Trà phiếm Khi 'Tiếng Việt' được viết thành 'Tiếq Việt'

Khi 'Tiếng Việt' được viết thành 'Tiếq Việt'

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link​

Một ví dụ về chữ viết hiện tại và chữ viết cải tiến theo đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền
Chúng ta nghĩ sao nếu chữ 'luật giáo dục' phải viết là 'luật záo zụk', 'nhà nước' là 'n’à nướk'… Nhưng đó là cách viết cải tiến mà PGS-TS Bùi Hiền đề xuất trong một cuốn sách mới xuất bản gần đây. Điều này gây ra nhiều tranh luận không chỉ trong giới chuyên môn mà cả những người đang sử dụng tiếng Việt.

Chữ viết của tiếng Việt hiện tại chưa hợp lý?

Đó là cuốn sách Ngôn ngữ ở Việt Nam - Hội nhập và phát triển (tập 1) dày 2.200 trang, do nhà xuất bản Dân trí phát hành, nhân Hội thảo ngữ học toàn quốc được tổ chức tại Trường ĐH Quy Nhơn hồi tháng 9. Trong rất nhiều bài viết của các nhà ngôn ngữ học, có bài “Chữ quốc ngữ và hội nhập quốc tế” của tác giả Bùi Hiền với đề xuất cải tiến chữ viết tiếng Việt gây nhiều tranh cãi.

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link​

PGS-TS Bùi Hiền (Nguyên Hiệu phó trường ĐHSP Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên phó Viện trưởng Viện Nội dung & Phương pháp dạy - học phổ thông) cho biết: “Từ năm 1924, khi toàn quyền Đông Dương ký nghị định cho phép dạy chữ quốc ngữ bắt buộc ở cấp tiểu học, trải qua gần một thế kỷ, đến nay chữ quốc ngữ đã bộc lộ nhiều bất hợp lý, nên cần phải cải tiến để giản tiện, dễ nhớ, dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian, vật tư…”.

Những bất hợp lý mà PGS Bùi Hiền đưa ra, đó là hiện tại, chúng ta sử dụng 2, 3 chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Ví dụ C – Q – K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr – Ch (tra, cha), S – X (sa, xa)… Bên cạnh đó, lại dùng 2 chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh…).

“Đó là những hiện tượng không thống nhất, không theo một nguyên tắc chung nào dẫn đến khó khăn cho người đọc, người viết, thậm chí gây hiểu nhầm hoặc không hiểu được chính xác nội dung thông tin. Người học như trẻ em hay người nước ngoài, cũng rất hay mắc lỗi do sự phức tạp này mang lại”, tác giả Bùi Hiền chia sẻ.

Từ đó, PGS Hiền kiến nghị một phương án làm cơ sở để tiến tới một phương án tối ưu trình nhà nước. Chữ quốc ngữ cải tiến của tác giả Bùi Hiền dựa trên tiếng nói văn hóa của thủ đô Hà Nội cả về âm vị cơ bản lẫn 6 thanh điệu chuẩn, nguyên tắc mỗi chữ chỉ biểu đạt một âm vị, và mỗi âm vị chỉ có một chữ cái tương ứng biểu đạt. Sẽ bỏ chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng trên, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm “nhờ” (nh) chưa có kí tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kí tự ghép n’ để biểu đạt.

PGS-TS Bùi Hiền cho biết: “Đề xuất của tôi có nhiều nhà ngôn ngữ họ thấy hợp lý vì chữ viết mới có một nguyên tắc thống nhất. Nhưng cũng có nhiều ý kiến phản bác vì cho rằng nếu cải tiến vậy sẽ phức tạp, có nhiều hệ lụy. Ví dụ kho tư liệu đồ sộ cũ chuyển sang chữ viết mới thì sẽ xử lý như thế nào. Và để thay đổi sẽ phải mất rất nhiều thời gian: thay đổi nhận thức, thay đổi cách học, cách dạy, sách giáo khoa cũng phải thay đổi, các văn bản, sách, báo, rồi lập trình chữ viết trên máy tính… Phải thay đổi từng bước một. Nhưng chỉ cần mất 1-2 năm là quen dần”.

Bù lại, theo PGS Hiền, cải tiến theo cách này sẽ thống nhất được chữ viết cho cả nước, loại bỏ được hầu hết các thiếu sót, bất cập không nhất quán trước đây gây khó khăn cho người dùng (dẫn mắc lỗi chính tả), giản tiện được bộ chữ cái khi từ 38 chữ cái chỉ còn 31, dễ nắm được quy tắc, dễ nhớ. Ngoài ra, còn tiết kiệm được thời gian, công sức, vật tư trong quá trình tạo lập các văn bản trên giấy, trên máy tính.

Sẽ mất đi sự tinh tế trong cách viết, đọc và phát âm của tiếng Việt

Chia sẻ về vấn đề cải tiến chữ quốc ngữ, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành, Phó Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học Việt Nam cho biết, vấn đề này đã được các nhà ngôn ngữ học trao đổi, đề cập rất nhiều trong những năm qua chứ không riêng gì đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền.

“Tuy nhiên, không thể thay đổi được và cũng không nên thay đổi, vì chữ viết liên quan đến văn hóa, lịch sử và rất nhiều vấn đề khác. Ngay cả tiếng Anh, một ngôn ngữ phổ biến có nhiều chữ đọc và viết bất hợp lý mà cũng không ai nghĩ đến việc cải tiến. Đến nay, trải qua nhiều thế kỷ, tiếng Việt đã định hình và chữ quốc ngữ đã tồn tại cả thế kỷ với kho tư liệu đồ sộ từ lúc hình thành đến bây giờ”, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành nhìn nhận.

GS-TS Bùi Khánh Thế (chuyên ngành ngôn ngữ học, Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học và đào tạo Trường ĐH Ngoại ngữ-Tin học TP.HCM ), cũng cho rằng, từ năm 1997, Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM đã tổ chức hội thảo Chữ quốc ngữ và sự phát triển chức năng xã hội của tiếng Việt, với 32 bài viết từ các chuyên gia ngôn ngữ. Từ đó đến nay cũng có rất nhiều hội thảo, chuyên đề đề cập tới việc nên giữ hay cải tiến.
Nói về đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền, giáo sư Bùi Khánh Thế cho biết: “Có một số bất hợp lý, chẳng hạn ký tự q lại thay thế cho chữ ng, z thay gi, c thay tr, ch… Chưa kể làm vậy sẽ mất đi sự tinh tế trong cách viết, đọc và phát âm của tiếng Việt. Từ lúc hình thành cho đến nay, tiếng Việt có nhiều âm thay đổi nhưng chữ viết vẫn giữ nguyên. Đó chính là sự bền vững cần có, chỉ những gì bất hợp lý mới mất đi”.

Theo GS-TS Bùi Khánh Thế, càng đổi mới thì càng bị rối. Đó là chưa kể, sẽ phải tốn rất nhiều thời gian, công sức và kinh phí để thay đổi. Vì thế, đối với chữ quốc ngữ, nên tìm cách chú ý khắc phục những cái khó, hơn là cải tiến.

Ví dụ minh họa

Một ví dụ PGS-TS Bùi Hiền đưa ra được viết bằng 2 kiểu chữ hiện thời và cải tiến

LUẬT GIÁO DỤC

Điều 7. Ngôn ngữ dùng trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác; dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số; dạy ngoại ngữ.

1. Tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức dùng trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Căn cứ vào mục tiêu giáo dục và yêu cầu cụ thể về nội dung giáo dục, Thủ tướng chính phủ quy định việc dạy và học bằng tiếng nước ngoài trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác.

2. Nhà nước tạo điều kiện để người dân tộc thiểu số được học tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, giúp cho học sinh người dân tộc thiểu số dễ dàng tiếp thu kiến thức khi học tập trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

3. Ngoại ngữ quy định trong chương trình giáo dục là ngôn ngữ được sử dụng phổ biến trong giao dịch quốc tế. Việc tổ chức dạy ngoại ngữ trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác cần đảm bảo để người học được học liên tục và có hiệu quả.

LUẬT ZÁO ZỤK
Diều 7. Qôn qữ zùq coq n’à cườq và kơ sở záo zụk xák; zạy và họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk wiểu số; zạy qoại qữ.

1. Tiếq Việt là qôn qữ cín’ wứk zùq coq n’à cườq và kơ sở záo zụk xák. Kăn kứ vào mụk tiêu záo zụk và yêu kầu kụ wể về nội zuq záo zụk, Wủ tướq cín’ fủ kuy dịn’ việk zạy và họk bằq tiếq nướk qoài coq n’à cườq và kơ sở záo zụk xák.

2. N’à nướk tạo diều kiện dể qười zân tộk wiểu số dượk họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk mìn’ n’ằm zữ zìn và fát huy bản sắk văn hoá zân tộk, zúp co họk sin’ qười zân tộk wiểu số zễ zàq tiếp wu kiến wứk xi họk tập coq n’à cườq và kơ sở záo zụk xák. Việk zạy và họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk wiểu số dượk wựk hiện weo kuy dịn’ kủa Cín’ fủ.

3. Qoại qữ kuy dịn’ coq cươq cìn’ záo zụk là qôn qữ dượk sử zụq fổ biến coq zao zịk kuốk tế . Việk tổ cứk zạy qoại qữ coq n’à cườq và kơ sở záo zụk xák kần dảm bảo dể qười họk liên tụk và kó hiệu kuả.

Nguồn: Thanh Niên Online

 

Thấy hôm nay trên FB bạn bè xôn xao về một cái "đề xuất cải cách", tò mò xem là cái gì thì tìm thấy ra là cái này. Nhớ hồi xưa Nguiễn Ngu Í hay cả Hồ Chí Minh đã từng có những ý tưởng sửa đổi chữ viết, nhưng chỉ là phần nhỏ chứ không "hoành tráng" như bác này.

Trong nhiều ý kiến phản đối, "ném đá" thì cũng có ý kiến ủng hộ, ví dụ:

"May mắn cho Alexandre de Rhodes và các giáo sĩ đã cùng ông ta nghiên cứu, thay đổi cách ký âm tiếng Việt từ chữ tượng hình Hán - Nôm sang ký tự Latin - một dạng ký tự hoàn toàn khác biệt so với nền chữ nghĩa học thuật của An Nam thuở ấy! Nó chẳng lạ lùng hơn gấp trăm lần cái ý tưởng của ông giáo sư vẫn là từ chữ Latin sang Latin sao? May là lúc đó dân An Nam khoảng 97% là mù chữ! Và lại may mắn gấp bội nữa là chưa có Facebook. Chớ nếu không chắc kết quả bây giờ là 100% mù chữ (...) luôn! Vì chúng nó sẽ chửi vào mặt Alexandre de Rhodes: chữ của bọn mày như cái kủ kẹt!"

 

Đổi mới để tiến lên mà.... Thật lòng mà nói thì cái ngôn từ mà tuổi Teen hiện giờ đang dùng cũng có thể coi là một dạng... ngôn ngữ mới. Cũng hy vọng PGS-TS Bùi Hiền tiến hành dự án một cách toàn vẹn luôn... Và (nếu được) thì nhờ ông nghiên cứu làm sao đó mà bỏ luôn các dấu mũ cũng như các dấu thanh cho nó gọn.... Mèo nổi hứng.... xin đừng ném đá!!!

 

Ông Hiền cũng dại, chẳng biết trông xa, nếu “cách mạng” sao không đổi Việt sang Anh luôn, lợi đủ đường... không cần phải soạn lại sgk, tốn đống tiền.
Vụ này lại nhớ đến hồi trước mấy ông GS của Bộ Giáo Dục định đưa chữ E lên đầu bảng chứ cái.

 

Hết biết
Ngôn từ của giới trẻ có thể tham khảo để viết thành từ điển giải nghĩa cho thời hiện tại, mỗi thời đại sẽ có ngôn ngữ (tiếng lóng) riêng, ko thể sử dụng để thay ngôn ngữ chung được. Đó là quy tắc. Đừng để rồi nhìn chữ mà ko biết đọc ra sao. Thằng PGS-TS này hình như trở lại tuổi trẻ trâu hay sao vậy (nó tốt nghiệp trường nào ko biết).

 

Căm năm coq kõi quời ta
Cữ tài cữ mệh xéo là gét n'au.

 

Tiết kiệm được mấy nét bút, nhưng cả đống sách báo, văn bản, giấy tờ đã in, đã phát hành tính sao? Không lẽ in lại hết và đốt hết những thứ cũ. Và nhiều thứ thủ tục chỉ cần viết sai một chữ cái người ta đã không chấp nhận rồi. Nếu thực hiện thật thì cực kỳ mệt mỏi và tốn kém.

 

Đồng ý, bình thường có người đã viết sai chính tả rất nhiều, đổi sang cái này, giống như vừa đọc vừa dịch lại chữ cũ vậy, sẽ càng sai nặng hơn nữa.

 

Ba ngày là quen hết.

Nhưng chả cần thiết thế. Lý luận của cụ PGS chưa vững. Cụ sẽ lại viết cái khác thôi. Nếu có lệnh đổi thì anh bấm lệnh chuyển hết kho sách luôn, chắc mất nửa ngày là cùng.

Anh D đừng lo, những văn bản cũ cứ thế, sẽ như chữ Nôm, lại có các nhà nghiên cứu. Các văn bản mới thì dùng chữ mới. Đó là thừa kế chứ không thay thế. Hi hi.

Nhạc gì em cũng nhảy.

Sent from my ONEPLUS A3000 using Tapatalk

 

Scan pdf thì dùng lệnh gì đổi?

 

Hiểu được và đọc được. Đấy, mới có ý tưởng thôi mà đã giỏi thế. Ngọc Anh cứ lo xa.

Sent from my ONEPLUS A3000 using Tapatalk

 

Thì lưu như Hán Nôm. Sao đâu ạ.

Sent from my ONEPLUS A3000 using Tapatalk

 

Chữ Việt mới đây, rất rôm rả.



Comment số 2 không phải là lỗi font đâu nhé. Mà đó là viết bằng một kiểu chữ Việt mới.

 

Riêng cái khoản đánh vần đã ngán rồi cải tiến ngấy vãi.

 

Mình trích một đoạn của tiến sĩ ngôn ngữ học Trịnh Hữu Tuệ
“Ngoài những lý do nêu ra trong stt, một hệ thống chính tả dùng chữ latin cũng không nên quá khác biệt với các hệ thống chính tả dùng chữ latin khác trong cách kết nối và

phát âm các chữ cái. bác này muốn đổi "th" thành "w", "ng" thành "q," tức bác ấy muốn viết "thiểu số" là "wiểu số," viết "ngoại ngữ" là "qoại qữ." điều này sẽ khiến hệ thống chính tả việt nam chở nên lập dị hơn, vì chẳng ở đâu trên thế giới mà "w" lại được đọc là "th" và "q" lại được đọc là "ng." ngoài ra, với tư cách một nhà ngôn ngữ học, đáng lẽ bác ấy phải biết rằng có lý do rất chính đáng để diễn đạt âm "ng" bằng "n" và "g," và "th" bằng "t" và "h." chưa kể, chữ "q" gần như luôn đi với "u," trong tuyệt đại đa số các hệ thống chữ latin. và điều này cũng có lý do lịch sử. thử hỏi, trẻ con học cứ học chữ "w" với chữ "q" của bác ấy, đến lúc học tiếng anh hay tiếng đức, sẽ thấy thế nào? nếu chỉ để tiết kiệm chữ, giảm bớt ký hiệu, sao không dùng béng nó morse code đi cho được việc? có mỗi hai ký tự thôi đấy. đúng là hâm tỉ độ.”

P/s: từ trước tới giờ mình luôn xem trọng những cải cách, sáng kiến nhưng chúng phải dựa trên những lập luận hợp lý, khoa học.

 

Trong một diễn biến gần sát, sẽ có dự án "1 triệu cuốn sách Việt một thời chữ cũ"

Thân,
Tit@n

 

"đến nay chữ quốc ngữ đã bộc lộ nhiều bất hợp lý, nên cần phải cải tiến để giản tiện, dễ nhớ, dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian, vật tư"
-->Bác này nói quá. Chưa đến mức thiết thực để thay đổi.

 

Tiếng Việt đúng là còn rất nhiều khiếm khuyết, nhưng không phải là ở hệ thống phụ âm, nguyên âm, cho nên cần giữ nguyên hệ thống đó. Vấn đề của tiếng Việt là ở từ. Từ của tiếng Việt được viết rời thành từng âm. Mà một âm của tiếng Việt lại đa nghĩa trong nhiều trường hợp. Vì vậy dễ dẫn đến việc hiểu lầm, nói cách khác là nó không chặt chẽ. Giải pháp là cần viết dính nhau với các âm trong một từ hoặc dùng dấu gạch nối giữa chúng. Trường hợp viết dính nhau đôi khi vẫn gây hiểu lầm và khó soạn thảo trên máy tính cho nên nên dùng gạch nối.

Ví dụ: "Lấy cái nồi nấu cơm". Có thể hiểu là "lấy cái nồi (thường dùng để nấu cơm)" hoặc "lấy cái nồi để đi nấu cơm". Trường hợp thứ nhất cần viết: "Lấy cái nồi-nấu-cơm". Trường hợp thứ hai cần viết "Lấy cái nồi nấu cơm".

P.S Trường hợp dùng chữ dính tôi không viết vì khó gõ quá đi, nhất là khi đang dùng điện thoại.

 

Ngữ pháp tiếng Việt là ngữ pháp ngữ nghĩa, còn tiếng Anh, Pháp... là ngữ pháp hình thức. Đó cũng là cái hay của tiếng Việt.
Có điều người ta hay áp đặt ngữ pháp hình thức của phương tây vào tiếng Việt làm rối lên.

 

Như chữ CỨK (theo ông đó là CHỨC) nhưng mình toàn thấy nó đọc như là CỨT...