Nhật ký Cuộc đời thơ ấu của vua hề Charlot - Charlie Chaplin

CUỘC ĐỜI THƠ ẤU CỦA VUA HỀ CHARLOT
Trích Hồi Ký Của Charlie Chaplin
Dịch giả : VŨ HẠNH
Nhà xuất bản Anh Vũ - 1974
Ebook: Cuibap
Nguồn text: Tusachtuoihoa
​

Ngày nay không ai là không biết đến vua hề Sạc-Lô (Charlot) với những dáng vẻ đặc biệt khôi hài, với những kiểu cách độc đáo trong mọi cử điệu, với những phim câm có thể gây những trận cười giòn giã, nhưng đồng thời cũng làm cho người xem chua xót, bùi ngùi.
Từ xưa vai hề được xem như kẻ phụ thuộc, cốt để làm vui khán giả hầu giúp đổi thay không khí trong các màn lớp của một vở tuồng. Nhưng với Sạc-Lô, vai hề đã được nâng cao lên đến tột đỉnh vinh quang của một vai trò chủ yếu bằng một nghệ thuật siêu đẳng. Bởi qua thiên tài Sạc-Lô, vai hề không chỉ giải trí người xem mà còn đề cập đến nhiều vấn đề xã hội lớn lao, đồng thời bày tỏ một quan niệm sống. Sạc-Lô đứng hẳn về phía những kẻ cùng khốn, thiệt thòi, để mà phê phán cuộc đời. Chính quan niệm sống đúng đắn ấy giúp phát hiện được hết khía cạnh của tài năng ông và làm nghệ thuật của ông gắn liền, hòa hợp với cuộc sống chung quanh. Vì thế ông được ngưỡng mộ như một vĩ nhân, và trong phạm vi nghệ thuật ông là thiên tài quốc tế được nhiều người biết đến nhất.
Chúng ta chỉ biết Sạc-Lô qua những phim câm và thường nghe nói về ông như một con người có nhiều tài năng, danh vọng, nhưng chưa biết đến những ngày khốn khổ của ông trong buổi thiếu thời. Có lẽ chưa có một vĩ nhân nào đã trải qua một tuổi thơ đói nghèo như thế, và cũng có lẽ nỗi khốn khổ ấy đã sớm giúp ông đạt đến thiên tài, một thiên tài gần gũi nhiều với đông đảo người trên thế giới này.
Ở đây chúng tôi đã chọn trích dịch đoạn đầu quyển hồi ký Chuyện Đời Tôi do chính vua hề Sạc-Lô viết về đời mình. Trong khi chờ đợi điều kiện thuận tiện để in toàn bộ tập hồi ký ấy, chúng tôi mong rằng đoạn trích dịch này có thể giúp các bạn trẻ suy nghĩ nhiều hơn về sự hình thành của một thiên tài, và tìm thấy trong những nỗi gian nan mà chính cậu bé Sạc-Lô trải chịu, nhiều sự khích lệ cho mình cầu tiến.
Sàigòn 1/5/1974
Vũ Hạnh.​

​

​

 

Hôm nay mới xem lại bộ The Circus 1928 (Rạp xiếc) của Chaplin, quả thật vẫn rất tuyệt vời.
Cuốn tiểu sử của Chaplin cũng hé lộ cho chúng ta hiểu ảnh hưởng tuổi thơ đã được ông đưa lên màn ảnh như thế nào.
Chaplin đã từng là người được trả lương cao nhất Hollywood trong thời kỳ đỉnh cao, lên tới 10.000 USD/ tuần, thời giá những năm 1910s nhưng ông có một tuổi thơ cực kỳ nghèo khổ, không có gì để ăn, nhịn đói nhiều ngày liền.
Sinh ra tại London, cha mẹ ly hôn, cha nát rượu, mẹ đau yếu luôn và bà luôn phải bươn chải để nuôi 2 anh em Chaplin, rồi sau bà cũng hóa điên. Cha ông làm trong rạp xiếc tạp kỹ, thỉnh thoảng hỗ trợ 2 mẹ con ít đồng. Mẹ ông thì may vá, tiền công chả được bao nhiêu.
Ông phải làm nhiều nghề lăn lộn để kiếm ăn ở khu ổ chuột London, những nghề thấp kém, lao động tay chân và nặng nhọc cho một đứa trẻ, ông đói ăn và suy dinh dưỡng, sau này ông cũng không được cao lớn.
Ta thường thấy sau này ông xuất hiện trên phim luôn là một người nghèo khổ, lăn lộn để kiếm sống giữa chốn phồn hoa.

 

Mình có một thời gian hứng thú với lịch sử phim ảnh nên có chuyên môn tìm hiểu về thời đại phim câm, đặc biệt là Chaplin.

Nếu bỏ thành tựu phim ảnh qua một bên thì Chaplin là một con người khó ưa và đầy khuyết điểm, và có khả năng là những kịch bản, nhạc phim do ông soạn không thật sự do ông soạn, mà là thành quả của nhiều người nhưng cuối cùng chỉ để tên Chaplin.

Nhưng nếu chỉ bàn về tác phẩm, thì phim của Chaplin rất xuất sắc, khi xem phim câm thì chỉ có Metropolis với mấy bộ phim dài của Chaplin là mình không tăng tốc độ phim lên 1.5x. Nếu chỉ tính phim dài thì hình như ông chỉ vừa viết vừa đạo vừa diễn có 6 bộ, nếu ai có hứng thú với Chaplin hoặc với điện ảnh thì mình cực lực đề cử xem, đều hay, nhất là City Lights, Modern Times với The Great Dictator. Còn nếu bạn tò mò về bản thân Chaplin thì mình đề cử xem phim Chaplin do ông gì diễn Iron Man đóng, diễn rất tốt, vai đấy được đề cử Oscar.