Trà phiếm NHỮNG KẺ “HIỂU SAI” VĂN HOÁ NAM KỲ

Cá lóc ở Hà nội gọi là cá chuối thì có sai không?

Ở miền biển có con cá nóc. Có ông 'lói nhọng' vào Phú Yên (quán Đồ Đồng, gần Hảo Sơn) muốn gọi con cá lóc, nhưng "lói nhọng": "Cho con cá "nóc"!". Bà chị chủ quán trợn ngược mắt luôn!!!!!!

 

Chẳng có nơi nào gọi Hà Lội mà chính dân Hà Nội tự trào về tình trạng ngập lụt Vụ con cá lóc gọi là cá nóc thì là chuyện thật và chỉ là cá nhân người đó. Nó trớ trêu ở chỗ có cá nóc thật và cá nóc thì rất độc. Bà chủ quán trợn ngược mắt vì tưởng tên đấy điền hoặc chán đời chứ không nghĩ là hắn nói ngọng.

Tôi nghĩ không nên nói về giọng địa phương vì có nhiều người rất nhạy cảm. Tôi đã thề tránh xa chuyện phân biệt vùng miền. Trừ chuyện từ ngữ địa phương ví dụ cây bạc hà, cái muỗng, cái vá (thậm chí là cái zá), chả ram... để mọi người hiểu khi đến nơi đó khi có dịp. Lại xin kể một chuyện thật, có lần nhà tôi mời một gia đình trong Nam đi ăn. Cô vợ kêu món "chả ram" cô bé nhân viên hoàn toàn không hiểu món đó là món gì. Mình chưa kịp sửa thì anh chồng đã sửa cho vợ: "nem".

 

Hình như chả giò mới là nem chứ bác. Còn chả ram hơi khác. Thịt ram thì lại giống món thịt rang ngoài bắc.
Hồi xưa thì 'bác' có nghĩa như 'chưng', trứng bác là trứng chưng, không biết bây giờ còn dùng từ này không.

 

Món đó là ngoài Bắc gọi là nem. Đôi đó là dân Nha Trang, anh chồng thì rất hay ra Hà Nội nên cũng hiểu cách gọi tên các món ăn kiểu Bắc.
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Ngoài Bắc không có món nào được gọi là chả giò. À, quên không nói, chuyện nói trên xảy ra ở Hà Nội.

 

Ý tôi là bạn cần dùng từ địa phương để giao tiếp với dân địa phương nếu bạn muốn họ hiểu bạn. Nhưng không nên bắt chước giọng địa phương, đặc biệt là ở..., trong miền Nam thì dân thoải mái hơn.

 

Đúng là tôi có nhớ thiếu thật, sau khi nói "chả ram" cô bé nhân viên không hiểu, cô vợ sửa thành "chả giò", cô nhân viên cũng ngơ ngác nốt thì anh chồng nói là "món nem rán".

Tương tự với món gỏi (trong Nam) thì ngoài Bắc gọi là nộm, nếu dùng gỏi thì người ta sẽ hiểu thành món cá sống với gia vị.

 

Món ăn mà dùng bánh đa nem* cuốn nhân xong rán thì gọi là nem tất, bất kể nhân là gì.

* Đó là tên của loại bánh tráng mỏng mà dân miền trong hay dùng để cuốn nhân rồi ăn luôn không chiên hoặc chiên.

@Thầy Quang. Câu chuyện về món chả ram, chả giò không phải là của tôi mà là của bạn tôi - dân Nha Trang nên có thế nào thì tôi kể lại như thế. Miễn tranh luận đúng sai, vì có thể mỗi vùng trong Nam gọi cũng khác nhau.

 

Đúng vậy. Có vẻ như dân Bắc mà pha tiếng (bắt chước) giọng Nam thì không sao. Còn ở vùng .... thì có thể lãnh hậu quả nặng.

 

THe

Tôi lại thấy người nước ngoài học tiếng Việt "nói" theo giọng Nam dễ nghe và hay hơn giọng Bắc. Họ học giọng Bắc nhiều người nghe rất cứng và sượng. Có thể tùy người cảm nhận nhưng giọng Nam được coi là nhẹ, êm tai thì nhiều người đồng ý. Hơn nữa, học tiếng là để nói chuyện, học tiếng Huế hiểu người Huế hơn, tiếng Nam hiểu người Nam bộ, miền Tây hơn và khi giao tiếp thì mọi người đều hiểu là được.

Chỉ có học viết thì nên chuẩn thôi "vậy=dzậy" là nói nghe, viết chỉ cần "vậy". Như tiếng Anh viết chuẩn nhưng khi đọc các vùng miền đều phát âm khác nhau nên mới có kiểu người Mỹ dạy phất âm kiểu Mỹ, Anh phát âm kiểu Anh và họ coi đó là tự nhiên. Đó là sự đa dạng bản sắc như tôi viết trong topic "Sự giao thoa văn hóa trong ngôn ngữ".

Pha giọng, nhái giọng mà nói tự nhiên vui vẻ thì có gì ko hay. Còn mục đích chế giễu thì cái nhái giọng chỉ là phương tiện, là cách thức. Nếu tức giận thì giận cái mục đích, cái người nói chứ đừng đổ cái phương tiện. À mà ý kiến của bác cũng tương tự như ý tôi chỗ học nói nghe, tôi xin lỗi viết vội ko đọc kỹ đã vội tranh luận.

 

Xin chia sẻ thêm về ý kiến văn hóa liên quan sâu bít Việt, nhất là mấy ông đạo diễn nội địa của bác TĐT. Tôi hoàn toàn đồng ý, tôi là người Bắc mà xem nhiều phim của các đài trong Nam thấy họ làm như theo chỉ đạo của mấy ông cán bộ ngoài Bắc từ ăn nói,câu cú nghe rất hạn hẹp kiến thức văn hóa. Tôi coi đó là sự cưỡng bách văn hóa, ngôn ngữ không tự nhiên. Ví dụ mấy phim làm tuyên truyền cho phe an ninh nội địa, ngày xưa hay gọi là series Cảnh sát hình sự . Nghe tụi giang hồ đối thoại thì chán thôi rồi, giáo điều, thô cứng y như mấy serise ngoài Bắc làm ngày xưa. Đây là phim tuyên truyền nên 100% có vốn của Nhà nước hoặc DN sân sau, sân trước được Nhà nước "vận động". Đạo diễn lẫn diễn viên đều đóng cho có, nhưng vô tình góp phần làm giảm giá trị bản sắc ngôn ngữ

Điều này chỉ làm nghèo nàn đi chứ không bổ sung, sáng tạo gì theo hướng tốt. Và giới sâu bít chắc nhiều người cũng biết điều này nên họ sáng tạo và làm tốt. Như Trường Giang, anh ta làm hài tiếng Quảng khá vui mà lại phổ biến được thứ tiếng đó tới những người ở tỉnh khác xem TV.

 

Rất cám ơn bạn. Bây giờ mới có người nói lên nỗi đau của mình.
Mình ghét coi phim Việt Nam từ đó. Coi phim miền Bắc thì đã đành, mình vẫn thích coi chứ bộ. Còn phim làm bối cảnh Sài Gòn hông à, mà cứ tưởng mới từ Bắc vào đóng phim.

 

Mình thấy một số quán ở miền Nam, dùng coffee chứ không phải là café, thấy nó lạc loài dễ sợ