Thảo luận Thế nào là đúng?

Trả lời cho câu này dễ ẹc à!
Đúng là khi nắm quyền trong tay, cái nào tôi cho đúng là phải đúng, còn kẻ nào phản bác thì tôi cho out ngay.
Quyền trong tay mà! Chẳng sợ gì.
P/s: Nhưng chỉ trong thế giới ảo thôi! Chứ ngoài đời thì chẳng hơn được ai.

 

Mình giả định cái đúng mà bạn đang nói tới là về mặt đạo đức, thì thế giới này vốn chẳng có đúng sai. Đúng sai là nhờ con người mà có, không có một tiêu chuẩn nào có sẵn trong tự nhiên. Hổ ăn thịt mèo, mèo ăn thịt chuột, chúng chẳng có đúng sai. Đã đúng sai không có tiêu chuẩn nào là tuyệt đối, thì ta cứ lấy lương tâm của mình mà tham chiếu. Không thẹn với lương tâm là được.

 

Ôi dào! Thế giới ảo mà, bàn làm quái gì cái chuyện đúng-sai, chẳng biết rõ nhau nên toàn lừa nhau, ăn thịt 100% mà cứ bô bô là chay toàn phần. Chán lắm!
Thôi, tôi xin bỏ chạy vậy!

 

Làm mình nhớ đến "Justice : What's the Right things to do".
Ranh giới giữa đúng và sai rất mong manh, rất mơ hồ, rất ... dễ vỡ.

Không thẹn với lương tâm? "Người xấu" có thể làm những việc tồi tệ nhất quả đất mà không có chút hổ thẹn nào cả, thậm chí còn cảm thấy tự hào. Cái kiểu này thường ví von là lương tâm bị chó gặm mất.

"Làm đúng thì chẳng sợ gì" cũng chỉ "đúng" với người lương tâm bị chó vồ hụt. Họ là người hỡi làm sai sẽ bối rối, hổ thẹn, cắn rứt, mặc cảm tội lỗi và làm đúng thì thấy thanh thản. Nói là vậy, người tốt làm việc đúng và tốt nhiều khi cũng sợ hãi như thường, rồi vì sợ hãi họ lại phải làm sai, trái lương tâm, ôi trớ trêu cái cuộc đời...

Ngược lại, chúng ta cũng thấy có những người làm sai mà chẳng sợ gì, thậm chí còn đảo điên thị phi, đổi trắng thay đen, cho rằng thế mới là đúng. Ai mà tiếp xúc với thể loại này thì tức ói máu dài dài, và việc ngu nhất là đi giảng giải đạo lý với chúng.

Lại nói đến lương tâm, ban đầu cắn rứt, tội lỗi nhưng rồi ta sẽ tìm cách bào chữa, đổ lỗi, dần dần cảm giác sai trái sẽ nhạt đi và cuối cùng thậm chí có thể biến sai thành đúng. Chỉ là tự lừa gạt mình thôi nhưng hành động này không khéo sẽ đưa ta vào con đường vạn kiếp bất phục.

 

Nhân dịp này đọc cuốn Right things to do là đúng đó hehe.

 

Đúng = Tốt đẹp
Vd:
- Học sinh giải đúng bài tập = Học sinh đã hiểu tốt đẹp lý thuyết và bài tập đề ra = Học sinh đã làm tốt đẹp bài tập đề ra.
- Làm đúng lương tâm = Làm mọi việc một cách tốt đẹp theo ý mình (và mọi người).

 

Bàn luận cái này thì vô biên lắm, vì bản thân chúng ta lúc bàn luận cũng đã nói lên rằng ý kiến của ta Đúng, và ngầm mặc định những ý không giống thế là Sai. Đó là nói về Đúng Sai.
Còn Làm Đúng lại càng khó. Vì bản thân lúc quyết định làm gì, tức là đã tự cho là Đúng, vì chả ai nghĩ là Sai mà làm cả. Nhưng người khác có cho là Đúng hay không lại là một chuyện khác.
Nói cái này lại nghĩ tới câu chuyện Đẽo cày giữa đường, không nhắc lại chắc ai cũng biết.
Nhưng để phản biện lại câu chuyện này, thì lại có thể nói, không thể cứ khăng khăng làm theo ý mình được.
Đó, làm đúng đâu dễ?
Mình cũng đã từng hỏi tương tự, và đã tự trả lời: Thôi thì làm đúng nghĩa là làm theo ý mình, nhưng ảnh hưởng của hành động ấy, không tác động xấu tới bất cứ ai cả, không dối gạt, không gây hại thì chấp nhận là đúng. Có thể về thái độ thì người khác không thích, nhưng xét một cách khách quan, việc làm đó không hề làm hại một tế bào nào của ai, thì thế là đúng rồi.
Đấy, mình đã tự hỏi và trả lời như thế từ bao nhiêu năm trước, và đã sống như thế. Nhưng vẫn luôn bị cho là Làm sai. Mặc dù chả động chạm đến ai.
Thế mới nói, Đúng Sai chỉ là quan niệm cá nhân của mỗi người, quan trọng là không để một lúc nào đó, CHÍNH TA phải nghĩ lại mà nói mình Sai rồi.

 

Cảm giác như chủ thớt đang theo trường phái của Plato phải không? Truy vấn cho đến tận cùng của một chủ đề, mà với Plato thì không có điểm nào là tận cùng cho một chủ đề cả. Bởi vậy kiểu như loài người phát triển từ sơ khai đến nay là nhơ truy vấn, hoài nghi, truy vấn và hoài nghi. Nó... làm bạn bế tắc nếu bạn không phải là một triết gia. Và trong đối thoại hằng ngày,cách truy vấn này là mầm móng của bạo lực, rất nguy hiểm nếu người bạn truy vấn là một người manh động.

Hay theo cách nghĩ của Nho gia. Không có gì hoàn hảo, không có gì tuyệt đối. Trong cái Nhân có cái Bất Nhân, Trong Cái Lễ Nghĩa có cái Thất Lễ, bất Nghĩa, trong Cái sinh đã sẵn mầm cái diệt,trong cái diệt lại có mầm sinh, trong cái Đúng cũng có cái mầm của Sai.

Học thánh hiền, theo đuổi tư tưởng triết học. Thành công nhất thì chưa biết, nhưng thành công căn bản của một người hiểu biết là....

Không đặt ra những câu hỏi đại loại như chủ thớt.

Sài Gòn nắng. Thả lỏng tư tưởng cùng chuẩn bị công tác đón Obama ghé Sài Gòn đi thôi.