Góc chiết tự chữ Hán

Cảm ơn các bác nhiều.
Cho hỏi thêm xíu nữa. Đôi khi những chữ chỉ có âm Hán-Việt, mà cái âm Hán đó lại không quên thuộc với người Việt, thì tôi đoán cái âm Hán đó đã được chuyển hẳn luôn ra thuần Việt, ví dụ như:
而 âm Hán là 'nhi', rất khó hiểu với người Việt, nhưng khi biết nó có âm thuần Việt là 'nhưng' thì mọi chuyện trở nên dễ hiểu. Nhi-nhưng đều có Nh.
> 萬物作焉而弗辭 - Vạn vật tác yên nhi bất từ

之 -chi, 以-dĩ không biết âm Việt nào khớp khớp chút cho đễ hiểu không??? Mong các bác giải đáp.
> 是以不去
> 天下皆知美之為美

 

Hán Tự đọc theo âm Việt gọi là Hán Việt, hiểu đơn giản là thế. Tuy nhiên, chữ Nhi "而" mà đọc là "nhưng" thì nhà em chịu, chưa đọc như thế bao giờ cả. Hán Việt là Hán Việt, nếu để dễ hiểu mà "chuyển âm/ lệch nghĩa" đi thì là sai. Nếu dùng chữ đó mà biểu âm Nôm thì cũng phải dựa trên một căn cứ nhất định. Làm gì có chuyện khó hiểu mà ta chuyển âm và lệch nghĩa nó luôn bao giờ???

 

Câu này viết sai. Nguyên văn: 萬物作焉而不辭 (Vạn vật tác yên nhi bất từ)

Nguyên văn
天下皆知美之爲美, 斯惡已; 皆知善之爲善, 斯不善已.
故有無相生, 難易相成, 長短相形, 高下相傾, 音聲相和, 前後相隨.
是以聖人處無爲之事, 行不言之教; 萬物作焉而不辭, 生而不有, 爲而不侍, 功成而不居. 夫唯不居, 是以不去.

Phiên âm:
Thiên hạ giai tri mĩ chi vi mĩ, tư ác dĩ; giai tri thiện chi vi thiện, tư bất thiện dĩ.

Cố hữu vô tương sinh, nan dị tương thành, trường đoản tương hình, cao hạ tương khuynh, âm thanh tương hoà, tiền hậu tương tuỳ.

Thị dĩ thánh nhân xử vô vi chi sự, hành bất ngôn chi giáo; vạn vật tác yên nhi bất từ, sinh nhi bất hữu, vi nhi bất thị, công thành nhi bất cư. Phù duy bất cư, thị dĩ bất khứ.

Bản dịch Nguyễn Hiến Lê
Ai cũng cho cái đẹp là đẹp, do đó mà phát sinh ra quan niệm về cái xấu; ai cũng cho điều thiện là thiện, do đó mà phát sinh ra quan niệm về cái ác.


Là vì “có” và “không” sinh lẫn nhau; dễ và khó tạo nên lẫn nhau; ngắn và dài làm rõ lẫn nhau; cao và thấp dựa vào nhau; âm và thanh hòa lẫn nhau; trước và sau theo nhau.

Cho nên, thánh nhân xử sự theo thái độ “vô vi”, dùng thuật “không nói” mà dạy dỗ, để cho vạn vật tự nhiên sinh trưởng mà không can thiệp vào, khéo nuôi dưỡng vạn vật mà không chiếm làm của mình, làm mà không cậy khéo, việc thành mà không quan tâm tới. Vì không quan tâm tới nên sự nghiệp mới còn hoài.

 

Thế viết sai chỗ nào bác.
Tôi thấy bản này có chỗ không đúng lắm ở đây:
生而不有, 爲而不 侍
侍 cái này là danh từ chỉ thị vệ bên cạnh vua, quân sĩ trong bàn cờ.
Nhưng như thế thì không hợp với động từ 有 -mong muốn sở hữu phía trên.
Bản của ông Nguyễn Duy Cần có phần đúng hơn, chữ này 恃 - mong muốn cầu thị...

 

Là bất 不 chứ không phải phất 弗
Chuyện đúng hay sai, hay cũng là sự khác biệt giữa hai Bản của cụ Thu Giang và Cụ Nguyễn Hiến Lê, trong hai bản này hậu nhân về sau cũng có lọc ra lắm sự khác biệt.
Nhà em không dám nói ai sai. Nhưng bác giải thích như vậy e có phần khiên cưỡng.
Thị 侍 này động từ của nó là trông nom săn sóc.
Thị 恃 này là trông cậy nương nhờ.
Nếu xét về Ngữ Pháp dđều có thể chấp nhận được chứ không hề sai.
Bác nghĩ sao mà lại cho rằng 侍 là danh từ, "thị vệ" còn là quân cờ nữa??? Cái này thì nhà em không đồng quan điểm lắm.

 

Cũng liên quan tới mấy câu này. Không biết Bác đọc đến chương 51 chưa? Mà hôm trước Bác có nói là phải là đạo kinh chứ đạo đức kinh thì không đúng? Tiểu đệ đây xin được hỏi về cái gọi là "Huyền Đức" trong Kinh? Mong Bác chỉ giáo được chăng?

道生之, 德畜之, 物形之, 勢成之. 是以萬物莫不尊道而貴德. 道之尊, 德之貴, 夫莫之命而常自然.
故道生之, 德畜之, 長之, 育之, 亭之, 毒之, 養之, 覆之. 生而不有, 爲而不恃, 長而不宰. 是謂玄德

Kính bác!

 

Nhầm chút rồi!!!
Nhầm với chữ này 仕, tưởng thị có chữ nhân đứng trước イ, nghĩ là 'thị vệ' cơ.
Chưa đến chương 51 bác ạ, hi vọng tôi còn sống để đọc đến đó

 

Mời các bác!!!
Chữ này Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem linkVui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để xem link Cái bễ thợ rèn
Dưới có chữ mộc木, trên mộc là hòn đá石, trên cùng không biết là cái giống gì lun???

Hay chữ này là thuần túy tượng hình nhỉ? Như ảnh dươi đây:


Có liên quan đến hít thở không nhỉ ???

 

các anh cho em hỏi các chữ hay câu trên là được trích ra từ sách nào thế ạ.


Sent from my iPhone using Tapatalk

 

Đạo đức kinh của Lão tử bạn à.

 

Nhà em nghĩ, cái này là "tách tự", chứ nào phải chiết đâu. haiza.

 

Thì đang chờ có bác nào chiết được không nè???!!!

 

Chữ 橐 này thiên về tượng hình, là cái túi có thể mở được cả hai bên (chả biết dạng đó kêu là túi gì, như viên kẹo á, thắt mở 2 đầu). Chữ Thạch bên trong ý chỉ nói nó dùng để đựng đồ vật, dễ hình dung hơn ở một cách viết khác của nó là chữ .
Nghĩa thứ 2, cái dụng cụ thổi khí (em không biết cái bễ là gì, cái em nó là cái bơm như bơm bong bóng á). Ở trên đầu là cái tay cầm, khí từ đó đi vào rồi thổi ra theo hướng như cái chân của chữ mộc.

 

Bạn đọc trong Thuyết văn giải tự hay của ai mà ra cách giải thích này?

 

Em nhìn hình bắt chữ ạ, cách giải cá nhân.

 

Kì lạ, sao chữ cách viết khác của 橐 em gõ bị mất tiêu rồi. Nó đây ạ:

Em đánh máy nó không hiện lên nên em tự vẽ, chữ không được đẹp.

 

À rồi, thế đây là tượng hình thuần túy. Phần dưới là đáy túi, thắt nhút chặt lại như chữ木, trên là miệng túi, vẫn còn hởi cái miệng ロđể bỏ viên đá vào石...

 

Tiểu Phương ơi, thiệt tình tôi không biết có chữ như bạn vẽ.

 

Chữ đó là dị thể của 橐 đó ạ. Nó là cổ văn, hình như ngày nay không dùng nữa thì phải.

 

Bạn đọc được nó ở đâu? Có thế dẫn nguồn không? tôi muốn đọc thêm về nó