Có bạn nào học chuyên ngành chất lượng hay yêu thích chất lượng không? Mình lập nhóm chất lượng nhé! Tụi mình sẽ chia sẽ tài liệu, kinh nghiệm và nghề nghiệp với nhau. Tôi xin mở đầu bằng bộ TCVN ISO 9001:2000 Người viết: nguyentuan0102 Nguồn: TVE.
"Tiêu chuẩn Việt Nam ISO 9001:2000"_ Nghe cái đề đã cảm thấy ớn lạnh: "ISO" (viết tắt của "International Standardization Organization": Tổ chức-Tiêu chuẩn-Quốc tế, là tổ chức xác định những tiêu chuẩn hợp lý nhất của quốc tế qui định trong mọi nghành công nghiệp, để đưa ra những qui chuẩn công nghiệp thống nhất cho tất cả mọi quốc gia. Làm gì có "Tiêu chuẩn Việt Nam ISO"???!!! Xem ra nguyentuan0102, nguời viết bài này chẳng hiểu ất giáp gì về "ISO" cả!!!
Không biết bạn Le Thi Man làm về lĩnh vực gì nhỉ, chứ riêng về kỹ thuật cụm từ Tiêu chuẩn Việt Nam không xa lạ với dân kỹ sư. Và một số tiêu chuẩn trong Bộ tiêu chuẩn này đã được dịch sang Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link và được ban hành thành các Bộ Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link tương ứng.
Mời bạn đọc Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link, trong đó có các đoạn: Ai có bản scan pdf gốc của tài liệu này không nhỉ? Lưu ý: tên các thuật ngữ trong tài liệu có thể không khớp với tên tài liệu đính ở bài #1, nhưng tôi muốn nói đến mối liên hệ giữa TCVN với chữ ISO
Trước hết, hãy xét về ngữ nghĩa của 2 cụm từ "ISO" (viết tắt của: "International Organization for Standardization"=Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế" và "Tiêu chuẩn Việt nam": _1. "ISO" ("International Organization for Standardization"=Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế"): Đây là tổ chức phi chính phủ được thành lập 1947 gồm 147 quốc gia hội viên tham gia đặt trụ sở ở Geneve-Thụy Sĩ, với mục đích đưa ra một hệ thống tiêu chuẩn công nghiệp và thương mại làm chuẩn mực cho các quốc gia thành viên (năm 2013 với 164 quốc gia, hầu như đồng nghĩa với "toàn cầu-International") _Tiêu chuẩn Việt nam (Vietnamese Industrial Standadization???): Cho đến thời điểm này, tôi không rõ tại Việt nam đã có công bố chính thức cấp quốc gia về một hệ thống tiêu chuẩn chung cho mọi lãnh vực công nghiệp ở Việt nam chưa? Hay chỉ đang trong giai đoạn "biên soạn hệ thống tài liệu"???... Xin nói rõ thêm về hệ thống "Tiêu chuẩn Quốc gia": Các nước công nghiệp tiên tiến đều thiết lập một hệ thống tiêu chuẩn cho riêng mình. Ví du:_Nhật bản có "JIS-Japanese Industrial Standardization-Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật bản", hệ thống tiêu chuẩn này hình thành từ quá trình tự sản xuất của mọi nghành công nghiệp để đúc kết thành một hệ thống hợp lý nhất so với phương tiện sản xuất quốc nội của họ, đồng thời bảo đảm cho thương hiệu "Made in Japan" của họ trên thương trường quốc tế (Xe Honda bán ra ai dùng cũng thấy thuận tiện và hợp với vóc dáng mình). Từ kích thước, độ bền cây đinh, hàm lượng độc tố cho phép ở mì gói, cho đến ... phi thuyền, tất cả đều được qui định cụ thể bằng số liệu chính xác trên văn bản, được pháp luật công nhận, gọi "JIS". Mỹ và các nước tiên tiến của châu Âu như Anh, Pháp, Đức đều có hệ thống tiêu chuẩn quốc gia riêng của họ. Vấn đề ở chỗ Việt nam đã chính thức công bố một hệ thống "Tiêu chuẩn Quốc gia Việt nam" chưa??? _Nếu VN chưa chính thức công bố hệ thống Tiêu chuẩn Quốc gia và cũng chưa được quốc tế chấp nhận một tiêu chuẩn nào của VN, thì nhóm từ ""Tiêu chuẩn Việt Nam ISO" là một từ vô nghĩa, vì nó chưa có. _Nếu VN đã chính thức công bố "Vietnamese Industrial Standardization_Tiêu chuần Công nghiệp Việt nam" và được quốc tế biết tiếng với thương hiệu này, thì nhóm từ "Tiêu chuẩn Việt Nam ISO" lại càng vô nghĩa, vì "tiêu chuẩn VN" và "Tiêu chuẩn Quốc tế ISO" là hai cái hoàn toàn khác nhau và mâu thuẫn nhau... ghép chung cả hai lại thì thành một thứ vô nghĩa, ít nhất về ngữ nghĩa và cú pháp. Người ta phải dịch nhóm từ "Tiêu chuẩn Việt Nam ISO" này ra tiếng Anh là gì để khỏi bị cho là ... ngớ ngẩn?? (Mặt khác, trong trường hợp khi một quốc gia thành viên áp dụng "tiêu chuẩn ISO" trong một đơn đặt hàng của một quốc gia khác: cụ thể như Nhật bản, nếu một tập đoàn sản xuất Nhật phải sản xuất theo tiêu chuẩn ISO 9000 cho hợp đồng hai bên của họ, thì các tập đoàn này chỉ đơn giản đưa ra tiêu chí là "Theo tiêu chuẩn ISO 9000", tôi chưa bao giờ thấy một tiêu chí nào của Nhật như là: "Tiêu chuẩn Nhật bản ISO 9000" cả!!!!!) Trừ trường hợp nếu"Tiêu chuẩn Việt nam" trở thành một tiêu chuẩn vô địch và duy nhất trên toàn cầu, để tất cả mọi quốc gia trên trái đất buộc phải theo tiêu chuẩn Việt nam, thì nhóm từ trên mới có nghĩa... Tôi cũng hi vọng sẽ có một ngày nào đó như thế... Còn bây giờ, đọc nhóm từ này tôi cảm thấy rợn tóc gáy, vì sự kém hiểu biết của tác giả, ít nhất về mặt ... ngữ pháp!!!
Cảm ơn bạn @Moderator và bạn @ntdieu đã đưa ra những trích dẫn cụ thể từ các cơ quan có thẩm quyển. Tôi thật bất ngờ khi biết "tác giả" những nhóm từ này và chỉ biết có ý kiến là.... bó tay!!! Có lẽ Semantics (Ngữ nghĩa học) là môn học tương đối mới mẻ so với các đại học ở Việt nam, hoặc khi soạn thảo văn bản (đúng hơn là khi phiên dịch từ hệ thống văn bản của ISO) không có sự tham gia trực tiếp của các nhà ngữ nghĩa học, nên kết quả mới có những nhóm từ xem ra rất ngớ ngẩn về ngữ nghĩa (bao gồm cả tính logic và ký hiệu học của ngôn ngứ). Chưa kể đến 2 điểm tối kị trong một văn bản công bố khoa học làm nền tảng cho những ký kết thương mại: 1. Mâu thuẩn và 2. Đồng nghĩa phản phục (tautology), khiến những cụm từ ấy trở nên vô nghĩa.... Có lẽ bạn @Moderato và các Thành viên BBT nên mời các "tác giả" này vào lớp "Mầm non" của TVE-4U, để họ đánh máy tiếng Việt cho cho dự án "Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link" , may ra sau vài năm may ra họ có thể tạo ra được những cụm từ có chuẩn mực hơn!!! Còn bây giờ trước mắt, khi đọc văn bản "TCVN ISO 9001: 2008" thì thấy ngay nó không dựa trên chuẩn mực của một ngôn ngữ nào cả, kể cả tiếng Việt... (Chưa kể đến việc phát âm muốn trẹo họng vì cùng một lúc bê nguyên cả hai hệ thống viết tắt cả tiếng Việt và Anh vào trong một cụm từ, trở thành một đống hỗn độn của các hệ ký hiệu). Chắc là các đối tác nước ngoài muốn làm ăn với VN, trước khi họ hạ bút ký hợp đồng, thì đã ...chết vì cười, khi đọc văn bản "TCVN ISO 9001: 2008"... Hoặc các bạn cũng có thể giới thiệu các "tác giả" này với cô ca sĩ Hari Won để họ cùng nhảy hip-hop và hát những ca từ nửa tiếng Việt, nửa tiếng Hàn, nửa tiếng Anh với giọng lơ lớ chẳng ra Việt chẳng ra Anh, có lẽ hợp hơn!!! Thân ái,
Dùng từ sai ngữ pháp kiểu này thì rất phổ biến, lâu dần cái sai thành cái đúng, ví dụ: thuốc ho, thuốc sâu, thuốc đau đầu... đã bị ẩn chữ trị, trừ. Liên hệ đến trường hợp này TCVN ISO là ẩn chữ theo. Ý kiến bạn hoàn toàn đúng tôi công nhận.
Thực tế nội dung TCVN ISO 9001 chỉ là bản dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt của ISO 9001, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam là Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành. Như vậy theo bạn @Le Thi Man thì tiêu chuẩn này phải gọi như thế nào mới đúng chuẩn tiếng Việt ?
