Thập Mục Ngưu Đồ

Thảo luận trong 'Sách chữ Hán và Nôm - 喃與中文圖書' bắt đầu bởi Ngọc Sơn, 25/1/16.

  1. Ngọc Sơn

    Ngọc Sơn Lớp 7

    Nhân trong cõi thế gian có lắm phiền hà, ô trọc, lấp lửng con buôn kẻ chợ. Kẻ sĩ phải nương náu chốn sơn lâm cầu an, kẻ đắc ý tung tẩy đó đây. Nực cười!!! Não sự, chẳng chuốc lấy phiền hà, dây ruột. Chỉ ý cầu lấy tâm tư, chẳng phải lo lấy thân hèn, mà tiếc thầm cho kẻ sĩ trong thiên hạ. Trích lấy dăm vần thơ của Cửa Thiền, lấy ngôn phật để mà tri kỉ cho kẻ hiền trong cõi tục.

    Há nan? Thế sự như yên như lãng
    Trăm cuộc phiêu bồng giữa gió mây
    Ngửa mặt nhìn trăng trên cao ấy
    Hét một tiếng vang lạnh đất trời.

    Hay cho câu:
    "Trong am chẳng thấy ngoài vật khác
    Nước tự mênh mông hoa tự hồng"


    #1
    Nguyên văn

    ① 尋牛
    茫茫撥草去追尋。
    水闊山遙路更深。
    力盡神疲無處覓。
    但聞風樹晩蟬吟。

    Phiên âm


    Tầm ngưu
    Mang mang bát thảo khứ truy tầm
    Thuỷ khoát sơn dao lộ cánh thâm
    Lực tận thần bì vô xứ mịch
    Đãn văn phong thụ vãn thiền ngâm

    Dịch nghĩa

    Tìm Trâu
    Nao nao vạch cỏ kiếm tìm trâu
    Núi thẳm đường xa nước lại sâu
    Kiệt sức mệt nhoài tìm chẳng thấy
    Chỉ nghe réo rắt giọng ve sầu.


    #2
    Nguyên văn

    ② 見跡
    水邊林下跡偏多。
    芳草離披見也麼。
    縱是深山更深處。
    遼天鼻孔怎藏他。

    Phiên âm

    Kiến tích
    Thuỷ biên lâm hạ tích thiên đa
    Phương thảo li phi kiến dã ma
    Túng thị thâm sơn cánh thâm xứ
    Liêu thiên tị khổng chẩm tàng tha

    Dịch nghĩa
    Thấy dấu
    Ven rừng bến nước dấu liên hồi
    Vạch cỏ ruồng cây thấy được thôi
    Ví phải non sâu lại sâu thẳm
    Ngất trời lỗ mũi hiện ra rồi.


    #3
    Nguyên văn

    ③ 見牛
    黄鶯枝上一聲聲。
    日暖風和岸柳青。
    只此更無廻避處。
    森森頭角畫難成。

    Phiên âm


    Kiến ngưu
    Hoàng oanh chi thượng nhất thanh thanh
    Nhật noãn phong hoà ngạn liễu thanh
    Chỉ thử cánh vô hồi tị xứ
    Sâm sâm đầu giác hoạ nan thành


    Dịch nghĩa

    Thấy Trâu
    Hoàng anh cất tiếng hót trên cành
    Nắng ấm gió hoà bờ liễu xanh
    Chỉ thế không nơi xoay trở lại
    Đầu sừng rành rõ vẽ khôn thành


    #4
    Nguyên văn

    ④ 得牛
    竭盡神通獲得渠,
    心强力壯卒難除。
    有時才到高原上,
    又入煙雲深處居。


    Phiên âm
    Đắc ngưu
    Kiệt tận thần thông hoạch đắc cừ
    Tâm cường lực tráng tốt nan trừ
    Hữu thời tài đáo cao nguyên thượng
    Hựu nhập yên vân thâm xứ cư

    Dịch nghĩa

    Được Trâu
    Dùng hết thần công bắt được y
    Tâm hùng sức mạnh khó khăn ghì
    Có khi vừa hướng cao nguyên tiến
    Lại xuống khói mây mãi nằm ì


    #5
    Nguyên văn

    ⑤ 牧牛
    鞭索時時不離身。
    恐伊縱歩惹埃塵。
    相將牧得純和也。
    羈鎖無拘自逐人。

    Phiên âm
    Mục ngưu
    Tiên sách thời thời bất li thân
    Khủng y túng bộ nhạ ai trần
    Tướng tương mục đắc thuần hoà dã
    Ki toả vô câu tự trục nhân

    Dịch nghĩa

    Chăn Trâu
    Nắm chặt dây roi chẳng lìa thân
    Ngại y chạy sổng vào bụi trần
    Chăm chăm chăn dữ thuần hoà dã
    Dây mũi buông rồi vẫn theo gần

    #6
    Nguyên văn
    ⑥ 騎牛歸家
    騎牛沫汁欲還家。
    霞笛聲聲送晩霞。
    一拍一歌無限意。
    知音何必鼓唇牙。

    Phiên âm
    Kị ngưu quy gia
    Kị ngưu mạt trấp dục hoàn gia
    Hà địch thanh thanh tống vãn hà
    Nhất phách nhất ca vô hạn ý
    Tri âm hà tất cổ thần nha

    Dịch nghĩa
    Cưỡi Trâu về nhà
    Cưỡi trâu thong thả trở về nhà
    Tiếng sáo vi vu tiễn vãn hà
    Một nhịp một ca vô hạn ý
    Tri âm nào phải động môi à


    #7
    Nguyên văn
    ⑦ 忘牛存人
    騎牛已得到家山。
    牛也空兮人也閑。
    紅日三竿猶作夢。
    鞭繩空頓草堂間。


    Phiên âm
    Vong ngưu tồn nhân
    Kị ngưu dĩ đắc đáo gia san
    Ngưu dã không hề nhân dã nhàn
    Hồng nhật tam can do tác mộng
    Tiên thằng không đốn thảo đường gian

    Dịch nghĩa
    Mất Trâu còn Người
    Cưỡi trâu về thẳng đến gia san
    Trâu đã không rồi người cũng nhàn
    Mặt nhật ba sào vẫn say mộng
    Dây roi dẹp bỏ bên cạnh sàng

    #8
    Nguyên văn
    ⑧ 人牛俱忘
    鞭索人牛盡屬空。
    碧天遼闊信難通。
    紅爐焰上爭容雪。
    到此方能合祖宗。

    Phiên âm
    Nhân ngưu câu vong
    Tiên sách nhân ngưu tận thuộc không
    Bích thiên liêu khoát tín nan thông
    Hồng lô diệm thượng tranh dung tuyết
    Đáo thử phương năng hợp tổ tông

    Dịch nghĩa
    Trâu Người đều mất
    Roi gậy, người trâu thảy đều không
    Trời xanh thăm thẳm tin chẳng thông
    Lò hồng rừng rực nào dung tuyết
    Đến đó mới hay hiệp Tổ Tông

    #9
    Nguyên văn
    ⑨ 返本還源
    返本還源已費功,
    爭如直下若盲聾。
    庵中不見庵前物,
    水自茫茫花自紅。

    Phiên âm
    Phản bản hoàn nguyên
    Phản bản hoàn nguyên dĩ phí công
    Tranh như trực hạ nhược manh lung
    Am trung bất kiến am tiền vật
    Thuỷ tự mang mang hoa tự hồng

    Dịch nghĩa

    Phản bản hoàn nguyên đã phí công
    Đâu bằng thẳng đó tợ mù câm
    Trong am chẳng thấy ngoài vật khác
    Nước tự mênh mông hoa tự hồng


    #10
    Nguyên văn
    ⑩ 入廛垂手
    露胸跣足入鄽來,
    抹土涂灰笑滿腮。
    不用神仙真秘訣,
    直教枯木放花開。

    Phiên âm

    Nhập triền thuỳ thủ
    Lộ hung tiển túc nhập triền lai
    Mạt thổ đồ khôi tiếu mãn tai
    Bất dụng thần tiên chân bí quyết
    Trực giáo khô mộc phóng hoa khai

    Dịch nghĩa

    Chân trần bày ngực thẳng vào thành
    Tô đất trét bùn nụ cười thanh
    Bí quyết thần tiên đâu cần đến
    Cây khô cũng khiến nở hoa lành
     
    Chỉnh sửa cuối: 25/1/16
  2. Lãng Tử

    Lãng Tử Lớp 1

    Tình cờ thiệt, em mới đọc cái này hôm qua xong :D
     
    Ngọc Sơn thích bài này.
  3. khiconmtv

    khiconmtv Cử nhân

    Hồi trước mình có cuốn này, khổ nhỏ, in trước giải phóng. Hồi còn nhỏ đọc vì thấy ngộ ngộ, sau này thì mới hiểu từ từ, mượn tranh chăn trâu để diễn đạt quá trình tu hành chế ngự Tâm.
     
    Ngọc Sơn and Heoconmtv like this.
  4. Heoconmtv

    Heoconmtv Moderator Thành viên BQT

    Bác @Ngọc Sơn làm thêm mười bức tranh đính kèm nữa thì đúng là tuyệt vời ông mặt trời luôn.
     
  5. Ngọc Sơn

    Ngọc Sơn Lớp 7

    Haha, Em vốn cũng muốn có tranh, và cũng có tranh. Nhưng thầy em dạy là: "Tuy đồ, nhưng là hư ảo đồ, người đời chỉ vẽ cái hình tướng để khái quát mà thôi. Vẽ tranh Thập mục ngưu đồ phải: Lấy trời đất, sương khói làm giấy, lấy Ngộ làm bút, lấy thân ta làm mực".
     
    quocsan and Heoconmtv like this.
  6. Ngọc Sơn

    Ngọc Sơn Lớp 7

    Hihi, đọc xong em mới biết rằng, thân ta trâu còn chưa thấy thì lấy đâu mà "tìm trâu" cho được.
     
  7. Heoconmtv

    Heoconmtv Moderator Thành viên BQT

    Người đời ngộ tính khác nhau, em tài thô trí thiển, nếu có thêm tranh nữa thì em dễ hình dung hơn.
     
  8. Ngọc Sơn

    Ngọc Sơn Lớp 7

    Chú đọc xong thử vẽ xem nhé!
     
  9. Ngọc Sơn

    Ngọc Sơn Lớp 7

    Chính xác đó Bác Heo, người đời ngộ tính khác nhau. Nên phải vẽ bằng công thức đặc biệt chăng? Cái này Bác @khiconmtv chắc hẳn rất nhiều tranh đẹp???
     
    Heoconmtv thích bài này.
  10. khiconmtv

    khiconmtv Cử nhân

    Tranh thì nhiều bộ, do nhiều họa sĩ vẽ, nhưng tựu trung vẫn là theo nội dung chung.
    Cuốn sách của mình tranh y chang trên Wiki đấy.
    Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

    Bộ này cũng khá chuẩn, con trâu ban đầu đen thui, tới cuối trắng hết và rồi hư vô luôn.
    [​IMG]
     
    Chỉnh sửa cuối: 25/1/16
  11. Heoconmtv

    Heoconmtv Moderator Thành viên BQT

    Em đùa vậy thôi, chứ ngộ tính khác nhau thì tất nhiên trong Tâm mỗi người sẽ có Thập mục ngưu đồ khác nhau.
     
  12. khiconmtv

    khiconmtv Cử nhân

    Ý nghĩa đơn giản bộ tranh này: ban đầu ai cũng vậy, cần phải buộc vào khuôn khổ, thậm chí đôi khi phải "ăn đòn" để rèn luyện. Từ từ qua thời gian sẽ "trầm lắng" lại, không còn ảnh hưởng bởi ngoại cảnh tác động. Nếu ai kiên trì hơn thì TÂM sẽ TỊNH luôn.

    Thật ra những bức đầu chính là quá trình hình thành nhân cách con người. Càng lớn tuổi thì tính cách chúng ta sẽ càng trầm tĩnh hơn. Tùy mỗi người mà sẽ đạt tới tranh thứ mấy, cũng có người chỉ tới tranh 2 (từ trẻ trâu lên già trâu...:p)

    Những bác nào nghiên cứu, hay có theo Phật giáo, thiền định thì sẽ hiểu tốt hơn, sâu xa hơn...
     
  13. Lãng Tử

    Lãng Tử Lớp 1

    Em đọc trong cuốn Phật học tinh hoa của cụ Thu Giang, em cảm thấy cuốn này nó hiểu nhất trong tất cả sách triết học phương Đông của cụ :D
    Đẹt, hồi đi học môn vẽ em toàn điểm dưới mức trung bình, may mà được cái đẹp trai nên cô giáo toàn cho thêm điểm tình cảm thành ra mới khá được =)))
     
    Heoconmtv thích bài này.
  14. Heoconmtv

    Heoconmtv Moderator Thành viên BQT

    Mình cộng thêm điểm tự tin cho @Lãng Tử. Bây giờ đỡ đẹp hơn chưa :D.
     
    Lãng Tử thích bài này.
  15. Lãng Tử

    Lãng Tử Lớp 1

    Khó như giảm cân :((((
     
    Heoconmtv thích bài này.
  16. khiconmtv

    khiconmtv Cử nhân

    Có cuốn này rất hay:

    Luận Giải Thi Tụng Mười Bức Tranh Chăn Trâu
    Download:
    Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link
     

Chia sẻ trang này