Kinh điển Tây Du Ký - Ngô Thừa Ân <Phan Quân dịch (có bổ sung)>

Tôi được đọc truyện Tây Du Ký vào những năm 80, lúc mà các nguồn giải trí, món ăn tinh thần còn ít ỏi. Phần lớn các bộ truyện này rơi rớt lại sau biến cố 1975. Các bộ truyện thiếu hồi trước mất hồi sau, hoặc rách các trang giữa... nhưng chúng không hề giảm sự hấp dẫn một chút nào.

Sau đó, bộ Tây Du Ký được tái xuất bản, được dịch lại nhiều lần bởi các dịch giả khác nhau. Các dịch giả này vì muốn tìm hướng đi mới, theo tôn chỉ đi sát nguyên bản, nên bản dịch của họ có những đoạn thơ dài miên man. Hơn nữa, có lẽ vì mục đích sử dụng tiếng Việt trong sáng, nên họ thay các danh xưng, từ ngữ Hán Việt bằng các từ Việt thuần túy như "gậy sắt" thay cho "thiết bảng", "thầy" thay cho "sư phụ"...

Tôi vì đã đọc bộ Tây Du Ký do Phan Quân(1) dịch trước 1975 nên đầu óc đã bị "nhiễm" bởi văn phong miền Nam của ông. Tôi thích những chữ "Ngươn Thỉ" thay vì "Nguyên Thủy", "hườn thuốc" thay vì "hoàn thuốc"... Đặc biệt, những bài thơ dịch đều rất hay, dù theo sát thể thơ Đường luật thất ngôn bát cú, thất ngôn tứ tuyệt, hay theo thể ngũ ngôn... mà vẫn không mất vẻ trào phúng.

Tôi sưu tầm được nhiều bản Tây Du Ký điện tử, từ pdf tới word, html, epub.... nhưng 99 phần trăm các bản này sao chép lại của nhau, hầu như tất cả đều dùng ấn bản năm 1988 của Như Sơn, Mai Xuân Hải, Phương Oanh. Tất cả các bản đều bị một bịnh giống nhau, bịnh rất nặng, đó là bịnh sai lỗi chính tả. Sai quá nhiều, đoạn nào cũng có chữ sai. Và vì sao chép của nhau mà không bỏ công sửa chữa, nếu một bản bị thiếu đoạn nào, là y như rằng các bản khác cũng thiếu như vậy, mặc dù là lấy xuống từ các trang mạng khác nhau. Ví dụ như hồi 100, lúc Tam Tạng đang trả lời Đường Thái Tôn về việc thỉnh kinh, tự nhiên bị mất một đoạn rất dài, rất quan trọng, khiến người đọc bị hụt hẫng. Ngoài ra, các bản điện tử này còn định dạng cấu trúc không hợp lý, nhiều đoạn ngắt câu không đúng chỗ hay bị khoảng trống chen giữa các chữ không có lý do. Chưa kể các chữ viết hoa hay thường một cách tùy tiện(2).

Tuy là nói vậy, tôi cũng phải chân thành cám ơn các bạn, những người đã bỏ công không ít thì nhiều trong việc chuyển đổi truyện từ bản in ra bản điện tử. Nhờ vậy tôi mới dùng làm bàn đạp để hiệu chỉnh cho truyện được hoàn hảo hơn.

Tôi may mắn kiếm được bản dịch của Phan Quân và bắt tay vào việc tu chỉnh vào đầu tháng Mười 2023. Tuy nhiên, tôi cũng phải lấy từ các bản khác để bổ sung vì có nhiều đoạn bị mất. Có khi lấy một câu, có khi một đoạn, có khi gần cả một hồi... để thêm vào những chỗ thiếu. Vì thế, tuy bản này phần lớn là của dịch giả Phan Quân, nó cũng có phần nhỏ của các dịch giả khác. Tôi thành thật xin lỗi các dịch giả này, cũng như xin lỗi ông Phan Quân, và xin lỗi các bạn đọc. Ngoài ra, hồi 17, lúc Tôn Ngộ Không đối đáp với Hắc Phong, bản dịch viết là Tôn Ngộ Không có đọc một bài thơ nhưng lại không thấy bài thơ đâu cả, thành thử tôi phải tự thêm một bài ngũ ngôn vào cho đủ.

Nếu bạn nào có bản dịch của Phan Quân(3) đầy đủ, xin liên lạc với tôi để hiệu chỉnh thêm.

Tôi xin nhấn mạnh là mặc dù cố gắng rất nhiều trong việc sửa lỗi, tôi chắc chắn là bản này cũng còn có sai sót rải rác. Nếu bạn nào thấy sai thì sửa dùm hoặc phản hồi lại cho tôi, tôi thành thật cám ơn.

Bản ebook này tôi có thêm hình vẽ trích từ quyển Tây Du Ký Liên Hoàn Họa do Trần Đình Chiến dịch.

Xin cảm ơn các họa sĩ: Trương Thụ Đức, Cao Đồng Bảo, Từ Yến Tôn, Kim Hiệp Trung, Lưu Nghiệp Thông, Thịnh Tích San, Lưu Hán Tông, Trương Lộc Sơn, Trần Duyên Đốc, Thu Đan Phong, Trì Chấn Á, Kiều Khánh Dư, Uông Ngọc Sơn, Uông Kế Viễn, Trương Băng Khiết, Quách Chiêm Khôi, Lưu Lăng Thương, Lưu Hải Chí.

Trân trọng
Huyên Đường
USA - 10/2023

Links (bản mới nhất có sửa chữa - cập nhật 19/01/2024)
xin lỗi mọi người nhiều vì mình làm hơi lâu.

pdf: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
epub: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

Chú Thích
1: Lúc trước tôi ngỡ bản tôi có là do Nguyễn An Cư dịch, nay nhờ bạn hungbc1010 (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link) mà biết rõ là do Phan Quân dịch. Xin lỗi mọi người nhiều!
2: Trên trang mạng tve-4u (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link) có nhiều bài chủ đề về Tây Du Ký. Đáng chú ý là bài của bạn tran ngoc anh (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link) uploadVui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link 2015 của 3 dịch giả Như Sơn, Mai Xuân Hải, Phương Oanh (nxb Văn Học - Đông A phát hành 2015). Và bài của bạn tamchec (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link) upload Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link của Thụy Đình (nxb Văn Học 1995-1997). Hai bản này chất lượng cao, trình bày rõ ràng, tôi chỉ mới xem sơ qua nhưng không thấy các lỗi chính tả, ngữ pháp như các bản khác. Tôi thấy việc làm của các bạn rất tốt!
3: Tôi vô cùng biết ơn bạn hungbc1010 (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link) đã góp bộ Tây Du Ký Bình Khảo do Phan Quân dịch, nxb Khai Trí in năm 1962 (Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link). Bộ truyện này mặc dù là còn thiếu quyển 2 nhưng đối với tôi là vô giá, vì nó đúng là bản tôi đã đọc hồi còn nhỏ, và bây giờ không thể mua bản này ở đâu được nữa. Nó đã thành đồ cổ quý hiếm.

 

Vô lượng thiên tôn, công đức vô lượng.

 

Còn nhiều lỗi chính tả lắm bác ạ. Em đang lượt qua, chưa xong. Với cả có một số từ lạ, em có nên sửa lại không ta? Ví dụ: Tiên phuông thành Tiên phong? Và một số từ khác nữa...

 

Cảm ơn vinaguy, nhưng có thể đợi chút được không? Vì mình có phát hiện mới, cần sửa và bổ sung. Nếu bạn chia sẻ những chỗ nào sai mình sửa luôn trước khi đưa lên lần nữa.

Có nhiều chữ xưa, mình muốn giữ nguyên như vậy, và đồng thời giữ cho nó nhất quán, ví dụ chữ mà bạn thấy là "tiên phuông" (đồng nghĩa với "tiên phong").

Khi sửa trong epub, nếu được, cố gắng giữ cho nguồn html "sạch", đơn giản. Có nhiều trình duyệt epub tự thêm các markup không cần thiết, làm nguồn trở thành phức tạp mà không có tác dụng gì trong hiển thị trang.

 

Gửi mọi người bản chỉ sửa chính tả, không sửa từ lạ. Đa phần là thiếu dấu, thiếu chữ.

 

Bạn này chắc xưa không đọc sách Tín Đức thư xã rồi.

 

Đúng thật á chớ... Ở nông thôn xưa lấy đâu ra sách mà đọc bác? Toàn đọc mấy cuốn chép tay, các chị chép đẹp lắm.

 

Em mới tải file của bác @chanhvan1987 và cũng thấy còn nhiều lỗi chính tả lắm, nhưng cứ sợ sách của Tín Đức nó in vậy đâm ra cũng chưa dám sửa.
Ví dụ:
chổ --> chỗ
biển --> biểng
chỗi --> trỗi
vân vân... còn nhiều lắm ạ

 

Chính tả hồi xưa là chổ dấu hỏi đúng rồi á. Sửa lại thành chính tả bây giờ cũng được.

 

Bản mới nhất này mình đang định thêm hình minh hoạ từ file pdf của thím đã up trước đây..
Đợi khi nào bản hoàn chỉnh ( đã sửa lỗi chính tả hết) rồi mình thêm hình minh hoạ vào cũng được nhỉ

 

@thohnb , @chanhvan1987 , @vinaguy ... bạn rất tốt, nhưng mình rất... tiếc vì có lẽ các bạn sẽ còn phải sửa dài dài. Có lẽ sẽ thêm phần khảo luận tổng quát ở cuối truyện, và thêm phần lời bàn của chính dịch giả Phan Quân cho mỗi hồi, phần này vì còn thiếu quyển 2 nên chưa dám bắt tay vào làm. Khi nào bạn @hungbc1010, hay ai đó, trong một ngày đẹp trời đăng tải quyển 2 (Phan Quân dịch, nxb Khai Trí 1962) thì mình sẽ coi lại.

Tóm lại, sau đây là dự tính và phương án:

• Trước mắt, như đã nói ở đầu trang, mọi người tạm dừng chỉnh sửa để tránh trùng lặp công việc và phí thời gian.
• Thay lời giới thiệu lúc trước "mượn tạm" của giáo sư Lương Duy Thứ bằng lời giới thiệu của dịch giả Phan Quân (10/01/2024 - xong).
• Thay đoạn cuối của hồi 100 lúc trước cũng mượn từ quyển của Như Sơn - Mai Xuân Hải - Phương Oanh (10/01/2024 - xong)
• Chỉnh lại cấu trúc html (10/01/2024 - xong)
• Khi chỉnh sửa, tập trung vào các từ sai hiển nhiên, như "hừa tướng" (thiếu chữ "T"), "vủ" ("vũ" phải là dấu ngã)... hay các dấu chấm dấu hỏi cuối câu còn thiếu... còn các từ như "tấm biểng" hay "tấm biển", "chổ/chỗ", "chỗi/trỗi" không cần sửa lắm đâu.
• Nói tóm lại, lần này mình đã sửa những chỗ có thể sửa, đã thêm phần khảo luận cuối truyện như nguyên bản. Có lẽ còn sai sót chút đỉnh nhưng hy vọng là không nghiêm trọng. Chú ý là mình giữ những chữ gốc miền Nam theo giọng văn của dịch giả Phan Quân như:
  nhứt (nhất),
  đặng (được),
  đàng (đường),
  thời (thì),
  tràng (trường),
  tòng (tùng)...
  phuông (phong - "tiên phuông")
  minh mông (mênh mông)...
  Những chữ đại loại như trên không phải là sai chính tả.
• Ngoài bản epub, mình còn thêm bản pdf để tiện cho bạn nào cần pdf. Hai bản này giống nhau, chỉ khác phần định dạng. Links của hai bản này đã cập nhật ở đầu trang phía trên.
• Bác nào rảnh có thể đánh máy phần khảo luận tổng quát được không?
• @thohnb , mình đã thêm hình minh họa lấy trong TDK LHH của Trần Đình Chiến, bạn định bỏ thêm hình nữa hay sao?
  
• @thohnb , @chanhvan1987 , @vinaguy các bạn dùng trình duyệt gì để sửa epub? Sửa xong giữ nguyên định dạng epub hay đổi qua pdf? Nếu sửa trong epub, chú ý nguồn html, đừng để nó bị như vầy (đây chỉ là một ví dụ) "<p class="calibre_15"><span class="calibre1"><a><span class="bold"><span><span class="calibre_5">HỒI THỨ CHÍN MƯƠI</span></span></span></a><span class="bold"><span><span class="calibre_5"></span></span></span></span></p>" toàn bộ chuỗi mã html này chỉ để bao quanh bốn chữ "HỒI THỨ CHÍN MƯƠI" trong khi mình có thể rút gọn như sau: "<h2><center>HỒI THỨ CHÍN MƯƠI</center></h2>"
  
• Khi xong phần mình, mình sẽ cập nhật ở đây (19/01/2024 - xong). Lúc đó mọi người sẽ tùy ý sửa thêm, nhưng nhớ chia ra ví dụ bạn A sửa 30 hồi đầu, bạn B sửa 30 hồi giữa... hoặc nếu ai muốn sửa hết thì cũng nói rõ để người khác khỏi làm.

 

Hi bác ! Mình thấy trong topic Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link, có sử dụng bộ ảnh minh hoạ rất là đẹp ạ.
Chính mình cũng sử dụng bộ minh hoạ này cho phiên bản làm trên kindle của mình.
Ví dụ chương số 1 ở đây
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Ảnh ở dưới:



Tổng cộng theo mình nhớ là có đến 120 bức ảnh chia đều cho 100 hồi.
Bác tham khảo xem. Nếu được thì mình sẽ chạy tool để export ra toàn bộ ảnh trong file pdf trên . Tất nhiên, cần phải xin phép thím @tran ngoc anh để làm..
Mình có sẵn tool để get rồi.

Mình đang định nhân dịp này ngồi làm lại bộ Tây Du Ký này.

Nếu mình có duyên thì hi vọng mình với bác hợp tác với nhau để hoàn thiện bộ TDK này 1 cách chỉnh chu nhất có thể

 

@thohnb về hình vẽ thì tùy khẩu vị mỗi người. Mình có thấy quyển của @tran ngoc anh rồi. Lúc trước đọc truyện tranh mình thích nét vẽ cứng, gân guốc của Đức Lâm và phong thái mềm mại, tròn trĩnh của Văn Minh. Còn vẽ thô thì mình cũng nguệch ngoạc được .
Do đó trong bộ TDK LHH mình lựa 200 tấm, mỗi hồi mình chèn 2 tấm, không nhất thiết phải phù hợp với nội dung hồi, ví dụ như trang này.



204 tấm hình trích từ TDK LHH:
Google Drive: Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
Tuy nhiên cái này tùy bạn, thích hình nào ở đâu thì bạn cứ tự nhiên , chỉ có điều chịu khó chờ chút mình làm xong các phần đã nói trên sẽ đưa lên đây cho bạn tiếp tục.

 

Không sao bác.
Mình đang rất mong đợi về bản mới + đầy đủ nhất từ trước đến đây.
Dù gì TDK vẫn luôn là tác phẩm mình thích nhất. Mình cũng rất là vui khi có người làm lại bộ này.
Hi vọng từ đây đến tết Nguyên Đán sẽ có một sản phẩm hoàn chỉnh

 

Không cần xin phép gì đâu. Mà không biết bạn tách ảnh bằng gì? Để mình xem lại có khi mình có sẵn ảnh rời đó.

 

Hoá ra là thế .
@tran ngoc anh Hình như ảnh trong file pdf của thím có nguồn từ bộ ảnh này đúng không thím
Nếu vậy cũng ok. Mà nếu được thím cho mình xin bộ ảnh có hai màu đen trắng lại với ạ.
Lúc trước mình có bộ này dưới dạng đen trắng - cũng phân chia sẵn hồi luôn mà vừa rồi mình dọn máy tính mà không để ý nên xoá nó mất tiêu luôn rồi .

 

Ảnh minh họa trong bản scan của mình là y gốc bản in xuất bản 2015 của Đông A mà. Hàng chính chủ nhà phát hành bản in đó. Còn việc Đông A họ lấy từ đâu thì mình không biết. Trước mắt có thể nói không phải từ bản trong thread của 4DHN đâu, vì họ in bán chuyện phức tạp hơn.

Để mình tìm lại. Nhưng mà để nhét vô bản text mình nghĩ nên dùng bản màu, đã mắt hơn. Mà nếu vẫn muốn đen trắng, bạn cứ tải bản màu về rồi dùng Image Magick chuyển hết thành đen trắng trong vài chục nốt nhạc thôi, khỏe hơn tách từ PDF

 

. Mình thích màu đen giống trong sách thôi thím. Mình làm cho Kindle thôi chứ không đọc trong điện thoại

 

Vậy thì khỏi dùng Image Magick chuyển sang trắng đen thì lúc đọc trên Kindle vẫn hiện ảnh trắng đen thôi mà