Kế hoạch Cùng bảo tồn 1000 quyển sách Việt một thời vang bóng với 5 phút mỗi ngày

Thư vừa rà lại các sách có chữ HN thì thấy có các sách sau là phần quốc ngữ và chữ Hán hoặc nôm tách biệt trang (chứ không viết xen kẽ như các quyển khác).

0071 Đăng Khoa Lục Sưu Giảng
0075 Thanh Hóa Quan Phong
0102 Hoàng Việt Xuân Thu
0103 Hoàng Việt Văn Tuyển, tập 1
0104 Hoàng Việt Văn Tuyển, tập 2
0105 Hoàng Việt Văn Tuyển, tập 3
0111 Chuyện đời xưa

Thư đã ghi chú trên drive theo dõi tiến độ, nên bạn Huy có thể vào kho dữ liệu sách xem qua, phân định Hán hay Nôm rồi giao gói cho thành viên biên tập nếu muốn. Những quyển có HN khác thì chắc phải đợi soát xong hai lần thì mới chuyển qua giai đoạn biên tập HN vì nếu làm chéo thì dễ gây xáo trộn vị trí của các dòng hoặc chữ HN.

 

Chắc bạn Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link phải mở lớp dạy bổ túc cho thành viên nào trong dự án muốn phân biệt sự khác nhau giữa chữ Hán và Nôm. Thư tham gia ngay và luôn, vì không muốn bị mù chữ HN.

 

Vậy phân biệt chữ Hán chữ Nôm cũng dễ thôi, chữ Nôm thường có vẻ không cân đối vì ghép 2 chữ hư thực.
Thường như vậy thôi, chữ Hán cũng có chữ không cân đối nhưng khá ít.

 

Đây là trang đầu truyện Kiều, bạn có thể so sánh những chữ Nôm và chữ Hán trong đó.
Ngoài ra trong văn bản chữ Nôm cổ hay có nhiều "ký hiệu phụ"
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link

 

Dễ nhất là tìm xem mấy chữ có bộ "khẩu" bên trái, VD như trong hình dưới đây.
Có thể thấy tự dạng các chữ đó không được cân đối lắm




Chữ Hán cũng có những từ như vậy nhưng ít hơn

 

Chữ Hán lắm chữ cũng rất nhiều nét cho nên "thấy đám nào nhiều 'giun' hơn thì chắc là chữ Nôm" thì không chắc đâu. Như trên kia nói: chữ thực thường để bên trái mà chỉ nghĩa, chữ hư để bên phải mà chỉ âm, chữ thực thì thường chỉ là 1 bộ đơn giản (như bộ 'khẩu' đó) còn chữ hư thì là 1 chữ rậm nét. Vậy nên chữ nôm thường có hình dạng không cân xứng trái phải. Cũng có khi chữ thực để bên trên làm cho chữ dài ra. Thường như vậy thôi, xem văn bản cổ dễ thấy hơn, giờ làm font chữ trên máy người ta cũng ráng làm cho đẹp rồi.
Chữ Hán cũng nhiều chữ có cái ô vuông bên trái đó, nhưng mà không nhiều bằng trong chữ Nôm. Nên phải nhìn tổng thể cả văn bản nữa.



Xem bộ font do bạn dovanhuy91 làm, bạn sẽ thấy nhiều bộ chữ bên trái được ghép vào vẫn chưa nhuyễn lắm, còn dễ nhận ra.
Chuyện phân biệt với người học Hán Nôm thì nhỏ như con thỏ, nhưng đúng là người chưa biết cũng hơi khó. Cũng như mấy bà hay đi chợ nhìn là biết thịt bò hay trâu, cá tươi hay ươn... còn mấy ông thì chịu chết, nói mãi cũng không hiểu.

 

Theo tôi hiểu thì thế này, một chữ Hán bao giờ cũng có 2 phần: một nửa là bộ ở bên trái (ví dụ bộ thủy, bộ khẩu, bộ...) và một nửa là phần ghép vào để thành một từ hoàn chỉnh. Nôm ta thì học theo thế là lấy một nửa bộ bên trái (ví dụ nước thì lấy bộ thủy) và phần ghép thì "mượn" một từ có âm na ná để thành từ của ta, ví dụ nước thì lấy chữ nhược. Phần bộ thì đúng là bộ chữ Hán là phần thực còn phần ghép âm thì cũng là chữ Hán nhưng là phần hư vì thực chất chữ Hán đó nó không ghép phù hợp vào cái bộ bên trái đó. Do đó mới có sự "mất cân đối", kiểu bạn hiểu cho đơn giản là thiết kế font thì chữ Hán lấy font 10 ở bộ thì phần ghép cũng font 10, font 12 thì phần ghép cũng tạo chữ font 12, còn ta thì font 10 ở bộ còn mượn phần ghép font 12 thì nó mới không cân đối.

 

Việc phân biệt chữ Hán và chữ Nôm khá khó khăn với ngay cả các bạn học chữ Hán, chưa kể các bạn học tiếng Phổ thông Trung Quốc mà không học chữ Hán cổ, cùng âm Hán Việt thì phân biệt lại càng khó hơn. Còn các bạn không biết chữ Hán thì gần như là bó tay nếu chỉ nhìn vào mặt chữ! Bởi chữ Hán và chữ Nôm đều là loại chữ hình khối, cách tạo chữ hầu như theo Lục thư (sáu cách tạo ra một chữ Hán-Nôm). khác là chữ Nôm ghi tiếng thuần việt nên đọc ra thì hầu như ai cũng có thể biết đó là chữ Nôm! Nhưng nếu nhìn vào mặt chữ mà muốn phân biệt được thì phải có kiến thức chữ Hán và âm Hán-Việt nhất định cộng thêm tri thức về chữ Nôm.

 

Thực ra không có gì gọi là cân đối hay mất cân đối để phân biệt chữ Hán và chữ Nôm cả bạn ah! Chẳng qua chữ Hán từ ngày xưa đã được điển chế hoá về mặt văn tự, hình thể, in ấn; còn chữ Nôm thì chưa. Cho nên mới có tình trạng là mỗi người viết một kiểu, một âm được thể hiện bằng nhiều chữ, và một chữ có thể đọc được nhiều âm, chưa kể tam sao thất bản, nhầm lẫn.... Vậy nên khi nền Hán học cáo chung, chữ Nôm lại chưa được điển hoá, nên khi chuyển dịch các tác phẩm chữ Nôm ra Quốc Ngữ mất rất nhiều công sức mà chưa hẳn đã được thống nhất bởi tất cả mọi người, trong đó Truyện Kiều là một ví dụ tiêu biểu.

 

@Deathshine Bộ chữ hư hay thực cũng là chữ Hán hết. Có tới hơn 100 bộ vậy đó.
Có điều trong chữ Nôm, bộ chữ thực thường là các bộ đơn giản ít nét nên nhìn quen có thể biết thôi.

Những bộ nào hay dùng trong chữ Nôm nhất thì chắc cũng chưa có thống kê nên bạn khó mà dựa vào đó được
Viết đậm hay nhạt là tùy người, tùy font chữ thôi, còn bộ font của bạn Huy thì như tôi nói, ghép chưa được nhuyễn nên bạn phân biệt được ngay chữ ghép.

 

À, cũng như hàng auth với hàng fake vậy đó, người xài đồ hiệu quen thì có thể phân biệt được vì hàng fake trông nó dại dại nhưng nếu họ đã cố tình làm hàng fake cao cấp thì có khi chuyên gia cũng bó tay, hihi.

 

Bạn lại tâng bốc tôi rồi! Mọi chuyện mới chỉ là bắt đầu, như bạn @quang3456 nói còn chưa "nhuyễn" mà!

From DS: Khen thật từ trái tim, mình có sao nói vậy, không cần tâng bốc ai, không cần nói dối ai.

 

Cảm ơn bạn! Nhưng bạn so sánh hàng hóa với chữ nghĩa như vậy xem chừng hơi khập khiễng! Chúng đều được sản sinh ra để phục vụ con người, nhưng chữ nghĩa có giá trị thiêng liêng hơn cả, khác hẳn so với hàng auth hàng fake như bạn nói! Mình chỉ cố gắng lưu trữ lại những dấu vết của "chữ Việt" khi không có nguồn khác nào để tham khảo và lựa chọn mà thôi! Tuy chỉ mới là bước đầu và còn nhiều hạn chế, nhưng mình cũng đã cảm thấy vui vì đã đạt được điều mình ước muốn bấy lâu!

 

Đúng rồi, học Hán Nôm thì phải học căn bản, không thể học ngang xương như bạn được đâu. Mấy con số đó là số nét của các bộ chữ đó, nhiều bộ cũng tới vài chục nét vậy đó, chưa kể các dị dạng.
Cảm ơn bạn đã chia sẻ, tôi cũng rất khâm phục các bạn tham gia dự án 1000 này nhất là các tác phẩm Hán Nôm. Bản thân tôi tuy có biết chút ít Hán Nôm nhưng không đủ dũng khí để tham gia mặc dù rất mong muốn nhưng đi mà khó theo tới cùng thì thà đừng đi. Tôi không có ý chê bai gì bộ font của bạn Huy đâu, chỉ là sẵn tiện đưa ra làm VD vậy thôi.