chính tài năng của Nash đã giúp ông chọn được người phụ nữ mà sau này bà đã chứng minh được rằng mình vô cùng quan trọng đối với sự sống sótcủa ông”.

Cuốn tự truyện đã truyền cảm hứng cho bộ phim cùng tên từng đoạt 4 giải Oscar, gồm Phim/Đạo diễn/Kịch bản chuyển thể/Nữ phụ xuất sắc nhất.

Nhà toán học từng gọi bộ phim là một cách hiểu “đầy nghệ thuật” về cuộc đời ông, về cách mà một chứng bệnh tâm thần có thể hủy hoại cuộc sống người bệnh, dù phim chưa miêu tả chính xác bản chất căn bệnh và cách điều trị mà ông đã trải qua. Không như nhân vật trong phim, Nash đã không quá dựa vào thuốc để trị bệnh.

Sự qua đời của cặp đôi đã khiến rất nhiều người nổi tiếng trong giới hàn lâm và giới sao Hollywood cùng bày tỏ nỗi niềm thương tiếc.



Đạo diễn của phim “A Beautiful Mind” - Ron Howard đã chia sẻ trên trang cá nhân: “Yên nghỉ nhé con người thiên tài. Nhà toán học giành giải Nobel - John Nash và vợ ông - Alicia đã qua đời. Thật vinh dự cho tôi khi từng được kể về câu chuyện của họ”.

Nam diễn viên Russell Crowe - người vào vai nhà toán học John Nash trong phim cũng đã gửi lời chia buồn tới gia đình nhà toán học thông qua mạng xã hội và gọi cặp đôi là “hai người bạn đời kỳ diệu với hai tâm hồn đẹp và hai trái tim đẹp”.

Nhà toán học John Nash sinh năm 1928 ở bang West Virginia, Mỹ. Ông là con trai của một kỹ sư và một giáo viên ngoại ngữ, John Nash bắt đầu thể hiện những dấu hiệu của một tài năng toán học từ thời tiểu học. Trong suốt chặng đường học tập của mình, John Nash luôn thể hiện sự xuất sắc khác thường và bắt đầu được “gắn mác” thiên tài từ thời Đại học.

Sự xuất sắc của ông đã gây ấn tượng với các giáo sư đến mức, trong lá thư giới thiệu John Nash tới trường Đại học top đầu của Mỹ và của thế giới - Đại học Princeton, một giáo sư đã chỉ đề một câu duy nhất rằng: “Người thanh niên này là một thiên tài!”.


Nam diễn viên Russell Crowe và nữ diễn viên Jennifer Connelly vào vai nhà toán học John Nash và vợ - bà Alicia trong bộ phim “A Beautiful Mind”.

Khi John Nash làm công tác giảng dạy ở trường Đại học, ông đã gặp cô sinh viên Alicia Larde - người vợ tương lai của ông. Họ đã yêu nhau sau những khoảng thời gian trò chuyện trong thư viện nhà trường, nơi cô sinh viên làm thêm.

Nói về cảm nhận của mình ngày đó dành cho John Nash, bà Alicia từng chia sẻ: “Ông ấy là một người rất, rất đẹp trai, rất thông minh. Tình cảm đó có phần giống như một sự tôn thờ thần tượng”.

John Nash bắt đầu phải chịu đựng chứng bệnh hoang tưởng tâm thần phân liệt từ đầu năm 1959 khi vợ ông đang mang thai. Ông đã tự nguyện nghỉ việc giảng dạy ở trường Đại học và bắt đầu công cuộc điều trị bệnh kéo dài suốt vài năm.

Những khi tâm thần ổn định, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu và đạt được những thành tựu lớn, trở thành một trong những nhà toán học có tầm ảnh hưởng nhất của nước Mỹ.

 

Năm 1998, một cuốn tự truyện viết về nhà toán học John Nash và vợ đã được xuất bản, cuốn sách có tên “A Beautiful Mind” (Một tâm hồn đẹp).
Trong cuốn sách có một câu rất thú vị rằng “Chính tài năng của Nash đã giúp ông chọn được người phụ nữ mà sau này bà đã chứng minh được rằng mình vô cùng quan trọng đối với sự sống sót của ông”.

 

nhờ mod nào đi ngang chuyển cái này sang phòng hồi ký- tiểu sử giùm. thanks

 

"Tôi đã luôn tin vào những con số trong những phương trình và logic dẫn tới lẽ phải. Nhưng sau cả một đời theo đuổi, tôi tự hỏi: Cái gì là logic thật sự? Ai quyết định lẽ phải? Câu hỏi của tôi đã đưa tôi vào một trạng thái, một trạng thái siêu vật lý, và tôi đã có được khám phá quan trọng nhất trong sự nghiệp của mình. Khám phá quan trọng nhất trong cuộc đời tôi. Nó chỉ có thể tồn tại trong phương trình kỳ diệu của Tình Yêu, tất cả những lẽ phải đều có thể được tìm thấy...”

Cảm ơn bạn @tuonglai rất nhiều về cuốn sách hay này.

 

link phim cho ai muốn xem, "một tâm hồn đẹp" dựng thành phim thì như thế nào.
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link