Trở lại câu chuyện học thuật và từ điển Nguyễn Lân. Thứ nhất, phải nói cho sòng phẳng, Nguyễn Lân không hề được Nhà nước phong học hàm Giáo sư.Đây là điều không thể chối cãi.Tìm tất cả các văn bản hành chính của Nhà nước từ đợt phong học hàm đầu tiên năm 1956 đến nay đều không hề có tên Nguyễn Lân.Chúng tôi đã kiểm tra kỹ lưỡng cuốn “Giáo sư Việt Nam” do Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước biên soạn, GS Phạm Minh Hạc – Chủ tịch Hội đồng Biên soạn, NXB Khoa học Xã hội (2004) tuyệt nhiên không thấy tên Nguyễn Lân – tác giả về từ điển Tiếng Việt. Nhà nước cũng không hề có quy định truy phong giáo sư.Bởi vậy, việc in học hàm Giáo sư lên trước tên Nguyễn Lân là sự mạo xưng cần phải tước bỏ. Nếu muốn, hãy đề Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân - đó là học hiệu Nhà nước tôn vinh rõ ràng không có gì phải bàn cãi. Nguồn: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Ông này có 8 người con toàn ghê gớm cả, mà trong nền học thuật An Nam thì như thế khác gì một đế chế. Cái này gọi là học trò, đầy tớ khắp thiên hạ
Chúng ta có các giáo sư tự phong Văn Như Cương, Lê Văn Lan mà sau nầy đều đã được đính chính là phó giáo sư. Còn vụ GS kỳ cựu Nguyễn Lân nầy thì mới mà không mới à nha! Một số bài báo cũng đã từng thắc mắc về cái danh xưng "giáo sư" nầy. Nếu với ý nghĩa người thầy giáo dạy học (ở đại học) thì không sai, nhưng nếu với ý nghĩa giáo sư như hiện tại ở Việt Nam thì hoàn toàn là "đánh lậm con đen". Ông nầy chắc trình độ có hạn nhưng không hiểu sao được nhà nước nể vì, hay là vì là ba, là ông của nhiều giáo sư, tiến sĩ?
Trong tất cả các giáo sư ở Việt Nam, em nể phục nhất bác giáo sư sử học Lê Văn Lan, và bác Giáo sư Nguyễn Lân Dũng.
Mặt khác, theo Liên, ông nầy xứng đáng giáo sư, vì công trình của ông ấy về ngôn ngữ học, dù còn những điểm thiếu chính xác, có thể hơn nhiều giáo sư khác. Nếu nói về tiêu chuẩn hiện thời (biết ngoại ngữ nầy nọ, đăng bài IS nầy nọ...) thì Liên nghĩ chưa đạt, nhưng so với tiêu chuẩn những năm xửa xưa thì Liên cho rằng là đủ. Nhà nước Việt Nam ta đã có truy phong nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú cho các nghệ sĩ sau khi mất, vậy hà cớ chi không thể truy phong một cái giáo sư danh dự cho ông nầy?
Lều báo đem ra để hạ uy tín của hậu duệ như Lân Dũng, Lân Trung, Lân Việt... và thế hệ F2, những người hiện vẫn nắm giữ một số trọng trách xã hội.
Ngày xưa (trước 1975) những thầy, cô giáo dạy bậc Tiểu học (cấp 1 ngày nay) gọi là Giáo viên, dạy Trung học (cấp 2,3 ngày nay) gọi là Giáo sư.
Tôi thấy chuyện này không thể lập lờ như vậy được. Ngày xưa là ngày xưa. Ngày xưa gọi nhau là huynh đệ, giờ cũng gọi thế hay sao. Vả lại cách gọi "giáo sư" cho các thầy cô giáo chỉ dùng ở miền Nam trước 1975 (mà chắc cụ Nguyễn Lân chưa sống ngày nào). Xứng đáng hay không thì chẳng ai dám bàn, vì nó "vô cùng" lắm. Người này bảo xứng, người kia không xứng, ... cái đó chả lấy gì mà đánh giá được. Có điều có hay không có chức danh giáo sư thì nó rõ ràng. Hoặc có hoặc không, chứ không thể mập mờ được.
Cụ Nguyễn Lân dạy học thời Pháp thuộc, thời đó dạy trung học cũng gọi là Professeur, dịch ra tiếng Việt là giáo sư đó bạn. Như cụ Dương Quảng Hàm, đôi khi vẫn được gọi là giáo sư đó.
Mình vẫn nghĩ là không thể lấy 1 cái sai để biện hộ cho 1 cái sai được. Kiểu đi ăn trộm bị bắt thì lại kêu "bọn nó cũng ăn trộm kìa".
À, cũng tùy theo quan niệm thế nào là giáo sư. Nhưng ý của bạn là "cách gọi "giáo sư" cho các thầy cô giáo chỉ dùng ở miền Nam trước 1975 (mà chắc cụ Nguyễn Lân chưa sống ngày nào)" thì cũng chưa đúng lắm vì trước năm 1945 và sau đó 1 thời gian nữa, nhiều thầy cô giáo đã từng được gọi là 'giáo sư' rồi.
Không bênh vực ai nhưng xin trích 1 đoạn Thủy hử như sau: Đương khi chén tạc chén thù, thì thấy trang khách vào báo rằng: - Có Hồng Giáo Sư sang chơi. Sài Tiến quay bảo trang khách rằng: - Bây mời vào đây, uống rượu một thể cho vui. Đoạn rồi sai người kê thêm bàn ghế, để ngồi tiếp vào đó. Khi Hồng Giáo Sư vào, Lâm Xung đoán chắc là thầy dạy Sài Tiến liền đứng dậy cúi đầu mà chào rằng: - Tôi Lâm Xung kính chào Giáo Sư.
1945 hay 75 gì đó đó không có ý nghĩa với hiện tại vì Nhà nước đã quy định học hàm Giáo Sư là phải được cấp nhà nước phong, được ghi nhận vào danh sách giáo sư, có văn bản xác nhận và được các quốc gia khác cùng công nhận, không phải đơn giản là danh hiệu được gọi do tham gia việc giảng dạy (giáo là dạy, sư là thầy). Trước 75 nó là danh hiệu, nhưng sau nó là học hàm cấp nhà nước. Tất cả tác phẩm được phát hành chính thức, được thẩm định, phải ghi đúng chức danh, học hàm theo quy định.
Chuyện này nghe giống như 1 chuyện xưa bên Tàu. Nguyên người Tàu vẫn gọi 'thắp đèn' là 'thiêu đăng'. Có viên quan đến cai trị ở Đăng châu thấy như vậy có vẻ sái, bèn cấm dân không ai được nói từ 'thiêu đăng' nữa. Vậy 'thắp đèn' thì nói thế nào? Quan yêu cầu phải gọi là 'phóng hỏa'. Nay nhà nước đã quy định chức danh 'giáo sư' rồi, cố nhiên không ai được tự xưng 'giáo sư' nữa, dù trước đó từ này vẫn được dùng vô tư. Đã là quy định thì phải chấp hành thôi
Khi xưa phong gấm rủ là. Giờ sao tan tác như hoa giữa đường. Thôi thì thời thế thay đổi. Ai muốn gọi sao thì gọi. Tôi vẫn xem thầy Lân, thầy Hàm và nhiều thầy cô nữa là giáo sư.
