Cuộc Nổi Dậy Của Nhà Tây Sơn

Cuốn này không đọc thì hơn.

 

Mình trích ra hai đoạn như sau:

Trong lịch sử Việt Nam, có lẽ cuộc nội chiến giữa nhà Nguyễn và nhà Tây Sơn là sự kiện đưa đến nhiều dị biệt nhất về mặt quan điểm hay nhận thức. Nổi bật nhất là quan điểm đưa ra cách nay hơn nửa thế kỷ, coi phong trào Tây Sơn như cuộc nổi dậy của giới nông dân bị áp bức, bóc lột, chống lại nhà Nguyễn thối nát và mang lại công bằng xã hội cho mọi tầng lớp nhân dân. Sự lý tưởng hóa hầu như mọi hoạt động của phong trào Tây Sơn đã dẫn đến một số nhận định chủ quan về thực chất của phong trào này và cũng từ đó, nhiều sự thật lịch sử liên quan đến phong trào chưa được làm sáng tỏ. Gần đây, cuộc nội chiến kéo dài 30 năm từ đầu thập niên 1770 đến đầu thập niên 1800 được nhiều học giả, nhà nghiên cứu nước ngoài để tâm tìm hiểu, dựa vào nhiều nguồn tư liệu ở các văn khố nước ngoài, tiêu biểu là vãn khố của Bộ Hải quân và Thuộc địa cũ và Hội Truyền giáo Hải ngoại Paris (Pháp). Nhờ thế mà số dữ kiện được đưa ra về thời kỳ này phong phú hon, nhiều sự thật lịch sử trước đây, vì lý do này hay lý do khác, còn mơ hồ, chưa thống nhất, nay được rõ ràng, dứt khoát hơn.

Trước tiên, bàn đến quan điểm xem nhà Tây Sơn là một phong trào nông dân, Dutton đưa ra một số luận cứ nhằm minh họa cho cách nhìn của ông. Ông viết: "Người nông dân thời kỳ Tây Sơn là những kẻ lót đường cho quân đội, là đối tượng của sự lao dịch, là nguồn tiếp tế và nguồn lợi tức cho phong trào. Những người đàn ông và đàn bà đó có thể nuôi ước vọng về một cuộc sống tốt hơn, điều này phản ánh trong sự ủng hộ đầy vẻ lạc quan của họ khi nhìn thấy những biểu hiện sớm sủa của cuộc nổi dậy, song những ước vọng đó sớm nhường chỗ cho một thực tế đầy thất vọng và theo những chứng cứ khả dĩ nhất, ít có người nông dân nào nhìn thấy một sự cải tiến đáng kể trong đời sống của họ phát xuất từ hành động của nhà Tây Sơn”.

Lê Nguyễn​

Nhận xét:

- Các chữ màu xanh mà mình tô trong 2 đoạn trích từ Lời giới thiệu của dịch giả Lê Nguyễn các bạn có thể tự suy ra hướng tiếp cận mà cuốn sách sẽ cung cấp thông tin cho chúng ta.

- Nhân tiện nếu dịch giả này họ Nguyễn mà trình bày tên như vậy mình thấy ông không thực sự nghiêm túc lắm với người Việt.

- Thật ra thì vẫn NÊN ĐỌC các bạn ạ, để có cái nhìn nhiều chiều từ nhiều luồng quan điểm. Cuốn sách này của một tác giả người Mỹ, chúng ta có thể xem người Mỹ họ quan tâm và viết như thế nào về thời kỳ đó của chúng ta.

 

Quyển này tác giả tham khảo tư liệu của Việt Nam để viết, từ ta dịch sang tây, từ tây dịch sang ta cứ lủng củng kiểu gì, nhất là thơ, đã thế chức tước nhiều chỗ còn gọi sai, chắc do danh từ của mình phức tạp. Chỉ có mấy đoạn tham khảo thư của mấy giáo sĩ thì có vẻ thông tin có tí mới.

 

Thêm: dịch giả dịch tên cuốn sách là Cuộc “nổi dậy” của nhà Tây Sơn.

Những khởi nghĩa nông dân người ta gọi là “khởi nghĩa”, còn “nổi dậy” thì dùng cho những cuộc gì thì mọi người chắc cũng hiểu. Ngay từ nhan đề thì dịch giả đã cố hướng chúng ta đến điều đó.