Howard Gardner là giáo sư trường đại học Harvard, Hoa Kỳ, nổi tiếng trong cộng đồng giáo dục về lý thuyết nhiều dạng trí khôn (multiple intelligences) của Ông. Một trong những tác phẩm của H. Gardner đã được dịch ra tiếng Việt là Frame of Mind: The Theory of Multiple Intelligences (Cơ Cấu Trí Khôn: Lý Thuyết Về Nhiều Dạng Trí Khôn - NXB Giáo Dục 1997). Five Minds for the Future mô tả 5 dạng trí khôn mà theo tác giả con người trong thời đại ngày nay nên phát triển đồng bộ: 1)The Disciplined Mind (Óc chuyên nghiệp) 3 The Synthesizing Mind (Óc tổng hợp) 4 The Creating Mind (Óc sáng tạo) 5 The Respectful Mind (Óc hòa đồng) 6 The Ethical Mind (Óc phụng sự) Ý tưởng của cuốn sách này phần nào giống cuốn 6 Chiếc Mũ Tư Duy (của Edward de Bono), chia nhận thức (mentality) thành 6 khía cạnh, nhưng tác giả đi sâu hơn vào lý thuyết tâm lý về trí khôn. Tác dụng chính của lý thuyết nhiều dạng trí khôn, theo mình nghĩ rất gần với việc tổng hợp những tư tưởng sau: 1) Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh (phải biết chữ "kinh": tuân thủ và làm chủ khuôn khổ. [cũng giống như học 1 sinh ngữ thì trước tiên phải nắm vững ngữ pháp và cú pháp vậy ]) 2) Không chỉ là biết rộng ("trên thông thiên văn, dưới thông địa lý") mà còn phải có khả năng tổng hợp và "hoạt dụng" kiến thức đã có (thời đại Internet thì phải thế , nếu không có thể thì giống như tình trạng mà mấy vị tu hành rất sợ: không chuyển được kinh mà bị kinh nó chuyển!) 3) Sáng tạo là mục tiêu muôn thuở của con người (ở 1) trên đã biết chữ "kinh" (nguyên tắc) thì ở 3) đây phải biết chữ "quyền" (vượt ra ngoài nguyên tắc). Biết kinh mà không biết quyền thì chỉ là chuyên viên. Biết quyền mà không biết kinh thì như Vi Tiểu Bảo! 4) Tôn trọng người khác (respectful mind) ở đây tương tự như câu "[Quân tử] hòa nhi bất đồng,...". Có đặt mình trong vị trí người khác mới có thế có ích cho người khác. 5) Óc đạo đức ở đây có nghĩa là tinh thần phụng sự (chứ không phải đạo đức khi ngồi đóng cửa một mình... ), làm gì nên vừa có lợi cho minh, có lợi cho người, và có lợi cho cả xã hội; chứ không làm gì mà chỉ có lợi cho mình, không lợi cho người và có hại cho xã hội! Xin trân trọng giới thiệu tác phẩm này với các bạn. TB: Sẽ post Frame of Mind sau.
