Thơ Việt Trách-am ngẫu-tập (窄庵偶集)

Tác gia Nguyễn Thụy Đan sinh năm 1994 tại thành Sacramento, bang California, Mĩ quốc.

Nguyên danh : Nguyễn Thụy Đan (阮瑞丹)
Thánh danh : Daniel (דניאל / 丹尼爾)
Tự : Việt Thạch (越石), Tử Hạ (子賀)
Hiệu : Trách Am (窄庵)

Ông xuất hiện trên văn đàn từ khoảng năm 2014, ban sơ chỉ là những đoản văn ngẫu thành. Tuy nhiên trong vòng mấy năm tiếp theo, lượng trứ tác Nguyễn Thụy Đan đã dôi lên khá cao, mà chủ yếu là Hán văn, kế đến Việt văn và chút Anh văn. Kể từ 2018, ông bắt đầu khai thác thêm chất liệu cổ truyền An Nam như thể "hát nói" - một hình thức thơ khá khó mà lại chưa có lối gọi nhất quán.

Dưới đây hợp tuyển những trứ tác của ông cùng bằng hữu !

 

Bài bạt cho sách Kim Vân Kiều truyện,
bản dịch của giáo sư Đàm Quang Hưng

文以載道。浮豔之辭、淫麗之言、是聖人所去、君子所賤、大丈夫所愧也。夫道之於人也、生則在人、亡則在書。 是以古人之所慎書。不敢妄作 、恐獻醜于後世 、乃見笑來者也。元晦之新民、伯安之啟蒙、皆以土音而教其徒。故文簡而質深。今人羊質虎皮 , 其違乎道遠矣。

我越文獻之邦也。自古無遜於中州。宋明之後、北方歸天驕之手。惟我南人、繼承華夏古風。皇阮大家、儒中之龍虎也。清人豈能相比。自世祖朝之後、作家林立。然而、士夫多未敢以國音為文。何也。是其輕薄南音耶。否、非若是也。是前人傳而不作之志耳。國文足以載道、何故以國音為文、離群立異、以求浮名焉。弘宗繼明、洋夷弄權已久、漢民難免傷風敗俗所變。於是始有真儒、甚曉文義、憂國主之辱、百姓之苦。遂乃棄絕虛學。赫然努力、以國音為文章。警世新書、言詞清簡、自天子以至愚夫愚婦、莫不能瞭解。當初多有佳作。至於阮公克孝、阮公伯卓、范公瓊、之等。誠有名家之風、足以為世範也。

乙未春、余之西郊、奉訪譚府。與譚公光興話及前朝遺事。先生年事已高、以丹奇異、故為忘年之交。先生原皇黎譚公忠憲之後。冠族世世戴皇恩。 祖父曩與渭城先生深交。余素里庸族、絕不能及。先生性放曠、惟其交好最為親敬、實有大越儒風、宛然猶昨。世云：「虎父生虎子」誠可信哉。先是、先生以余好古、因慨然給賜書籍、不知其數百卷。箇中、「金雲翹傳」甚為心得。此作也、原北國清心才人所作。其行于世久矣。我國素如先生嘗閱之、而後乃作長詩一篇、命其詩曰：「斷腸新聲」。今為吾民所共識。清心才人之原文埋沒久矣。近來、譚先生潛心譯成國音。非有功夫不能。

呼嗟、自阮末以來、我越之衰日甚。當朝怪事、傳笑四夷。識者、屈指可數也。如今、欲復國者、先必復國文也。今人多不知學、國音亦不淵通、而況國文乎。用此觀之、國文之不能載道亦可知矣。從今、先以國文補國音、然後以國音復國文。如此國運浸昌浸晟。昔者、尚之先生之六省、觀風察俗、視北國小說之盛行、委為無道之淫辭。然則、古人有云：「道在屎尿」。舉世寒峭、貂狐不亦燠乎。

乙未年春二月穀日

峭庵阮瑞丹越石氏再拜奉跛

​

Văn dĩ tải Đạo. Phù diễm chi từ, dâm lệ chi ngôn, thị thánh nhân sở khứ, quân tử sở tiện, đại trượng phu sở quý dã. Phù Đạo chi ư nhân dã, sinh tắc tại nhân, vong tắc tại thư. Thị dĩ cổ nhân chi sở thận thư. Bất cảm vọng tác, khủng hiến xú vu hậu thế, nãi kiến tiếu lai giả dã. Nguyên Hối chi tân dân, Bá An chi khải mông, giai dĩ thổ âm nhi giáo kỳ đồ. Cố văn giản nhi chất thâm. Kim nhân dương chất hổ bì, kỳ vi hồ Đạo viễn hĩ.

Ngã Việt văn hiến chi bang dã. Tự cổ vô tốn ư Trung châu. Tống Minh chi hậu, Bắc phương quy Thiên Kiêu chi thủ. Duy ngã Nam nhân, kế thừa Hoa Hạ cổ phong. Hoàng Nguyễn đại gia, nho trung chi long hổ dã. Thanh nhân khởi năng tương tỉ. Tự Thế Tổ triều chi hậu, tác gia lâm lập. Nhiên nhi, sĩ phu đa vị cảm dĩ Quốc âm vi văn. Hà dã. Thị kỳ khinh bạc Nam âm da. Phủ, phi nhược thị dã. Thị tiền nhân truyền nhi bất tác chi chí nhĩ. Quốc văn túc dĩ tải đạo, hà cố dĩ Quốc âm vi văn, ly quần lập dị, dĩ cầu phù danh yên. Hoằng Tông kế minh, dương di lộng quyền dĩ cửu, Hán dân nan miễn thương phong bại tục sở biến. Ư thị thủy hữu chân nho, thậm hiểu văn nghĩa, ưu quốc chủ chi nhục, bách tính chi khổ. Toại nãi khí tuyệt hư học. Hách nhiên nỗ lực, dĩ Quốc âm vi văn chương. Cảnh thế tân thư, ngôn từ thanh giản, tự thiên tử dĩ chí ngu phu ngu phụ, mạc bất năng liễu giải. Đương sơ đa hữu giai tác. Chi ư Nguyễn công Khắc Hiếu, Nguyễn công Bá Trác, Phạm công Quỳnh chi đẳng. Thành hữu danh gia chi phong, túc dĩ vi thế phạm dã.

Ất Mùi xuân, dư chi tây giao, phụng phỏng Đàm phủ. Dữ Đàm công Quang Hưng thoại cập tiền triều di sự. Tiên sinh niên sự dĩ cao, dĩ Đan kỳ dị, cố vi vong niên chi giao. Tiên sinh nguyên Hoàng Lê Đàm công Trung Hiến chi hậu. Quán tộc thế thế đới hoàng ân. Tổ phụ nẵng dữ Vị Thành tiên sinh thâm giao. Dư tố lý dung tộc, tuyệt bất năng cập. Tiên sinh tính phóng khoáng, duy kỳ giao hảo tối vi thân kính, thực hữu Đại Việt nho phong, phảng phất do tạc. Thế vân “Hổ phụ sinh hổ tử”. Thành khả tín tai. Tiên thị, tiên sinh dĩ dư hiếu cổ, nhân khái nhiên cấp tứ thư tịch, bất tri kỳ sổ bách quyển. Cá trung, Kim Vân Kiều truyện thậm vi tâm đắc. Thử tác dã, nguyên Bắc quốc Thanh Tâm tài nhân sở tác. Kỳ hành vu thế cửu hĩ. Ngã quốc Tố Như tiên sinh thường duyệt chi, nhi hậu nãi tác trường thi nhất thiên, mệnh kỳ thi viết Đoạn trường tân thanh. Kim vi ngô dân sở cộng thức. Thanh Tâm tài nhân chi nguyên văn mai một cửu hỹ. Cận lai, Đàm tiên sinh tiềm tâm dịch thành Quốc âm. Phi hữu công phu bất năng.

Hô ta, tự Nguyễn mạt dĩ lai, ngã Việt chi suy nhật thậm. Đương triều quái sự, truyền tiếu tứ di. Thức giả, khuất chỉ khả sổ dã. Như kim, dục phục quốc giả, tiên tất phục Quốc văn dã. Kim nhân đa bất tri học, Quốc âm diệc bất uyên thông, nhi huống Quốc văn hồ. Dụng thử quan chi, Quốc văn chi bất năng tải Đạo, diệc khả tri hĩ. Tòng kim, tiên dĩ Quốc văn bổ Quốc âm. Nhiên hậu dĩ Quốc âm phục Quốc văn. Như thử quốc vận tẩm xương tẩm thịnh. Tích giả, Thượng Chi tiên sinh chi Lục tỉnh, quan phong sát tục, thị Bắc quốc tiểu thuyết chi thịnh hành, ủy vi vô đạo chi dâm từ. Nhiên tắc, cổ nhân hữu vân “Đạo tại thỉ niệu”. Cử thế hàn tiễu, điêu hồ bất diệc úc hồ ?

Ất Mùi niên xuân nhị nguyệt cốc nhật

Tiễu Am Nguyễn Thụy Đan Việt Thạch thị tái bái phụng bạt

​

Văn để chở Đạo. Những lời đẹp đẽ sáo rỗng, những câu chau chuốt hoa lệ, đấy là những điều thánh nhân bỏ đi, quân tử coi rẻ, đại trượng phu lấy làm thẹn vậy. Xét, Đạo đối với loài người, khi sống ắt tại con người ta, khi mất ắt tại sách vở để lại. Bởi vậy, cổ nhân thận trọng việc làm sách. Không dám làm càn, sợ để lại nhơ bẩn cho đời sau, làm trò cười cho hậu sinh vậy. Nguyên Hối đổi mới người dân, Bá An mở mang kẻ ngu, đều lấy thổ âm mà dậy môn đồ. Cho nên văn các ngài giản dị mà chất sâu xa. Người nay bên trong như dê cừu, bề ngoài như hổ báo. Đã lìa Đạo thống rất xa vậy.

Nước Việt ta là cõi văn hiến. Từ xưa không tốn kém Trung châu. Sau thời Tống Minh, phương Bắc rơi vào tay Thiên Kiêu, duy người Nam ta, kế thừa cổ phong Hoa Hạ. Đại gia triều Nguyễn, như thể long hổ trong đám nho. Người Thanh so bì sao được ? Từ triều Thế Tổ về sau, tác gia mọc lên như rừng. Thế mà, sĩ phu đa phần chưa dám lấy Quốc âm làm văn chương. Cớ sao ? Phải chăng, người xưa khinh bạc tiếng Nam đa ? Không, chẳng phải như thế. Là vì tiền nhân nuôi chí “truyền nhi bất tác” mà thôi. Quốc văn đã đủ để chở Đạo, việc gì phải lấy Quốc âm làm văn, ly quần lập dị, để tìm chút phù danh trong việc đó chăng. Hoằng Tông lên ngôi, rợ Tây lộng quyền đã lâu. Dân Hán khôn miễn khỏi những biến cố tổn hại phong tục. Từ đó mới có những kẻ nho sĩ chân chính, lo âu quốc chủ bị nhục, trăm họ chịu khổ, đoạn bèn vứt bỏ hư học. Đùng đùng nỗ lực, lấy Quốc âm làm văn chương. Sách mới răn đời, lời lẽ trong sáng đơn giản, từ thiên tử xuống đến ngu phu ngu phụ, không có ai không thể hiểu thấu. Bấy giờ, có nhiều giai tác. Đến như Nguyễn Khắc Hiếu, Nguyễn Bá Trác, Phạm Quỳnh các cụ, thật có phong cách danh gia, đủ làm gương mẫu cho đời vậy.

Mùa xuân năm Ất Mùi, tôi đến vùng ngoài ô phía Tây đô thành. Kính viếng Đam phủ. Cùng cụ Đàm Quang Hưng bàn đến chuyện cũ tiền triều. Tiên sinh năm tuổi đã cao, thấy Đan tôi kỳ dị, nên kết bạn vong niên. Tiên sinh nguyên là hậu duệ đại thần Đàm Trung Hiến triều Lê. Dòng dõi quý hiển đời đời đội hoàng ân. Tổ phụ xưa kia cùng Vị Thành tiên sinh chơi thân. Tôi làng quê mùa nhà tầm thường. Tuyệt nhiên không thể theo kịp. Tính tiên sinh phóng khoáng, đặc biệt rất gần gũi cung kính trong việc giao hảo. Thật có phong thái nho sĩ Đại Việt, phảng phất như xưa. Người đời rằng “Hổ phụ sinh hổ tử”. Thật đáng tin vậy. Trước đây, tiên sinh thấy tôi hiếu cổ, nhân rộng rãi ban tặng sách vở, không biết là mấy trăm quyển. Trong đó, tôi tâm đắc nhất cuốn Kim Vân Kiều truyện. Tác phẩm này, nguyên là trước tác của Thanh Tâm tài nhân Bắc quốc. Lưu hành ở đời đã lâu. Tố Như tiên sinh nước ta đã từng đọc qua, rồi sau bèn viết một thiên trường thi, đặt tên bài thơ là Đoạn trường tân thanh. Nay dân ta ai ai cũng biết đến. Nguyên văn của Thanh Tâm tài nhân mai một đã lâu. Gần đây, Đàm tiên sinh gìn lòng dịch sang Quốc âm. Ví bằng không có công phu, ắt làm không nổi.

Than ôi ! Từ thời Nguyễn mạt về sau, nước Việt ta suy bại ngày một thậm tệ. Việc quái dị trong đương triều, truyền ra cho mọi rợ bốn phương chê cười. Những kẻ hiểu biết, có thể đếm đầu ngón tay. Đến nay, muốn khôi phục bang quốc, trước tất phải khôi phục Quốc văn. Người nay đa phần không có học, Quốc âm cũng chưa hiểu sâu, huống nữa là Quốc văn. Từ đó mà xem, chuyện Quốc văn không thể chở Đạo, cũng có thể biết vậy. Từ rày, trước lấy Quốc văn bổ ích cho Quốc âm, rồi sau lấy Quốc âm mà khôi phục Quốc văn. Như thế, vận nước dần sáng dần thịnh. Xưa kia, Thượng Chi tiên sinh đến Lục tỉnh, quan sát phong tục, thấy tiểu thuyết Bắc quốc thịnh hành, cho là văn dâm vô đạo. Thế mà, người xưa có câu “Đạo ở cứt đái”. Cả đời đều buốt rét, lông chuột lông chồn há chẳng ấm ru ?

Năm Ất Mùi mùa xuân tháng Hai ngày lành

Tiễu Am Nguyễn Thụy Đan tự Việt Thạch tái bái phụng bạt

 

德洲和義博先生詩書懷寄家

春日得家信，
言言愁未歸。
可堪情滿紙，
不覺淚沾衣。
孤館頻生病，
空山早掩扉。
客程還幾許，
新歲已多違。

​

Đức Châu họa Nghĩa Bác tiên sinh thi thư hoài ký gia

Xuân nhật đắc gia tín,
Ngôn ngôn sầu vị quy.
Khả kham tình mãn chỉ,
Bất giác lệ triêm y.
Cô quán tần sinh bệnh,
Không sơn tảo yểm phi.
Khách trình hoàn kỷ hứa,
Tân tuế dĩ đa vi.

Ở Đức Châu* họa thơ Nghĩa Bác tiên sinh, chép cảm xúc gửi về nhà

Ngày xuân nhận được tin nhà,
Lời lời đều buồn con chửa về.
Chịu sao tình tràn khắp tờ giấy,
Chẳng hay nước mắt thấm ướt áo.
Quán trọ lẻ loi luôn sinh bệnh,
Núi nhà vắng vẻ, sớm đóng cửa.
Đường khách còn bao lâu nữa,
Năm mới đã gặp nhiều hoạn nạn.

02 · 03 · 2016

【Trách-am Nguyễn-thụy-Đan】​

[*] Tejas.

 

山居遇雨術懷

慷慨出金山，
蹉跎復隱居。
京師長不第，
山水獨為書。
時雨春江漲，
新寒鳥語疏。
道難無俗客，
吾亦愛吾爐。

​

Sơn cư ngộ vũ thuật hoài

Khảng khái xuất Kim Sơn,
Sa đà phục ẩn cư.
Kinh sư trường bất đệ,
Sơn thủy độc vi thư.
Thời vũ xuân giang trướng,
Tân hàn điểu ngữ sơ.
Đạo nan vô tục khách,
Ngô diệc ái ngô lư.

Ở trong núi gặp mưa tỏ nỗi lòng

Năm xưa khảng khái bỏ Kim Sơn*,
Nay lỡ thời trở về ẩn cư.
Ở chốn kinh sư lâu ngày chẳng đỗ đạt,
Bây giờ chỉ lấy non nước làm sách vở để ôn tập.
Gặp mưa phải thời sông xuân tràn đầy,
Trong cơn lạnh đầu năm, tiếng chim hót vẫn còn lưa thưa.
Đường khó đi, khách tục chẳng đến,
Ta đây cũng chỉ yêu mến cái lò sưởi này của mình.

13 · 03 · 2016

【Trách-am Nguyễn-thụy-Đan】​

[*] Sacramento.

 

念奴嬌

更深山靜
幾回鄉夢斷
布衾如鐵
想得古今桑海變
消盡許多豪傑
周道倭遲
漢風日異
蕭索皇陵闕
更堪回首
枉教悲慨義烈

夜永幽室寥寥
當爐攜卷
桌燈明還滅
報國殲仇心未已
頭白金山霏雪
身老遐方
怒沖霄漢
何日迴南越
江山如昨
掃除胡虜餘孽

NIỆM NÔ KIỀU

Canh thâm sơn tĩnh
Kỷ hồi hương mộng đoạn
Bố khâm như thiết
Tưởng đắc cổ kim tang hải biến
Tiêu tận hứa đa hào kiệt
Châu đạo uy trì
Hán phong nhật dị
Tiêu sách hoàng lăng khuyết
Cánh kham hồi thủ
Uổng giao bi khái nghĩa liệt

Dạ vĩnh u thất liêu liêu
Đương lô huề quyển
Trác đăng minh hoàn diệt
Báo quốc tiêm cừu tâm vị dĩ
Đầu bạch Kim Sơn phi tuyết
Thân lão hà phương
Nộ xung tiêu hán
Hà nhật hồi Nam Việt
Giang sơn như tạc
Tảo trừ hồ lỗ dư nghiệt

TO THE TUNE OF NIAN-NU-CHI'AO

The watch grows deep, the mountains are still
How many times have homesick dreams been shattered
The cloth blanket is cold like iron
Reflecting on changes of past and present
How many heroes have been completely erased
The road to Chou is long and winding
The Han customs daily become more alien
The imperial graves are bleak and desolate
How can one bear to look back
In vain, inflaming my sad anger with righteous fury

The night goes on forever, the dark room still and silent
Facing the stove, I hold a book
On the table, a lamp flickers, now bright now dark
My desire to avenge the country and slaugther the enemy are not yet extinguished
But my hair has grown white, like the flying snow of Kim Sơn
Though my body grows old in a distant land
My fury pierces through the high heavens
When will I return to Nam Việt
The countryside still the same as before
And wipe clean the remaining evil barbarians

Canh khuya núi lặng
Mộng quê bao bận đứt
Chăn mền như sắt
Ngẫm chuyện bể dâu phen mới cũ
Vùi dập biết bao hào kiệt
Tục Hán lạ lùng
Đường Châu xa lắc
Hoang lạnh lăng vua khuất
Ngoảnh nhìn đâu nỡ
Uổng xui buồn giận bứt rứt

Đêm trường buồng tối đìu hiu
Bên lò cầm sách
Đèn bàn cháy leo lét
Báo quốc diệt thù lòng vẫn bận
Đầu bạc Kim Sơn giăng tuyết
Già cỗi phương xa
Giận xông trời thẳm
Nao thuở về Nam Việt
Non sông như trước
Quét sạch giặc hồ dư nghiệt

​

夜遊宮

雨過危樓獨倚
漸日暮
東風千里
幾度征衫遍滴淚
空回想
阮王業
今已矣

復辟還無計
對殘陽
恨吞天地
千古忠良盡土子
愧男兒
壯心在
成何事

DẠ DU CUNG

Vũ quá nguy lâu độc ỷ
Tiệm nhật mộ
Đông phong thiên lý
Kỷ độ chinh sam biến trích lụy
Không hồi tưởng
Nguyễn vương nghiệp
Kim dĩ hỹ

Phục bích hoàn vô kế
Đối tàn dương
Hận thôn thiên địa
Thiên cổ trung lương tận thổ tử
Quý nam nhi
Tráng tâm tại
Thành hà sự

TO THE TUNE OF YEH-YOU-GONG

Rain passes, precipitous tower, leaning alone
Gradually darkening sky
East wind across a thousand miles
How many times have a wanderer's robes been soaked with tears
Remembering in vain
the achievements of the Nguyen emperors
Now vanished

There is no way to restore the old order
Facing the dying sun
My rage swallows heaven and earth
Loyal and virtuous men of ages past have all turned to dust
I am ashamed to be a man
Still with heroic aspirations
Having achieved nothing

Mưa dứt lầu cao đứng tựa
Dần bóng xế
Gió đông ngàn dặm
Bao phen áo khách ướt dẫm lệ
Luống nhớ về
Nghiệp vua Nguyễn
Nay mất sạch

Phục bích không còn kế
Ngắm chiều tàn
Hận nuốt trời đất
Tôi trung ngàn xưa thảy tro bụi
Thẹn làm trai
Chí lớn còn
Được việc gì

【Trách-am Nguyễn-thụy-Đan thư, Vân-trai Trần-quang-Đức dịch】​

 

Bài Trung thu ngẫu thành là chuyết tác của Nguyễn Tử Hạ hiệu Trách Am, người xứ Áo Đinh nước Đắc Khắc Tát*. Nguyên làm khi tiết trời chuyển đổi từ đầu thu sang giữa thu ; ý tứ xem sơ thì tưởng như con sóng lúc vỗ bờ khi chạy xa khơi, nhưng kỳ thực chỉ phô diễn thứ cảm xúc gom nhặt từ đâu đó, đôi chỗ giọng điệu gay gắt không đáng.

Đời xưa, Vương Đạm Trai có khi bàn : “Tuy thú xá vạn thù, tĩnh táo bất đồng, đương kỳ hân ư sở ngộ, tạm đắc ư kỷ, khoái nhiên tự túc, bất tri lão chi tương chí. Nãi kỳ sở chi ký quyện, tình tùy sự thiên, cảm khái hệ chi hĩ. Hướng chi sở hân, phủ ngưỡng chi gian, dĩ vi trần tích, do bất năng bất dĩ chi hứng hoài, huống tu đoản tùy hóa, chung kỳ ư tận. Cổ nhân vân, tử sinh diệc đại hĩ. Khởi bất thống tai“, lại cho rằng : “Mỗi giám tích nhân hứng hoài chi do, nhược hợp nhất khế, vị thường đắc lâm văn ta điệu, bất năng dụ chi ư hoài. Cố tri nhất tử sinh chi hư đản, tề Bành Thương chi vọng tác. Hậu chi thị kim, diệc do kim chi thị tích, bi phù“. Thư sinh còn không hiểu ư ?

​

中秋偶成

中秋時節最宜人，
萬里澄空月一輪。
倚杖臨風當詠志，
舉杯邀月且忘貧。
客程飄泊多南北，
國運支離耐苦辛。
閭巷兒童皆笑我，
徘徊幸戴阮儒巾。

Trung thu ngẫu thành

Trung thu thời tiết tối nghi nhân,
Vạn lý trừng không nguyệt nhất luân.
Ỷ trượng lâm phong đương vịnh chí,
Cử bôi yêu nguyệt thả vong bần.
Khách trình phiêu bạc đa Nam Bắc,
Quốc vận chi ly nại khổ tân.
Lư hạng nhi đồng giai tiếu ngã,
Bồi hồi hạnh đới Nguyễn nho cân.

Nguyệt-sinh Đoàn-vĩnh-Thắng diễn nôm :

Trung thu ngẫu thành

Trung thu thì tiết hợp lòng người,
Muôn dặm trăng treo sáng giữa trời.
Trước gió ngâm thơ dựa gậy đứng,
Dưới trăng rót rượu nâng ly mời.
Hành trình Nam Bắc bao xuôi ngược,
Quốc vận hưng suy mấy nổi trôi.
Khăn vấn nhà nho ta chẳng ngại,
Mặc tình trẻ nhỏ có chê cười.

Randomly improvised on mid-autumn

The weather and festival of mid-autumn is most pleasing
Across ten-thousand miles of clear sky hangs the moon, a single orb
Leaning on a staff, facing the wind one should sing of one's ambitions
Raising my cup, I invite the moon to drink, forgetting my poverty
This traveler's journey has been tossed about North and South
The country's fate in ruins, one must endure bitterness and suffering
Children in the streets all laugh at me
Pacing slowly back and forth, still wearing a Confucian's turban from the Nguyen dynasty

[*] Austin, Tejas.

 

Ngẫm thời phong hóa suy vi, lớp lớp nam tử thường chỉ vui thú với mộng phù hoa, hỏi được bao kẻ biết thẹn với cảnh tình vụn vỡ trước mắt ? Xưa Phan Sào Nam người xứ Nghệ An từng cảm thán “Tự tiếu đan tâm hoàn bất tử ; Ngô thành dạ dạ vọng Nam ngưu“, lại có câu rằng “Bằng thùy tá tửu tiêu trường dạ ; Phủ kiếm hào trường thiên địa u” ; nay Nguyễn Trách Am người xứ Áo Đinh* thốt những lời như “Lao đảo tha hương các bố y ; Du du thế sự tráng tâm vi“, hay là “Nhất bôi trọc tửu Tây phong vãn ; Thiến chước lưu ngâm lão Đỗ thi“. Song, đấy chỉ là những khoảnh khắc dỗi hờn yếm thế, không ích được gì trong vạn nhất. Đấng trượng phu, bậc chính nhân, hãy coi lại kẻo mai sau sót lầm !

​

晚秋送友人之倭

潦倒他鄉各布衣，
悠悠世事壯心違。
感君東去頻憂國，
嘆我南圖未遇時。
亂落誰堪吾道賤，
貧窮自笑腐儒癡。
一杯濁酒西風晚，
淺酌聊吟老杜詩。

Vãn thu tống hữu nhân chi Oa

Lao đảo tha hương các bố y,
Du du thế sự tráng tâm vi.
Cảm quân Đông khứ tần ưu quốc,
Thán ngã Nam đồ vị ngộ thì.
Loạn lạc thùy kham ngô đạo tiện,
Bần cùng tự tiếu hủ nho si.
Nhất bôi trọc tửu Tây phong vãn,
Thiến chước lưu ngâm lão Đỗ thi.

Thu muộn tiễn người bạn đi Nhật

Bất đắc chí chốn tha hương làm kẻ áo vải,
Chuyện đời mênh mông trái với chí lớn của ta.
Thương xót chàng Đông du luôn lo nỗi nước nhà,
Than thở ta muốn về Nam nhưng chưa gặp thời.
Loạn lạc chịu sao nổi đạo ta luôn bị coi rẻ,
Nghèo hèn tự cười mình là tên nho quèn ngớ ngẩn.
Một chén rượu đục gió Tây muộn,
Vừa uống vừa ngâm thơ cụ Đỗ.

[*] Austin.

 

...

 

Tôi thấy hơi tiếc cho bạn Uillean. Các bài viết của bạn đều trình bày chỉn chu, công phu, thể hiện một khao khát được chia sẻ kiến thức. Chỉ có điều, một người muốn nâng cao kiến thức trong một lĩnh vực nào đó, thường sẽ tìm đọc những cuốn sách cơ bản, uy tín trong lĩnh vực đó, chứ không phải là những bài viết riêng lẻ như thế này. Rất mong bạn Uillean sẽ dành thời gian, tâm huyết trong những việc phù hợp hơn.

 

Đúng như bạn Dat1952 nói, cho nên tôi nghĩ chúng ta dời những thread kiểu này vào mục Trà phiếm thì thích hợp hơn. Tôi cũng muốn nhắc bạn Uillean chỉ nên dùng chỗ này để đăng ebook nếu có, nhưng chưa tìm ra dịp tiện.

 

Vâng bạn, thế nên tôi mới thấy tiếc cho bạn ấy, tôi cũng không tán thành những hành vi quá khích như vậy. Chỉ là từ khi tham gia thuvienebook đến nay, tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp tương tự. Con người ta khi quá chú tâm vào thứ gì thì rất dễ quá khích, nhưng dù sao họ cũng có lòng với diễn đàn. Nếu thành viên nào cũng chỉ vào tải sách mà không để lại nội dung gì thì TVE-4U cũng sẽ như Sách vui. Chỉ mong sao bạn Uillean sẽ điều tiết hành vi cho phù hợp.

 

Một kẻ 15 năm bền bỉ ban đầu đóng góp hữu ích, sau đó xen kẽ những thông tin bịa đặt và dần dà phá hoại, một kẻ sô vanh và cực đoan; hung hăng và vô văn hóa, sẵn sàng chửi những câu tục tĩu nhất khi không hài lòng thì khó điều tiết lắm bác ạ.

Thông tin được các thành viên tổng kết trên wikipedia tiếng Việt
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

Thành viên bị biểu quyết đồng thuận cấm toàn cục trên wikipedia (tức trên toàn bộ các trang của wikipedia, hình thức trừng phạt nặng nề nhất với một tài khoản)
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

 

Vâng bạn, mỗi người có góc nhìn riêng, góc nhìn của bạn cũng hoàn toàn có lý. Về phần tôi, theo kinh nghiệm thì tôi thấy rằng những trường hợp như thế này thường là do có vấn đề nào đó trong đời sống thực, nên lấy diễn đàn như sân chơi để giải tỏa. Cuộc sống ngoài kia rộng lớn và nhiều thú vui lắm, thông thường không mấy ai dành hết thời gian trong ngày để đăng bài trên đây làm gì. Thế nên tôi cũng không muốn nặng lời quá. Chỉ mong các bạn cố gắng kiềm chế, cũng là có chỗ để đi về, cân bằng cuộc sống.

 

May quá hôm nay mới vào diễn đàn may mà vẫn kịp. Tuân lệnh boss Dr. No


Các bạn thông cảm vừa rồi tôi bị con covid nó hành nên có hơi...

Thực ra cũng thấy thương bác Beringen lắm, hình như trong đời thực không có chỗ nào để thể hiện mình, để xả van năng lượng dồi dào, haizzz

 

和陳施普答友人

水去花流且莫尋，
暮江此別酒盃深。
征衫所向君休問，
世難南圖豈僕心。

Họa Trần Thí Phổ đáp hữu nhân

Thủy khứ hoa lưu thả mạc tầm,
Mộ giang thử biệt tửu bôi thâm.
Chinh sam sở hướng quân hưu vấn,
Thế nạn nam đồ khởi bộc tâm.

Họa Trần Thí Phổ đáp người bạn

Nước chảy hoa trôi tìm luống công,
Đò chiều giã biệt chén thêm nồng.
Về đâu áo khách thôi đừng hỏi,
Đời rối đi Nam chẳng hợp lòng.

​

Using the rhyme of Trần-thí-Phổ, replying to a friend

Running rivers, flowing flowers – no use trying to find them
Parting beside the darkening river, a cup of wine seems deep
Don’t ask again where this wandered is headed
In this this disordered age, how could I even think of going south

07 ▪ 03 ▪ 2016

【Trách-am Nguyễn-thụy-Đan】​