Trần Vàng Sao và bài thơ yêu nước

Thảo luận trong 'Tủ sách Thi ca' bắt đầu bởi bichdinh, 4/10/13.

Moderators: Ban Tang Du Tử
  1. bichdinh

    bichdinh Lớp 6

    Trần Vàng Sao và bài thơ yêu nước


    Giới thiệu về tác giả


    Tiểu sử

    Trần Vàng Sao sinh ở Thừa Thiên - Huế, năm 1961 ông thi đỗ tú tài rồi vào Đại học Huế, tham gia các phong trào đấu tranh của sinh viên cùng thế hệ với Hoàng Phủ Ngọc Tường, Trần Quang Long, Ngô Kha. Từ 1965 đến 1970, ông lên chiến khu và công tác tại Ban Tuyên huấn Thành uỷ Huế, viết báo với các bút danh Nguyễn Thiết, Lê Văn Sắc, Trần Sao. Năm 1970 ông được đưa ra miền Bắc an dưỡng, chữa bệnh. Ở nơi đây, ông có viết nhật ký gồm những suy nghĩ của ông về về cái gọi là “hậu phương xã hội chủ nghĩa” đó và sau đó bị tố cáo, đấu tố và cô lập [2] đến nỗi ông có cảm giác ông không còn được coi là con người mà đã thành “một con vật, một con chó, theo như Hồi ký "Tôi bị bắt (Nhớ lại những năm tháng tôi bị bắt rồi được thả ra và sống như tù)" sau này của ông.

    Sau khi Việt Nam thống nhất (tháng 4 năm 1975), Trần Vàng Sao xung phong về quê công tác nhưng không được chấp nhận; ông tự trở lại Huế làm liên lạc ở xã, sau đó được bố trí công tác tại Phòng Văn hóa thành phố Huế rồi được điều về làm liên lạc ở xã Hương Lưu (nay là phường Vỹ Dạ), Huế cho đến khi nghỉ hưu năm 1984. Hiện ông đang sống tại thành phố Huế.
    Ông hầu như không cho xuất bản thơ nhưng vẫn nổi tiếng với "Bài thơ của một người yêu nước mình" ký bút danh Trần Vàng Sao sáng tác tháng 12 năm 1967 và được chọn trong 100 bài thơ xuất sắc nhất Việt Nam thế kỷ 20.
    Năm 2008, NXB Giấy Vụn đã cho in tập thơ "Bài thơ của một người yêu nước mình" của ông


    Bài thơ của một người yêu nước mình

    Tác giả: Trần Vàng Sao

    Tháng Tư

    Buổi sáng tôi mặc áo đi giầy ra đứng ngoài đường
    Gió thổi những bông mía trắng bên sông
    Mùi tóc khô còn thơm lúa mùa qua
    Bầy chim sẻ đậu trước sân nhà
    Những đứa trẻ đứng nhìn ngấp nghé


    Tôi yêu đất nước này như thế
    Mỗi buổi mai
    Bầy chim sẻ ngoài sân
    Gió mát và trong
    Đường đi đầy cỏ may và muộng chuộng


    Tôi vẫn sống
    vẫn ăn
    vẫn thở
    như mọi người
    đôi khi chợt nhớ một tiếng cười lạ
    một câu ca dao buồn có hoa bưởi hoa ngâu
    một vết bùn khô trên mặt đá
    không có ai chia tay
    cũng nhớ một tiếng còi tàu


    Mẹ tôi thức khuya dậy sớm
    năm nay ngoài năm mươi tuổi
    chồng chết đã mười mấy năm
    thủa tôi mới đọc được i tờ
    mẹ thương tôi mẹ vẫn tảo tần
    nước sông gạo chợ


    nhà hai buổi nhà không khi nào vắng người đòi nợ
    sống qua ngày nên phải nghiến răng
    cũng không vui nên mẹ ít khi cười
    những buổi trưa buổi tối
    ngồi một mình hay khóc
    vẫn thở dài mà không nói ra
    thương con không cha
    hẩm hiu côi cút


    tôi yêu đất nước này xót xa
    mẹ tôi nuôi tôi mười mấy năm không lấy chồng
    thương tôi nên ở goá nuôi tôi
    những đứa nhà giàu hàng ngày chửi bới
    chúng cho mẹ con tôi áo quần tiền bạc như cho một đứa hủi
    ngày kỵ cha họ hàng thân thích không ai tới


    thắp ba cây hương
    với mấy bông hải đường
    mẹ tôi khóc thút thít
    cầu cha tôi phù hộ tôi nên người
    con nó còn nhỏ dại
    trí chưa khôn chân chưa vững bước đi
    tôi một mình nuôi nó có kể chi mưa nắng


    tôi yêu đất nước này cay đắng
    những đêm dài thắp đuốc đi đêm
    quen thân rồi không ai còn nhớ tên
    dĩ vãng đè trên lưng thấm nặng
    áo mồ hôi những buổi chợ về
    đời cúi thấp
    giành từng lon gạo mốc
    từng cọng rau, hột muối
    vui sao khi còn bữa đói bữa no
    mẹ thương con nên cách trở sông đò
    hàng gánh nặng phải qua cầu xuống dốc
    đêm nào mẹ cũng khóc
    đêm nào mẹ cũng khấn thầm
    mong con khôn lớn cất mặt với đời


    tôi yêu đất nước này khôn nguôi
    tôi yêu mẹ tôi áo rách
    chẳng khi nào nhớ tuổi mình bao nhiêu


    Tôi bước đi
    mưa mỗi lúc một to
    sao hôm nay lòng thấy chật
    như buổi sáng mùa đông chưa có mặt trời mọc
    con sông dài nằm nhớ những chặng rừng đi qua
    nỗi mệt mỏi, rưng rưng từng con nước
    chim đậu trên cành chim không hót
    khoảng vắng mùa thu ngủ trên cỏ may


    tôi yêu đất nước này những buổi mai
    không ai cười không tiếng hát trẻ con
    đá đất cỏ cây ơi
    mười ba năm có héo mòn
    đá đất cỏ cây ơi
    lòng vẫn thương mẹ, nhớ cha
    ăn quán nằm cầu
    hai hàng nước mắt chảy ra
    mỗi đêm cầu trời khấn Phật cho tai qua nạn khỏi
    ngày mai mua may bán đắt


    tôi yêu đất nước này áo rách
    căn nhà dột phên không ngăn nổi gió
    vẫn yêu nhau trong từng hơi thở
    lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài
    thắp đèn đêm ngồi đợi mặt trời mai


    tôi yêu đất nước này như thế
    như yêu cây cỏ trong vườn
    như yêu mẹ tôi chịu khó chịu thương
    nuôi tôi thành người hôm nay
    yêu một giọng hát hay
    có bài mái đẩy thơm hoa dại
    có sáu câu vọng cổ chứa chan
    có ba ông táo thờ trong bếp
    và tuổi thơ buồn như giọt nước trong lá sen


    tôi yêu đất nước này và tôi yêu em
    thủa tóc kẹp tuổi ngoan học trò
    áo trắng và chùm hoa phượng đỏ
    trong bước chân chim sẻ
    ngồi học bài và gọi nhỏ tên tôi
    hay nói chuyện huyên thuyên
    chuyện trên trời dưới đất rất lạ
    chuyện bông hoa mọc một mình trên đá
    cứ hay cười mà không biết có người buồn


    sáng hôm nay gió lạnh vẫn còn
    khi xa nhà vẫn muốn ngoái lại
    ngó cây cam cây cải
    thương mẹ già như chuối ba hương
    em chưa buồn
    vì chưa rách áo


    tôi yêu đất nước này rau cháo
    bốn ngàn năm cuốc bẫm cày sâu
    áo đứt nút qua cầu gió bay
    tuổi thơ em hãy giữ cho ngoan


    tôi yêu đất nước này lầm than
    mẹ đốt củi trên rừng và cha làm cá ngoài biển
    ăn rau rìu, rau éo, rau trai
    nuôi lớn người từ ngày mở đất
    bốn ngàn năm nằm gai nếm mật
    một tấc lòng cũng trứng Âu Cơ
    một tiếng nói cũng đầy hồn Thánh Gióng


    Tôi đi hết một ngày
    gặp toàn người lạ
    chưa ai biết chưa ai quen
    không biết tuổi không biết tên
    cùng sống chung trên trái đất
    cùng nỗi đau chia cắt Bắc Nam
    cùng có chung tên gọi Việt Nam
    mang vết thương chảy máu ngoài tim
    cùng nhức nhối với người chết oan ức
    đấm ngực giận hờn tức tối
    cùng anh em cất cao tiếng nói
    bản tuyên ngôn mười bốn triệu người đòi độc lập tự do
    bữa ăn nào cũng phải được no
    mùa lạnh phải có áo ấm
    được ca hát, nói cười, yêu đương không ai cấm
    được thờ cúng những người mình tôn kính
    hai mươi năm cuộc đời chưa khi nào định


    Tôi trở về căn nhà nhỏ
    đèn thắp ngọn lù mù
    gió thổi trong lá cây xào xạc
    vườn đêm thơm mát
    bát canh rau dền có ớt chìa vôi
    bên hàng xóm có tiếng trẻ con khóc
    mẹ bồng con lên non ngồi cầu Ái Tử


    đất nước hôm nay đã thấm hồn người
    ve sắp kêu mùa hạ
    nên không còn mấy thu
    đất nước này còn chua xót
    nên trông ngày thống nhất
    cho bên kia không gọi bên này là người miền Nam
    cho bên này không gọi bên kia là người miền Bắc
    lòng vui hôm nay không thấy chật


    tôi yêu đất nước này chân thật
    như yêu căn nhà nhỏ có mẹ của tôi
    như yêu em nụ hôn ngọt trên môi
    và yêu tôi đã biết làm người
    cứ trông đất nước mình thống nhất


    19/12/1967


    Gửi kèm là tập hồi ký Tôi bị bắt


    Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link




    Nguồn: TVE (nhim201 post 05.2012)
     
    Last edited by a moderator: 25/7/15
  2. Ban Tang Du Tử

    Ban Tang Du Tử Moderator Thành viên BQT

    "muộng chuộng" là gì?

    Cuộc đời ấy mà, tệ thế nào vào thơ vẫn đẹp. Còn thơ ấy mà, đẹp thế nào vẫn làm người ta đau.
     
    tieungao and Se Sẻ Nâu like this.
  3. dongtrang

    dongtrang Lớp 5


    tôi đoán là muồng truổng, một loại cây thuốc
     
    Chỉnh sửa cuối: 25/7/15
    tieungao and Ban Tang Du Tử like this.
  4. teacher.anh

    teacher.anh Rùa lười Thành viên BQT

    "muồng chuộng" là tên một loài hoa, lá xanh biếc, hoa điểm trắng, sống ở vách đá. Hoa thường nở vào tháng 5, ở vùng núi miền Trung.
     
    tieungao and Ban Tang Du Tử like this.
  5. lichan

    lichan Lớp 12

    "Hoặc cái màu hoa muồng vàng trên các tỉnh cao nguyên."
    ( Trích trong " Những đám khói - Quê Hương Tôi - Tràng Thiên )
     
    Ban Tang Du Tử thích bài này.
  6. dongtrang

    dongtrang Lớp 5

    Lục tung Đại từ điển tiếng Việt của Nguyễn Như Ý, Cây cỏ Việt nam của Phạm Hoàng Hộ, Cây cỏ có ích ở Việt Nam của Võ Văn Chi cũng không có cây muộng chuộng. Cây này hơi cắc cớ à nha.
    Trần Vàng Sao viết: Đường đi đầy cỏ may và muộng chuộng. Sao @teacher.anh lại nói là sống ở vách đá?
     
    Ban Tang Du Tử thích bài này.
  7. Hieu_Van

    Hieu_Van Mầm non

    Mình đồ nó là cây mua (Ở quê mình gọi vậy). Một loại cây dại ở vùng đồi núi miền Trung. Cây bụi thấp, hoa tím, quả có lông và ăn được khi chín. Cây này thường đi liền với cây sim.
     
  8. dongtrang

    dongtrang Lớp 5

    Cây mua, Phạm Hoàng Hộ gọi là cây muôi. Chưa thấy tài liệu nào gọi là muộng chuộng.
     
  9. Hieu_Van

    Hieu_Van Mầm non

    Đấy là mình đồ đoán vậy. Vì cây này rất phổ biến ở miền Trung. Còn thực hư thế nào chắc phải đi tìm hỏi dân địa phương, hoặc chỉ có nhà thơ mới biết được.
     
  10. dongtrang

    dongtrang Lớp 5

    Trên mạng cũng có bạn thắc mắc về cây muộng chuộng. Xin trích nguyên văn:

    Thuở nhỏ nghe nói “muộng chuộng”, tôi mơ hồ biết đó là một loại cây, nhưng chẳng hình dung nó như thế nào. Bây giờ, đọc thơ Trần Vàng Sao (TVS) gặp muộng chuộng, lục mấy quyển tự điễn không thấy, vào Google cũng không tìm ra. Tôi gọi về Huế, hỏi anh Quỳnh(*) anh nói cây muộng chuộng giống như cây chanh, mọc hoang hai bên đường, trái ra từng chùm, màu xanh, mỗi hạt chỉ lớn hơn hạt tiêu, khi chín chuyển qua màu tím, ăn được. Không biết ở các địa phương khác gọi tên nó là gì.Tiếng Huế thuần tuý, phải là người lớn chứ tuổi trẻ bây giờ có khi cũng ú ớ không hiểu trọn vẹn. Bài thơ còn có chữ “toóc” (Mùi toóc khô còn thơm mùa lúa qua) đó là ngôn ngữ Bình, Trị, Thiên. Toóc là gốc rạ.

    Theo đoạn văn trên thì muộng chuộng chắc là đọc trại từ cây muồng truổng. Vì cây này cũng thuôc họ cam quýt.
     
    tieungao and Hieu_Van like this.
Moderators: Ban Tang Du Tử

Chia sẻ trang này