Tản văn Thơ Xa xứ

Du học là gì

Đã nhiều đêm con chợt bừng tỉnh giấc
Con hỏi Mẹ, du học là gì?
Là xa Mẹ Cha, gia đình bầu bạn
Là cảm nhận nỗi cô đơn hiu quạnh
Một mình con soi bóng trên đường về…

Đã nhiều ngày con chợt tỉnh cơn mộng
Con hỏi Cha, du học thế nào?
Là bữa cơm chiều vắng bóng người thân
Là tâm hồn giá buốt giữa trưa hè nóng bức
Là khó tìm một bờ vai chia sẻ
Mỗi thăng trầm cung bậc người tha hương…

Và nơi đây giữa muôn trùng xa cách
Con lần tìm lời ru Mẹ ngày xưa
Ầu ơ,… ôi lời ru mộc mạc đơn sơ
Mang tình Mẹ mong con giấc ngủ dịu êm.

Cũng nơi đây giữa chốn lạ người xa
Con kiếm tìm ánh mắt cha trìu mến động viên
Mỗi lần vấp ngã, mỗi lần con đau
Nhưng tất cả vẫn chỉ là ảo mộng
Là giấc mơ bao ngày con vẫn tưởng
Được về HAN trong vòng tay GIA ĐÌNH.

Hơn tất cả Mẹ đừng lo lắng nhé
Cha đừng thức những đêm dài trông ngóng
Vì quanh con có bạn bè đồng chí
Có hội, có người cùng chia sẻ
Nâng bước nhau xây tương lai đường đời.

Tit@n 26.02.2009

 

Quê

Hôm trước, đang chở Tom – đứa cháu lớn nhất, thì nó hỏi “Cậu ơi, quê của con ở đâu”. Trả lời là “ở đây”, nó không đồng ý, cứ hỏi lại. Nói tiếp là ở “Hà Nội”, vẫn không chịu, mãi đến khi nói là “Đông Anh” thì nó mới chịu. Vậy là trong suy nghĩ của cậu bé đang học lớp 2 này, quê là phải ở đâu đó khác Hà Nội, một cái tên khác thì mới là quê: “các bạn con đều có quê như vậy”.

Trong những cuộc nói chuyện với bạn bè mới quen, hay những người mới gặp, thường người VN hay hỏi những câu như vậy. Ai cũng có quê cả, dù là nội, hay ngoại. Cứ mỗi lần về quê, trong tôi lại dội lên cảm giác hết sức khác lạ, khó có thể miêu tả một cách chi tiết, cụ thể. Chỉ thấy sao thân thuộc lạ lùng, sao thấy tự tin hơn, quen quen nhiều hơn…

Đây là cái tết thứ 7, chị thứ ba của tôi không được về Đông Anh đón tết như hồi trước khi lấy chồng. Mặc dù nhà ở Hà Nội, nhưng quê của anh rể là ở Bắc Ninh nên tết nào, cả nhà cũng về Bắc Ninh. Nên hơn ai hết trong mấy chị em, chị hiểu được cảm giác xa quê thế nào.

Trước đây, trong trí nhớ của tôi, mỗi dạo gần tết là ở làng tôi hay có phần trò chơi đầu Xuân: “Đánh đu”. Cứ dịp đó về là thấy 2, 3 cái đu được dựng lên cho mọi người thi thố, cho những đôi trai gái được đua tài. Nhiều năm gần đây, khi mà tre bị chặt gần hết, chỉ còn lác đác mấy bụi ở cuối làng, thì trò “Đánh đu” cũng bị mất theo. Cũng có lẽ không phải do người ta không tìm thấy cây tre thẳng, dẻo, thân to để làm cọc đu; cũng có lẽ không phải do sợ nguy hiểm mà không ai dám thi thố nữa; có lẽ là do thay đổi về cách sống của người quê tôi.

Quê – chỉ vỏn vẹn có một từ nhưng sao ẩn chứa nhiều ý nghĩa, nhiều cung bậc cảm xúc, nhiều “vị” đến thế. Đó là nơi mình được sinh ra, là nơi ông cha đã gây dựng nên, là nơi có nhà thờ họ, nghĩa trang tổ, là nơi mà khi về già ai cũng muốn nói: Về thôi - “đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt” – bến đậu của cuộc đời.

Bao nhiêu năm “xa xứ” (tuy chỉ cách nhau cái cầu Thăng Long, đoạn đường chừng 15km, nhưng thôi cứ gọi là “xa xứ” đi, vì nhà tôi đang ở đâu phải là ở quê tôi đâu), Bố Mẹ tôi bắt đầu lên kế hoạch để về quê ở, sẽ xây căn nhà khoảng 3 tầng nhỏ, đủ phòng cho 4 đứa con & gia đình về. Phải để chút vườn trồng cây, chút đất trống để ghế ngồi, chút đất trồng hoa, … Để được xum vầy cùng các cụ trong làng, trong dòng tộc; để được tận hưởng cái không khí trong lành, mát dịu; để được ngắm nhìn, hít thở cái vị phù sa của con sông Hồng đỏ nặng; để được xa rời “bớt” cuộc sống ồn ào, gấp gáp của trung tâm thành phố; để được về với đất Mẹ…

Mùng 1 tết, đi vãn cảnh chùa Láng đầu năm; lại thấy nao nao nỗi nhớ quê, vẫn cảm thấy như mình là người “tha phương” vậy. Vẫn thấy một cảm giác xa lạ khi ở chốn “quê người”…

“Ôi da diết chiều hè lao xao nắng,
Dạo bước hoàng hôn bừng ánh đỏ
Gọi đò sang bến mùa nước lên.

Sao quen quen cái rì rào thủ thỉ,
Của lũy tre, con nước, triền đê vắng
Những cánh diều chao gió chở Thu sang.

Rồi lại tiếng cót két, ù ù thuở đó,
Hội đầu năm bao người cùng thi thố
Đu Xuân về cho cây lúa nặng bông.

Nghe vang vọng lời ru ngàn năm tuổi
Tiếng quê Cha hay đất Tổ văng vẳng gọi
Vơi lạnh ngày Đông hay cho lòng ấm lại
Xích gần nhau như một thuở đã từng.

Khai Xuân – Tit@n 2010

 

Cho tôi hỏi
Có phải thơ hay là khi được viết
Về nỗi buồn trong nhân tình thế thái,
Về tình yêu với chủ đề muôn thuở
Chia ly, chia ly hai người đôi ngả.
Để nhìn em trong áo cưới ngày vu quy...

Nhưng không hẳn,
Vì những vần thơ tôi nhớ mãi
Viết về đất nước một ngày mai
Về con người quê hương tôi - Việt Nam
Và những người như chúng tôi hiện tại
Cầu kiến thức xây đắp đường tương lai!
Tit@n 2009